Emperyalizm, 1992’de Türk savaş gemisini bilerek isteyerek vurdu!

TCG Muavenet’in vurulduğu günü dün gibi hatırlıyorum.

Teğmen rütbesindeydim ve TCG Yunus adlı bir savaş gemisinde görev yapıyordum.

Gölcük’teyken bu haberi aldığımda hissettiğim öfke, 33 yıldır tüm tazeliğini koruyor… Türkiye, NATO tatbikatlarını her zaman çok ciddiye almıştır.

Türk Hükûmetlerinin içine düşüp çıkamadığı “ABD ile çıkarlarımızın ortak olduğu” yanılgısı, yıllardır Türkiye’yi NATO sarmalının içinde tutmuştur.

Böylesi bir ortamda, Türk Donanması, diğer NATO donanmalarına göre daha fazla zahmete katlanarak hep üstün performans sergilemiştir.

Hiçbir zaman düşmeyen bu performans, ABD’de süreklilikle “feda edilebilir vekilim, benim çıkarlarımı korumaya hazır” algısına yol açmıştır.

Türklerin üstün performans gösterdiği bu NATO tatbikatlarından birinde, 1 Ekim 1992 gecesi, 20-30 kadar NATO savaş gemisi, Adalar (Ege) Denizi’nde, su üstü harbi eğitim safhası için emredilen başlangıç mevkilerine doğru ilerliyorlardı.

Bu tatbikatlarda; 10-15 NATO gemisine dost, diğer 10-15 NATO gemisine ise düşman rol verilir.

Tatbikatı idare eden karargâhlar, tatbikatları gerçekçiliğe taşıyabilmek için, safha başlangıçlarında, dost ve düşman roldeki gemiler arasında gerçekçi mesafe bulunmasını sağlarlar.

Futbol maçı gibi düşünün, maç başlamadan önce her takım kendi yarı alanında bulunur, diğer yarı alana geçmeleri yasaktır.

O gece, düşman rolü verilmiş olan USS Saratoga adlı ABD uçak gemisi, dost roldeki TCG Muavenet’ten 80 mil (148 kilometre) uzakta olması gerekiyor iken; yine kendi üzerinde bulunan tatbikat icra karargâhının emirlerine uymayarak TCG Muavenet’in 6 bin 500 yardasına (6 kilometre) yaklaşıyor ve onunla paralel rotada, aynı sürat ile ve yan yana hareket etmeye başlıyor.

TCG Muavenet, “ABD savaş gemisinin, tatbikat emirlerini okumadığını, başlangıç mevkisini şaşırdığını” düşünüyor, haddine olmadığından bu duruma karışmayarak sessiz kalıyor, tatbikatı idare eden karargâhın USS Saratoga’yı fırçalamasını ve 80 mil (148 kilometre) uzaklıktaki başlangıç mevkisine göndermesini bekliyor.

Fakat, çoğunluğu ABD’li subaylardan oluşan tatbikat icra karargâhı da, o gece, nedense, üzerinde konuşlandığı USS Saratoga’nın başına buyrukluğunu görmezden geliyor.

TCG Muavenet’in NATO tatbikatına katılan diğer gemilerden en önemli farkı, elektronik harp yeteneklerinin oldukça zayıf olması.

Yani, bir atış kontrol radarı tarafından aydınlatıldığını anlaması, diğerlerine göre daha güç… Nitekim, USS Saratoga, atış kontrol radarıyla uzun süre aydınlattığı (yani, düşmanca hareket ettiği), arkasından da sadece 6 bin 500 yarda (6 kilometre) uzağındaki TCG Muavenet’i saniyede 680 metre hızı olan 2 adet füze ile vuruyor.

Not olarak düşmek gerekirse; hukuken, Türk savaş gemileri, Türk vatan toprağı sayılır.

ABD gemisinden neredeyse menzilinin son sınırında fırlatılan bu kısa menzilli füzelerin, toplam 9 saniye süren uçuşlarını gözleriyle görebilen gemi komutanı dâhil tüm Türk personel, anında şehit oluyor.

Hayatta kalan personelimiz ise, olayın günahının ABD uçak gemisine ait olduğunu bile anlayamadan, hızla yayılan cephanelik yangınlarıyla saatlerce boğuşuyor.

Sonuç, 5 şehit, 22 yaralı ve bir daha savaşamayacak derecede hurdaya dönmüş bir savaş gemisi… TCG Muavenet’te yaşananlara bizzat şahit olan Emekli Deniz Albay İsmail Can’ın anlattıkları, 1 ve 2 Ekim 2025’te Ulusal Kanal’da iki bölüm hâlinde yayınlandı. 1992’de yapılan ABD açıklamalarına göre, olay personel hatası kaynaklı bir kazadan ibaret idi.

Yani, sonuçta, emperyalizm, “olur böyle şeyler” diyerek meseleyi kapatmaya çalıştı.

ABD, elbet öyle diyecekti; ama, beni en çok şaşırtan şey, hem askerî hem de siyasi otoriteler nezdinde, konunun tam da ABD’nin istediği şekilde jet hızıyla kapatılmış olmasıydı.

ABD, olayın personel kaynaklı bir kaza olduğunu iddia etse de, bugüne kadar bu yalana kanan tek bir silah arkadaşıma rastlamadım.

Emperyalizm, hiç beklenmedik yer ve zamanda, bir savaş gemimizi arkadan vurmayı planlamış ve bunu yapmıştı.

