100 binlik eserler azaldı 50 bin altına rağbet arttı

Recep ERÇİNPandemi sonrası gelen enflasyonist dalga ve buna paralel yükselen faizler, finansman maliyetle­rini artırdığı için yüksek tutar­ları sanat eserlerine olan ilgi­nin azalmasına yol açtı.Önce­ki akşam Türkiye çağdaş sanat dünyasının prestijli buluşma­larından biri olan Artweeks Is­tanbul’un 12.

Edisyonu’nu ko­nuşmak üzere bir araya geldi­ğimiz Bilgili Holding CEO’su Sinan Temo, sanat yatırım ara­cı olmaktan çıkmasa da genel anlamda satışlarda azalma ol­duğunu not etti.

Özellikle Tür­kiye’de bireysel yatırımcılar tarafından yapılan alımlar­da dünyadan daha fazla azalış yalandığını kaydeden Temo, “İnsanlar çok daha zor harcı­yor, daha likit yatırımlara yö­neliyor.

Yüksek seviyedeki sa­natçıların satışları geriledi veya durdu.50 bin doların al­tındakiler hızlı arttı.

Trump politikaları da etkiledi.

Mü­zelerin desteği kesildi.

Büyük montanlı işlemler tamamen fi­nansmanla dönen işlerdir.

Faiz elbette etkili oldu” dedi.

Faiz­lerin 0’ya yakın olduğu ve pa­rasal genişlemenin yaşandığı dönemde 100 bin dolar ve üze­rindeki büyük hacimli satışla­rın hareketli olduğunu anlatan Temo, finansman maliyetinin artması ile sanat ekonomisin­de ciddi bir durgunluğun baş gösterdiğini sözlerine ekledi.Dijitalde ilk 5 dersek 3’ü Türk15-26 Ekim tarihleri ara­sında Akaretler Sıraevler ve The Ritz-Carlton Residen­ces İstanbul’da sanatsever­lerle buluşmaya hazırlanan Artweeks Istanbul’un 12.

Edisyonu sohbet toplantısın­da Temo’ya, Artweeks Orga­nizatörü Sabiha Kurtulmuş ile Bilgili Holding Sanat ve Kültür Direktörü Begüm Gü­ney de eşlik etti.

Sanat ekono­misi ağırlıklı sohbette verilen bazı bilgiler şöyle oldu:-Genç koleksiyonerler ve kadınlar öne çıkıyor.-Bilindik sanatçılardan ziyade genç sanatçıların eser­leri daha revaçta.-Çağdaş sanatın babası ABD, annesi İngiltere’dir.

Bu­ralar durunca dünya da dur­du.-Hong Kong ikinci büyük merkez gibiyken Çin yöneti­me el koyunca yabancılar çe­kildi.-Rusya savaş nedeniyle pazardan çekildi.-Trump, sanata desteği kestiği için herkes bekleme­ye geçti.-Fed faizleri düşürdükçe gevşeme pazara yansıyacak.-Dünyada dijital sanatta 5 kişi masaya oturacaksa üç isim Türk olur.

Z kuşağı para odaklı eser üretiyor Sanat ekonomisinin yanında sektörde değişen eğilimler de sohbetin konularından biri oldu.

Bu noktada öne çıkan başlıklar ise şöyle:-1980 sonu kuşak Türk kültürünü daha fazla işlemeye odaklandı.-Koleksiyonerler takım tutar gibi sanatçı tutarlar.-Dünyada birçok koleksiyoner veya galerici dünya çapında eserin yanına kendi yerel eserlerini koyar ki “Bak aynı seviyede eser ülkemizde üretiliyor” mesajı verir.

Türklerde bu anlayış yok.-NFC'lerden bir şey çıkmadı.

O dönem bol para nereye gideceğini bilmediği için popüler oldu.-Z kuşağı hemen simdi paraya kavuşmak istiyor.

Galerici senin eserin 10 bin eder dese de Z kuşağı geçmişi olan sanatçının eseri kadar bedel istiyor.-Yeni kuşakta genel bir çaba yok, popüler neyse onu üretme üzerine bir tembellik var.Piyasa keşif ekonomisine evriliyorSabiha Kurtulmuş toplantıda şu bilgileri paylaştı:-Müzayede ve fuar verileri üzerinden bakıldığında Türkiye’de hacim yıllık 550-750 milyon TL gibi çok düşük bir aralıkta seyrediyor.-Küresel sanat piyasası ise (UBS’in ‘The Art Basel and UBS Art Market Report 2025’ raporuna göre), 2023’e kıyasla yüzde 12 daralarak 57,5 milyar dolara geriledi.

Bu daralmanın en önemli nedeni, en üst segmentteki işlemlerdeki zayıflama oldu.

Ancak aynı dönemde satılan eser sayısı yüzde 3 artışla 40,5 milyona ulaştı.

Bu tablo, piyasanın bir krizden çok, ‘keşif ekonomisine’ doğru evrildiğini gösteriyor.-İngiltere, Çin’i geçerek ikinci sıraya yerleşirken, Çin’deki satışlar yüzde 31 oranda düştü.-Zirvedeki soğumanın en net göstergesi olarak, 10 milyon doların üzerindeki eserlerin satışı yüzde 45 oranında azalmıştır.-Koleksiyonerlerin alım gücünün tabana yayıldığını gösteren en önemli veri, sanat alıcılarının yüzde 85’inin 50 bin doların altındaki eserleri tercih etmesi.-ABD, yüzde 9'luk bir düşüş yaşamasına rağmen, küresel pazar payını bir puan artırarak yüzde 43 ile liderliğini korudu.Eczacıbaşı’nın bireysel sergisi de yer alacakThe Ritz-Carlton Residences İstanbul’un renovasyonu sırasında sanatın da öncelikle yer aldığı çok işlevli bir alan tasarladıklarını anlatan Sinan Temo, “Genç ve bağımsız sanatçılara gelişimlerini desteklemek üzere ücretsiz alanlar sunuyoruz.

Artweeks Istanbul, bugüne kadar 176’dan fazla galeri ve bine yakın sanatçı ve tasarımcıyı bir araya getirdi.Aynı misyonla ücretsiz ziyaret olanağı sunarak, bugüne kadar 1 milyondan fazla kişiyi sanatla buluşturduk. 12.

Edisyonunda, süregelen ilgi ve talepteki artışı karşılamak üzere ilk kez iki lokasyonda birden; doğduğu yer Akaretler Sıraevler ve ikinci adresi The Ritz-Carlton Residences İstanbul B Blok’ta düzenleniyor.

Artweeks Istanbul 12.

Edisyonu, 15 Ekim itibarıyla 12 gün boyunca toplam 8 bin 300 metrekarelik bir alanda, sanatçılara, galerilere, küratörlere, Bülent Eczacıbaşı, Cem Güventürk gibi önemli bireysel sergilere ev sahipliği yapacak” ifadelerini kullandı.