Haber Detayı
Ekvador hükümeti protestocularla anlaştı: Ülke 24 gündür felç olmuştu
Ekvador hükümeti, 24 gün boyunca ülkeyi felç eden protestoları sona erdirmek için yerli halk örgütleriyle anlaşmaya vardı. Protestolar, dizel sübvansiyonunun kaldırılmasının ardından başlamış ve üç kişinin ölümüyle, 150’den fazla yaralıyla ve yüzü aşkın gözaltıyla sonuçlanmıştı. Gözaltına alınanların yaklaşık yirmisi “terörizm” suçlamasıyla yargılanıyor. Bu olaylar, Daniel Noboa hükümetinin karşılaştığı en ciddi toplumsal krizlerden birine dönüştü.
Anlaşma, Cotacachi Köylü ve Yerli Örgütleri Birliği (Unorcac), Ekvador’un Kuzey Sierre bölgesindeki Kichwa Halkları Federasyonu (FICI) ve İçişleri Bakanı John Reimberg tarafından, Imbabura’ya bağlı Otavalo kentinde yapılan uzun görüşmelerin ardından duyuruldu.
Kent, bir gün önce göstericilerle güvenlik güçleri arasında şiddetli çatışmalara sahne olmuştu.Reimberg, “İlk geldiğimde söyledim: Diyalog kapısı her zaman açıktır ve bugün de bunu yaptık.
Uzun saatler süren görüşmelerin ardından bir sonuca ulaştık.
Bugün grev sona eriyor, yollar açılıyor” dedi.Bakan, hükümetin “eyalete hemen malzeme sevkiyatına başlayacağını” ve pazartesiden itibaren “bu tür olayların tekrar yaşanmaması için ortak çalışmayı” hedefleyen teknik komisyonların oluşturulacağını açıkladı.“Biz barış ülkesi olmalıyız ve buna göre hareket etmeliyiz,” diyen Reimberg, Imbabura’nın “en kısa sürede normale dönmesini” umduğunu belirtti.FICI lideri Manuel Catucuago, yerli örgütlerin hükümetten dizel sübvansiyonunu yeniden getirmesini istediğini, ancak bu talebin reddedildiğini söyledi.
Bunun yerine, fiyatın sabitlenmesi seçeneğinin gündeme geldiğini belirtti.
Dizel fiyatı, Noboa hükümetinin 12 Eylül’de aldığı kararla galon başına 1,80 dolardan 2,80 dolara yükselmişti.Unorcac başkanı Martha Tuqueres ise bu anlaşmanın “bir son değil, sürecin başlangıcı” olduğunu vurguladı ve “Diyalog masasında önemli olan karşılıklı fedakârlıktır” dedi.Yerli hareketin bir kısmı grevi sürdürüyorÜlkenin kuzeyindeki örgütlerin imzaladığı bu anlaşma, Ekvador Yerli Halklar Konfederasyonu (Conaie) tarafından tanınmadı.
Ülkenin en büyük sosyal örgütü olan Conaie, ulusal çapta grevi başlatan yapıydı ve “mücadeleye devam ettiklerini”, nihai kararın üst düzey liderlerce alınacağını duyurdu.Yerli hareket, 2019 ve 2022 yıllarında da büyük protestolar düzenlemiş, o dönemki başkanlar Lenín Moreno (2017–2021) ve Guillermo Lasso (2021–2023) da yakıt sübvansiyonlarını kaldırma planlarından geri adım atmak zorunda kalmıştı.
Bu planlar, Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yapılan kredi anlaşmalarının mali uyum hedeflerinin bir parçasıydı.Conaie’nin talepleri sadece yakıt fiyatlarıyla sınırlı değil.
Hareket, uzun süredir süregelen yapısal sorunlara dikkat çekiyor: asgari ücret artışı, hayat pahalılığına karşı adil fiyat politikası, kamu ve özel bankalara olan borçların ertelenmesi, ayrıca Daniel Noboa hükümetinin uyguladığı ve “neoliberal paket” olarak tanımlanan vergi artışlarının (özellikle KDV yükselişi ve küçük üreticilere yönelik ek yüklerin) durdurulmasını talep ediyor.Çevresel ve toplumsal alanda ise yerli örgütler, madencilik ve petrol faaliyetlerinin genişletilmesine son verilmesini istiyor.
Özellikle su kaynaklarını ve dağ ekosistemlerini tehdit ettiği belirtilen Loma Larga projesinin durdurulması talepler arasında.Ayrıca protestoların kriminalize edilmesini kınayan örgüt, gözaltına alınanların serbest bırakılmasını ve hükümetin çağrısıyla düzenlenecek referanduma karşı kampanya yürüteceklerini açıkladı.
Hareketin genel hedefi, halkın ekonomisini, kolektif hakları ve doğayı koruyacak yeni bir ekonomik ve siyasal yönelim sağlamak.Anlaşmanın temel maddeleri1.
Dizel Sübvansiyonu ve Fiyatlar: Yerli örgütler, dizel sübvansiyonunun geri getirilmesini talep etti (fiyat 1,80 dolardan 2,80 dolara çıkmıştı), ancak hükümet bu isteği reddetti.
Bunun yerine, fiyatın dondurulması olasılığının değerlendirilmesi kararlaştırıldı.2.
Gözaltılar ve Yargı Süreçleri: Protestolar sırasında gözaltına alınan yerli kişilerin, kendi bölgelerine daha yakın cezaevlerine nakledilmesi ve ileride serbest bırakılmaları konusunda anlaşmaya varıldı.
Ayrıca, protestocuların ölümüyle ve asılsız yargılamalarla ilgili olayların aydınlatılması hedeflendi.3.
Teknik Komisyonlar ve Toplumsal İhtiyaçlar: Pazartesiden itibaren “teknik masalar” oluşturulacak.
Bu masalar, benzer krizlerin yeniden yaşanmaması için birlikte çalışarak yerel toplulukların temel ihtiyaçlarını (su, sağlık, eğitim gibi) çözmeye odaklanacak.Ekvador Başkanı Noboa'ya suikast girişimiGündem
