Irak genel seçimlerinde katılım yüzde 56 oldu, koalisyon süreci başladı

Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komiserliği (IBYSK), genel seçimlere katılım oranını yüzde 56 olarak açıkladı.

Seçimlerde 329 sandalyeli Irak Meclisine girebilmek için 7 bin 744 aday yarıştı.

Irak'ta seçim sonuçları ve oy dağılımı IBYSK verilerine göre, Irak'ın mevcut Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'nin İmar ve Kalkınma Koalisyonu 1 milyon 317 binden fazla oyla seçimde birinci parti oldu.

En çok oyu alan ikinci parti unvanını ise Mesud Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) 1 milyon 99 bin 826 oyla elde etti.

Aldıkları oya göre, bu iki partiyi eski Meclis Başkanı Muhammed Halbusi'nin Takaddüm Partisi 900 binden fazla oyla ve eski Başbakanlardan Nuri el-Maliki'nin Kanun Devleti Koalisyonu 700 binden fazla oyla takip etti.

Bir milyon oyu aşabilen iki parti Irak genelinde İmar ve Kalkınma Koalisyonu ile Kürdistan Demokrat Partisi bir milyon oyu aşabilen iki siyasi güç oldu.

Diğer siyasi güçler bir milyon oyun altında kaldı.

Seçime katılım oranları bölgelere göre değişiklik gösterdiği için alınan oylar elde edilen sandalyelerle doğru orantılı değil.

Sandalyelerin dağılımı Kesin olmayan sonuçlara göre, İmar ve Kalkınma Koalisyonu 45, Kanun Devleti Koalisyonu 30, KDP 27, Takaddüm Partisi 27, Sadikun Listesi 26, Bedir Hareketi 19, Ulusal Devlet Güçleri Koalisyonu 18, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) 18, Azim Koalisyonu 16, Siyade İttifakı 9, Hizmet Listesi 8, Irak Hizbullahı'nın desteklediği Hukuk Koalisyonu 6, Helwest Hareketi 5, Kürdistan İslami Birlik Partisi 4, Irak Türkmen Cephesi (ITC) 4, Yeni Nesil Hareketi 3 sandalye kazanmış görünüyor.

Seçim sistemi ve oy kullanım şekli Seçim sistemine göre seçmenler sandık başında aynı pusulada iki oy kullanabiliyor.

Oyların biri parti ya da listeye verilirken diğeri doğrudan aday tercihi oluyor.

Seçmenler sadece adaya veya sadece partiye de oy verebilme imkanına sahip.

Seçmen tercihlerinde yeterli oya ulaşan adaylar doğrudan milletvekili olabiliyor.

Seçilen vekiller partinin kazandığı vekil sayıdan az olursa partiler, seçilmek için yeterli oya ulaşamayan adaylarına oy desteğinde bulunabiliyor ve seçilmelerini sağlayabiliyor.

Bu durumdaki adaylardan hangisinin meclise gireceğine parti ya da listeleri karar veriyor.

Musul ve Türkmenlerin seçim başarısı Arap nüfusun yoğun olduğu Musul seçim bölgesinde Barzani liderliğindeki KDP en çok oyu alarak sürpriz bir çıkış yaptı.

Halbusi'nin Takaddüm Partisi ikinci olurken, Sudani'nin İmar ve Kalkınma Koalisyonu üçüncü sırada yer aldı.

Türkmenler ise Kerkük'ten Irak Türkmen Cephesi (ITC) listesinden biri erkek, biri kadın olmak üzere 2 vekil çıkarabildi.

Musul'dan da yine Türkmenlerin başka ittifaktaki kadın adayı kazandı.

Türkmenler Irak siyasi tarihinde bir ilke imza atarak Bağdat'tan da bir vekil (kadın) çıkarmayı başardı.

Seçime katılım oranları Yayımlanan seçim verilerine göre ülkede en çok katılım Duhok seçim bölgesinde gerçekleşirken, en az katılım Bağdat'taki Rusafa seçim bölgesinde oldu.

Yüzde 77.47 ile Duhok’u yüzde 71.65 ile Erbil, yüzde 66.98 ile Salahaddin seçim bölgeleri takip etti.

En düşük katılım ise Bağdat-Rusafa’da yüzde 41.55, Meysan’da ise yüzde 42.15 olarak kaydedildi.

En yüksek oy alan adaylar KYB listesinden Kerkük’te aday olan mevcut Vali Rebıvar Taha 96 binden fazla oy alarak ülkede en çok oy alan aday oldu.

İmar ve Kalkınma listesi lideri Muhammed Şiya Sudani 92 binden fazla oyla ikinci sırada yer aldı.

Takaddüm Partisi lideri Muhammed Halbusi 72 bine yakın oyla üçüncü, eski Başbakan Nuri Maliki 68 binden fazla oyla dördüncü, Kürdistan İslami Birlik Partisi adayı Cemal Koçer ise 58 binden fazla oyla beşinci sırada yer aldı.

Sürpriz sonuçlar Seçimin en ilginç sonuçlarından biri, yalnızca bir oy alan 49 aday oldu.

Dini azınlıklar kotasından meclise girenler arasında ise Hristiyan, Ezidi, Feyli ve Şabek adaylar yer aldı.

Sudani hükümeti kurma çabalarına başlayacak Seçim sonuçlarına göre en yüksek oyu alan Sudani’nin hükümeti kurmak için çalışması bekleniyor.

Sudani, sonuçların açıklanmasının ardından tüm taraflarla görüşme ve müzakerelere açık olduğunu duyurdu.

Diğer Şii partiler, Sünni ve Kürt gruplarla koalisyon kurarak hükümeti oluşturma ihtimali bulunuyor.

Parlamento ve Cumhurbaşkanlığı süreci Cumhurbaşkanı, seçim sonuçlarının onaylanmasının ardından 15 gün içinde Meclisi toplantıya çağırır.

İlk oturumda Meclis Başkanı ve iki yardımcısı seçilir.

Ardından Cumhurbaşkanlığı seçimi yapılır ve Cumhurbaşkanı, parlamentodaki en çok vekile sahip grubun liderini hükümeti kurmakla görevlendirir.

Görevlendirilen başbakan adayı, 30 gün içinde kabineyi belirleyip Meclise sunmak zorundadır; aksi takdirde Cumhurbaşkanı başka bir adayı görevlendirir.

BM: İsrail'in Lübnan'daki ateşkes ihlalleri sonucu 114 sivil öldürüldüDünya BM: Gazze'de 282 binden fazla ev yıkıldı ya da zarar gördüDünya