Duvarların ardından yükselen özgürlük Berlin

Bir zamanlar Soğuk Sa­vaş'ın demir perdesi altın­da ikiye bölünmüş bu şe­hir, bugün özgürlüğün, yaratıcı­lığın ve yeniden doğuşun en canlı simgesi.

Almanya'nın başkenti kültürün, sanatın, müziğin ve çe­şitliliğin nabzının attığı bir met­ropol.

Duvarların gölgesinden çıkıp festival ışıklarına uzanan Berlin, sizi hem geçmişin yarala­rıyla yüzleştirir hem de geleceğin umutlarıyla sarar.Berlin'in hikâyesi, Orta Çağ'ın sisli sularına uzanıyor.

Resmi ku­ruluşu 1237'ye dayanıyor; Spree Nehri'nin iki yakasında, Slav kö­kenli balıkçı köyleri Berlin ve Cölln birleşerek doğmuş. "Ber­lin" kelimesi, Slavca "berl"den yani "bataklık"tan geliyor; nehir kenarındaki sulak topraklar, tüc­carların ve çiftçilerin çekim mer­kezi olmuş.

İlk izler ise 12. yüz­yıla, hatta 1183'e kadar geriliyor: Alman yerleşimciler, Slav toplu­luklarının yerini alarak ticaret köprüsü kurmuşlar.Zamanla, 15. yüzyılda Hohen­zollern hanedanının başkenti haline gelen Berlin, Prusya Kral­lığı'nın kalbine dönüşmüş. 18. yüzyılda Aydınlanma Çağı'nın ışığı burada parlamış; Immanuel Kant, Johann Wolfgang von Go­ethe gibi dahiler felsefe, bilim ve sanatı burada yoğurmuş. 1871'de Alman İmparatorluğu'nun baş­kenti ilan edilmiş ve Avrupa'nın siyasi arenasında yükselmiş.

An­cak 20. yüzyıl, trajedilerin göl­gesini düşürmüş: Weimar Cum­huriyeti'nin çalkantıları, Nazi rejiminin karanlığı ve II.

Dünya Savaşı'nın yıkımı.

Şehir, bomba­lar altında küle dönmüş.Savaş sonrası, Yalta ve Pots­dam anlaşmalarıyla kaderi değiş­ti: Doğu Berlin Sovyet kontrolü­ne, Batı Berlin Batı Almanya'ya geçti. 1961'de Berlin Duvarı dikil­di –13 Ağustos gecesi, beton blok­lar şehri ve kalpleri ikiye böldü.

Neredeyse 30 yıl boyunca "Ölüm Şeridi" olarak bilinen bu yara, 2 binden fazla insanın hayatını al­dı. 9 Kasım 1989'da duvar yıkıl­dı; çekiç sesleri, sadece bir şeh­rin değil, tüm Avrupa'nın yeni­den doğuşunu müjdeledi.

Bugün Berlin, bu acıları unutmadan ama onlara hapsolmadan, hafı­zanın ve umudun başkenti olarak dimdik ayakta.

Tarihteki önemi tartışılmaz: Demokrasinin zafe­ri, özgürlüğün simgesi ve Avrupa Birliği'nin belkemiği.Berlin, bir açık hava müzesi gibi;Keşfe Mitte'den başlayın – şehrin tarihi kalbi burada atıyor.

Brandenburg Kapısı, Neoklasik zarafetiyle sizi karşılar: Napol­yon'un zafer takı olarak kullandı­ğı, Reagan'ın "Duvarı yıkın!" diye haykırdığı bu kemer, birliğin ve barışın simgesi.

Hemen yanı ba­şındaki Reichstag Binası, Alman Parlamentosu'nun evi: Norman Foster'ın tasarladığı cam kubbe, ziyaretçilere 360 derece pano­ramik manzara sunuyor –turlar için önceden rezervasyon şart!Biraz hüzünlenmek isteyen­ler için Holocaust Anıtı (Yahu­di Soykırımı Anıtı) var: Peter Ei­senman'ın 2 bin 711 gri beton bloğuyla oluşturduğu labirent, soykırımın soyut acısını hisset­tirir.

Sessizce dolaşırken, yer al­tındaki bilgi merkezinde 6 mil­yon kurbanın hikâyelerini oku­yun; burası sadece bir anıt değil, bir vicdan muhasebesi.Berlin Duvarı'nın izlerini ara­yanlar, East Side Gallery'ye uğra­yın: 1,3 km'lik bu kalıntı, 100'den fazla sanatçının fırçasından geç­miş dünyanın en uzun açık hava galerisi.

Dmitri Vrubel'in "Öpü­şenler"i gibi eserler, özgürlüğün renkli bir manifestosu.

Checkpo­int Charlie ise Soğuk Savaş'ın ge­rilimini yaşatır; Doğu-Batı geçiş noktası olarak turistlerle dolu, ama dönemin fotoğrafları hâlâ ürpertir.Sanat ve tarih aşıkları için Mü­ze Adası (Museumsinsel) vazge­çilmez: UNESCO Dünya Mira­sı bu ada, beş müzeyle dünya ta­rihini serer önünüze.

Pergamon Müzesi'ndeki Babil Kapısı, Neu­es Müzesi'ndeki Nefertiti büstü, Altes Müzesi'ndeki antik heykel­ler..Saatlerce kaybolabilirsiniz.

