CHP, ‘altı ok’ ve sosyal demokrasi

CHP’nin emperyalizm destekli AKP’nin baskılarına karşı direndiği bir ortamda, sosyal demokrasi ile “altı ok” arasında bir karşıtlık yaratarak, CHP’nin kurumsal kimliği ve CHP’nin kurultay tarafından belirlenen parti programındaki temel ilkeleri sorgulamak, CHP’de ideolojik b ölünmeye ve emperyalizme yarar sa ğlar.

Genellikle “altı ok” karşıtı “neoliberaller” , “ikinci cumhuriyet çiler”, “Atlantikçiler” ile sosyal demokrasi kar şıtı bazı “Avrasyacılar” tarafından g ündeme getirilen bu sözde kar şıtlık, tarihsel olgulara ve kuramsal ger çeklere de ayk ırıdır.

Mustafa Kemal Atat ürk taraf ından kurulan CHP, 1920’li ve 1930’lu yıllarda, “altı ok” olarak da bilinen cumhuriyet çilik, halkç ılık, devlet çilik, laiklik, milliyetçilik ve devrimcilik ilkelerini, kurultay karar ıyla, partinin temel ilkeleri olarak kabul etmiştir. 1789 Fransız Devrimi’nden esinlenerek geliştirilen bu ilkelerle, monarşiye karşı cumhuriyet çilik, oligar şiye karşı halk ç ılık, özelle ştirmeciliğe ve serbest piyasacılığa karşı devlet çilik, teokrasiye kar şı laiklik, ümmetçili ğe karşı milliyet çilik, statükoculu ğa karşı devrimcilik ilkeleri yaşama ge çirilerek, demokrasinin ilk ad ımları atılmıştır. *** 1920’lerde ve 1930’larda Avrupa’daki sosyal demokrat partilerin bir ço ğu, sınıfsız topluma ulaşmanın yolu olarak devrim yerine evrimi benimsemelerine rağmen, sınıfsız toplum ve üretim araçlar ının özel mülkiyetine son verilmesi hedefinden tam olarak vazgeçmedikleri için de, Atatürk kendisini sosyal demokrat olarak tan ımlamadı.

Ancak 1950’li yıllardan itibaren Avrupa’daki sosyal demokrasinin sınıfsız toplum yerine, sınıflar arası u çurumu asgari düzeye çekmek; üretim araçlar ının özel mülkiyetine son vermek yerine, özel sektöre alternatif güçlü bir kamu sektörü olu şturmak ve karma ekonomik modeli uygulamak hedeflerini benimsemesiyle birlikte, CHP’nin ve Avrupa’daki sosyal demokrat partilerin ilkeleri kesişti.

CHP, İsmet İn önü ’nün genel ba şkanlığında “İlk Hedefler Beyannamesi” ve “ortanın solu” a ç ıklamasıyla; B ülent Ecevit ’in genel ba şkanlığında demokratik solculuk ilkesini parti programına eklemesiyle ve Sosyalist Enternasyonal’e üye olmas ıyla; Deniz Baykal ’ın genel başkanlığında sosyal demokrasi ilkesini de parti programına katmasıyla; “altı ok” ile sosyal demokrasi/demokratik solculuk ilkelerini, kurultay kararlarıyla sentezlemiştir. *** Sosyal demokrasinin emperyalizme ve faşizme karşı m ücadelesi de dikkate al ınması gereken başka bir ger çektir.

Sosyal demokrasinin öncülerinden Eduard Bernstein ve Karl Kautsky , Almanya’n ın 1914 yılında Birinci D ünya Sava şı’na katılmasına karşı ç ıktılar, savaşa katılmayı destekleyen Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) y öneticilerini ele ştirdiler, savaşa karşı ç ıkan Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi’ne (USPD) katıldılar. 1933 yılında SPD’nin Meclis’teki milletvekillerinin tamamı, Nazi Partisi lideri ve Başbakan Adolf Hitler ’in meclisin onayına sunduğu ve yasama, y ürütme, yarg ı arasındaki g üçler ayr ılığını ortadan kaldıran “Yetkilendirme Yasası” na karşı oy kullandılar ve bunun sonucunda SPD kapatıldı, SPD milletvekilleri tutuklandılar veya s ürgünde ya şamak zorunda kaldılar.

D ünyadaki sosyal demokrat, demokratik sosyalist ve demokratik sol partileri bir araya getiren Sosyalist Enternasyonel’in 1951 y ılında Frankfurt’ta ger çekle şen birinci kongresinde kabul edilen kuruluş ilkelerinin 7. maddesinde, “Demokratik sosyalizm, emperyalizmin her t ürünü reddeder.

Tüm insanlar ın baskı altına alınmasına ve s ömürülmesine kar şı m ücadele eder” ifadesi yer ald ı.

Sosyalist Enternasyonel’in 1989 yılında Stockholm’de ger çekle şen 18. kongresinde kabul edilen “İlkeler Deklarasyonu” nun 6-8, 34-35, 38-43, 79-80, 83-92. maddelerinde, kuzey ve g üney yar ım k üre aras ındaki ekonomik ve sosyal u çurumlara dikkat çekildi, gelir da ğılımındaki dengesizliğe karşı m ücadele edilmesi gerekti ği vurgulandı.

Aynı deklarasyonun 59. ve 60. maddeleri, karma ekonomik modeli önerdi, özelle ştirmeci ve neoliberal ekonomi politikalarına karşı ç ıktı.

Özetle, sosyal demokrasiye kar şı ç ıkmak yerine, sosyal demokrat partilerin i çine s ızan sahte sosyal demokratlara karşı m ücadele etmek gerekir.