Haber Detayı
20.000'den fazla kişinin hastalığından haberi yok... Bu belirtilere dikkat!
Yeni bir araştırmaya göre, Britanya'da 20.000'den fazla kişi Parkinson hastalığına sahip olduğunu bilmeden yaşıyor olabilir. Parkinson, beynin hareketi kontrol eden hücrelerini yok eden ilerleyici bir nörolojik hastalık ve Birleşik Krallık'ta her 20 dakikada bir kişi bu hastalığın tanısını alıyor.
Parkinson’un herkesin bilmesi gereken, kolayca göz ardı edilebilecek belirtileri var.
Yeni bir çalışma, Britanya’da 20.000’den fazla kişinin farkında olmadan Parkinson hastalığıyla yaşadığını ortaya koydu.
Hareketi kontrol eden beyin hücrelerini yok eden bu ilerleyici nörolojik hastalık, Birleşik Krallık’ta her 20 dakikada bir kişiye teşhis ediliyor.
Daha önce uzmanlar, dünya genelinde Parkinson hastalığıyla yaşayan kişi sayısının 2050 yılına kadar iki katına çıkarak 25 milyona ulaşacağını öngörmüştü.
Ancak Parkinson’s UK tarafından yapılan yeni bir araştırma, teşhis oranlarının 2019 ile 2021 yılları arasında %26 oranında düştüğünü (26.000’den 19.300’e gerilediğini) ortaya koydu.
Bu rakam Covid-19 pandemisinden etkilenmiş olabilir, ancak araştırmacılar, aradan beş yıl geçmesine rağmen oranların pandemi öncesi seviyelere dönmediğini belirtiyor.
Çalışma, hastalığın yaygınlığı üzerinde aşırı ölümlerin küçük bir etkisi olduğunu, ancak en büyük etkenlerin uzun NHS (Ulusal Sağlık Sistemi) bekleme listeleri ve nörologlara ulaşmadaki zorluklar olduğunu ortaya koydu.Endişe verici şekilde, 18 milyon hasta kaydının analizine göre 21.000 kişinin hastalığa sahip olduğunu fark etmeden yaşıyor olabileceği öne sürüldü.
Parkinson’s UK CEO’su Caroline Rassell şöyle dedi: “Covid nedeniyle oluşan uzun bekleme süreci ve nöroloji hizmetlerinin yavaş toparlanması, Parkinson hastası binlerce kişinin görülmesini zorlaştırdı.
Bazı insanlar bir nörolog görmek için beş yıl bekliyor.
Çok sık olarak, bu kişilerin hizmetler arasında gidip geldiklerini, belirsizlik içinde en kötüsünden korkarak teşhis beklediklerini duyuyoruz.” Hastalığın klasik belirtileri arasında elde veya kolda başlayan titreme, hareketlerde yavaşlama ve kas sertliği yer alır.
Ancak daha az bilinen erken belirtiler de vardır.Parkinson’s UK’de kıdemli danışmanı olan Victoria Baggaley, hastalığı teşhis edilen kişilere destek sunan biri olarak bu belirtilerin nasıl ortaya çıkabileceğine dair ön saflarda deneyime sahip.
Daha önce The Sun gazetesine verdiği demeçte, kolayca göz ardı edilebilecek bazı az bilinen uyarı işaretlerinden bahsetmişti.
İlk ve kolayca göz ardı edilebilecek belirti, koku alma duyusunun kaybıdır.
Araştırmalar, bunun Parkinson hastalarında yaygın olduğunu göstermiştir.Baggaley,“Örneğin, bazı insanlar en sevdikleri yiyeceklerin kokusunu almakta zorlanabilir ve bu durum, diğer belirtiler ortaya çıkmadan yıllar önce başlayabilir.” dedi.
Aynı şekilde, Parkinson gelişmekte olan kişilerde uyku problemleri de yaygındır; çünkü ağrı ve huzursuz bacak sendromu gibi belirtiler buna neden olabilir.Gece boyunca idrara kalkmak uyurken kısa süreli nefes durması olarak bilinen uyku apnesi de sıkça yaşanır.
Bayan Baggaley şöyle açıkladı: “Beyindeki değişiklikler nedeniyle, Parkinson hastalarının hareketleri öncekine göre daha daha güçsüz hale gelebilir.Bu da kişinin el yazısının öncekine göre küçülmesine veya sayfa üzerinde giderek daha da küçülmesine yol açabilir.
Mesane veya bağırsaklarla ilgili sorunlar, hastalığın dördüncü kolayca göz ardı edilebilecek belirtisidir.Baggaley, uyarı olmadan aniden idrara çıkma ihtiyacı ya da gece boyunca sık sık tuvalete gitmenin, en yaygın mesane belirtileri olduğunu, kabızlığın ise en yaygın bağırsak sorunu olduğunu söyledi.
Beşinci uyarı işareti depresyondur.
Bu, parkinson hastalarının neredeyse yarısında görülür.
Baggaley, “Bu durum, uzun süreli aşırı üzüntü ya da duygusal boşluk hissi ile karakterizedir,” dedi.Ancak düşük enerji, artan iştah ve konsantrasyon güçlüğü şeklinde de kendini gösterebilir.
Benzer şekilde, kaygı hissetmek de kolayca göz ardı edilebilecek yaygın bir erken uyarı işaretidir.
Parkinson’s UK’ye göre bu sadece sürekli endişelenmekle sınırlı değildir.Ayrıca kötü bir şey olacakmış hissi, konsantrasyon sorunları, terleme, nefes darlığı, kalp çarpıntısı ve baş dönmesini de içerebilir.
Yedinci erken uyarı işareti, dinlenmeden sonra bile geçmeyen yorgunluktur.
Bu durum, parkinson hastalarının yarısını etkiler.Bu durum her zaman aynı şekilde görülmez ve günlere göre değişkenlik gösterebilir, bu da onu göz ardı etmeyi kolaylaştırır.Hastalığın kesin bir tedavisi olmasa da, erken teşhis, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için kişiselleştirilmiş tedavi planlarının oluşturulmasına zaman tanır.
Bristol'den 51 yaşındaki Amanda Palmer de pandemi sırasında bekleme sürelerinden etkilenen biri.
İlk kez aile hekimine başvurmasından teşhis almasına kadar geçen süre tam 18 aydı.Palmer, belirtileri çok daha önceden yaşadığını söylese de, 2020 yılında kolundaki titreme nedeniyle aile hekimine başvurdu.“Yalnızca telefonla görüşme yapabildim ve bana bunun ne olduğunu bilmediklerini söylediler, sonra da beni geri gönderdiler.Bir yıl sonra, titreme kötüleşince tekrar bir aile hekimine gittim, bu kez yüz yüze görüştüm.Boyunla ilgili bir sorun olabileceğini düşündüler ama emin olmak için beni bir nöroloğa yönlendirdiler.Sonuç olarak, ilk kez aile hekimine başvurmamla Parkinson teşhisi almam arasında 18 ay geçti—bir şeylerin ters gittiğini biliyordum ama ne olduğunu anlayamıyordum.”