Üstelik hiç utanmadan sıkılmadan, attığı füzelerin vurduğu gemide nasıl bir etkiye yol açtığını incelemek için bir de “bomba timi” göndermişti.

Gelelim kaza iddialarına… Türk ve Yunan donanmalarındaki tüm savaş gemilerindeki tüm silahların haftalarca atışa hazır olduğu ve ellerin tetikte olduğu Kardak Krizi ortamında bile, hiç kimse yanlışlıkla silah kullanmamış idi.

Bu durumda; * NATO tatbikatında, tereddütsüz bir taktik resmin mevcut olduğu ve tüm temasların “dost” olarak teşhis edildiği bir ortamda kaza ile vurulmuşum, * Tatbikatın silah angajman safhası başlamadığı hâlde, gerçek silahlarla saldırıya uğramışım, * İntikal safhasında olunması nedeniyle, tüm NATO gemilerinin seyir emniyetinden başka şeyle ilgilenemedikleri bir ortamda; ABD uçak gemisi USS Saratoga’nın komutanı, yoğun angajman safhası öncesinde, personelini dinlendirmek yerine atış eğitimleri yaptırmaya karar vermiş, * USS Saratoga uçak gemisini her türlü tehditten korumak için görevlendirilmiş onca destroyer, denizaltı, helikopter ve uçak, silah angajman eğitimi yapmaz iken, Amerikan uçak gemisi, onlardan bağımsız olarak ve savaş konseptlerine aykırı bir şekilde, tek başına silah angajman eğitimi, hem de çok kısa menzilli su üstü angajmanı eğitimi yapmaya kalkışmış, * ABD uçak gemisi USS Saratoga’nın; - Güdümlü mermi lançer bağlantıları, yanlışlıkla açık duruma getirilmiş, - Lançerin silah bağlantıları yanlışlıkla takılmış, - Füze atış kontrol konsolunu yanlışlıkla enerjilendirilmiş, - Arama radarı yanlışlıkla devreye alınmış, - Arama radarından füze atış kontrol konsoluna yanlışlıkla bilgi aktarılmış, - Savaş harekât merkezindeki operatörlerin tümü birden 6 kilometre ötesindeki TCG Muavenet’i yanlışlıkla “düşman” olarak teşhis etmiş, - Operatörlerin tümü birden TCG Muavenet’in hedef bilgilerini yanlışlıkla vardiya amirine bildirmiş, - Vardiya amiri yanlışlıkla TCG Muavenet’e angaje olunması emrini vermiş, - TCG Muavenet’in hedef bilgisi yanlışlıkla atış kontrol radarına aktarılmış, - Atış kontrol radarı, TCG Muavenet’i yanlışlıkla traklamış, - Komutan veya yetki verdiği vardiya amiri, atış kilitlerini açan anahtarı yanlışlıkla operatöre vermiş, - Atış kontrol butonunun emniyet kilitlerinin tümü birden yanlışlıkla açılmış, - Atış kontrol operatörü yanlışlıkla atış için müsaade istemiş, - Komutan veya yetki verdiği vardiya amiri, yanlışlıkla atış için hazır ol komutu vermiş, - Komutan veya yetki verdiği vardiya amiri, yanlışlıkla “ateş” komutu vermiş, - Atış kontrol operatörü füzeyi yanlışlıkla ateşlemiş, - Ara güdüm safhasında atış kontrol radarı yanlışlıkla “devamlı trak” modunda kalmış… Öyle mi?

Ben, bu yalanlara inananların aklından şüphe duyarım.

Her şeyden önce şunu belirtmeliyim: Dünyanın hiçbir tatbikatında, gemiler birbirlerine fiilî ve gerçek atış angajmanı yapmazlar; tatbikatlarda atışlar, yalnızca simüle edilirler.

İntikal safhasının tam ortasında ve durduk yere, bir diğer gemiyi hedef alarak fiilî silah kullanmaya kalkışmak, dünyanın hiçbir yerinde ve hiçbir tatbikatta karşılaşılabilecek bir durum değildir.

Özetlersek; Ulusal Kanal’da TCG Muavenet’in vurulması olayını ayrıntılı olarak anlatan İsmail Can, savaş harekât eğitimleri alanında ihtisaslaşmış, çok tecrübeli bir askerdir.

İsmail Can’ın kitabında yazdıklarına göre: “O dönemki Başbakanımızın ‘elim kaza’, zamanın Kuvvet Komutanının ‘müessif olay’ diye nitelendirdiği bu olay; uçak gemisinde birkaç personelin yaptığı bir ‘hata’ değil, bu iş için görevlendirilmiş, organize edilmiş ve eğitilmiş bir timin ‘kasıtlı olarak’ yaptığı planlı bir operasyondur.” Ben de uzun yıllar harekât eğitim alanında çalışmış bir uzman olarak, İsmail Can gibi, bu olayın bir kaza olma olasılığının “sıfır olduğu” fikrindeyim.

Bu görüş sadece İsmail ile bana ait değildir: NATO aşkıyla yanıp tutuşan birkaç kişiyi hariç tutarsak bu konuda tecrübeli sayacağımız tüm uzmanların genel kanısına göre, TCG Muavenet’in vurulması olayının “kaza olma” ihtimali yoktur.

NATO’dan bir türlü vazgeçemeyenlere duyurulur…