Berlin Katedrali (Berliner Dom), Barok ihtişamıyla nehre hâkim; kubbesine çıkıp şehri kuşbakışı izleyin.Bohem yanı keşfetmek için Kreuzberg ve Neukölln'e geçin: Grafiti duvarları, vintage dük­kânları, ikinci el kitapçılar ve et­nik kafeler arasında dolaşırken, Berlin'in asi ruhunu soluyun.

Do­ğa severlere Tiergarten'ı öneri­rim; 210 hektarlık bu dev park, Zafer Sütunu ve gölleriyle şehrin akciğeri.

Piknik yapan aileleri, koşan gençleri izlerken, Berlin'in yaşanabilirliğini hissedersiniz.

TV Kulesi (Fernsehturm) ise pa­noramik bir veda: Komünist dö­nemin 368 metrelik gururu, gün batımında parıldar.Yakın duraklar: Berlin'in komşu incileriBerlin'in enerjisinden yoru­lursanız, trenle kısa kaçamaklar yapın. 1,5 saat güneyde Leipzig –"Küçük Berlin"– sizi bekler.

Sa­nat galerileri, müzik festivalleri ve canlı öğrenci nüfusuyla ener­jik bu şehir, Johann Sebastian Bach'ın mirasıyla dolu.

Thomas­kirche (Aziz Thomas Kilisesi), bestecinin mezarı ve kantatları­nın doğduğu yer; bir org konseri dinleyin, ruhunuz dolsun.

Leip­zig, Berlin'in kültürel derinliği­ni tamamlar, bir günlük gezi için ideal.Daha sakin bir mola için kuze­ye, 50 km uzaktaki Gerswalde'ye gidin.

Café Zum Löwen, nehir kenarında bir cennet.

Ev yapımı ekmekler, taze füme balık ve or­man yürüyüşleri... "Löwen" (as­lan) adını taşıyan bu bahçe kafe­si, şehrin gürültüsünden uzak bir huzur adası.

Veya 2,5 saat batı­da Braunschweig (Brunswick): Burgplatz'taki Brunswick Asla­nı heykeli ve Dankwarderode Ka­lesi, Orta Çağ'ı canlandırır.

Alts­tadt'ın dar sokaklarında dolaşın, Hagenmarkt'ta tarihi kiliseleri görün.Berlin'de yemek, bir parti gi­bi: Çok kültürlü, ucuz ve doyu­rucu.

Sokak lezzetlerinin kralı Currywurst –kızarmış sosis, ket­çap-köri sosu ve çıtır patatesle.

Curry 36 veya Konnopke's Im­biss'te deneyin; Berlinliler gibi ayakta yiyin.

Falafel Sahara ve­ya Hasır gibi adresler vegan seçe­neklerle çeşitlendirir.Geleneksel tatlar için Eisbe­in (haşlanmış domuz budu) ve şnitzel: Lahana turşusuyla ser­vis edilen Eisbein, bira eşliğin­de unutulmaz.

Tatlı krizine Ber­liner Luft –ahududulu vanilya­lı puding– iyi gelir.

Brunch için Prenzlauer Berg'e uğrayın: Café Frieda'da avokado tosttan Al­man pastalarına sonsuz çeşit var.

Kahve tutkunları The Barn, Fi­ve Elephant veya Bonanza Coffee Heroes'ta üçüncü dalga lezzetler peşinde koşsun.Asya füzyonu arayanlar Rol­ls'un Banh Mi'sini, ince zevk pe­şindekiler Remi'nin Michelin'li modern Alman menüsünü dene­sin.

Markthalle Neun'daki "Stre­et Food Thursday" ise global bir şölen: Thai Park Market'te pik­nik, Holzmarkt'ta nehir kenarı mangal – Berlin'in tabağı, dünya­nın lezzetiyle dolu.Berlin, festival cenneti; yıl bo­yu ritim hiç durmaz.●Berlinale (Şubat): Avru­pa'nın en prestijli film festivali; kırmızı halı, yıldızlar ve sinema tutkusu.●Karneval der Kulturen (Mayıs): Kreuzberg'de renkli ge­çit törenleri, dünya mutfakları ve dans – çeşitliliğin kutlaması.●Berlin Pride (Temmuz): Christopher Street Day, özgürlük ve eşitlik için dev yürüyüş; müzik ve coşku dorukta.●Lollapalooza Berlin: Oly­mpiapark'ta Arctic Monkeys'ten Kraftwerk'e rock ve elektronik şölen.●Musikfest Berlin (Ağus­tos-Eylül): Klasik müzik mara­tonu; Berliner Festspiele'nin kla­siklerinden moderne.●Festival of Lights (Ekim): Tarihi binalar lazer ve ışık gös­terileriyle büyüler; fotoğrafçılar için cennet.●Noel Pazarları (Kasım-A­ralık): Gendarmenmarkt'ta Glü­hwein (sıcak şarap), tarçın kokulu kurabiyeler ve el işleri; kış masalı.Yaz boyu XJAZZ gibi caz et­kinlikleri ve açık hava konserle­ri şehri canlandırıyor.

Berlin'de gündüz tarih, gece müzik konu­şur.

Berlin, dört mevsim farklı bir yüz gösterir.

En ideal dönem Mayıs-Eylül: Ilıman hava, park­lar yeşillenir, kafeler dışarı ta­şar.

Tiergarten'da piknik, East Side Gallery'de bisiklet turu için mükemmel.

Yan sezonlar (Mart-Mayıs, Eylül-Ekim) sakin ve ucuz; sonbahar yaprakları ro­mantik, kalabalık az.Yaz, festival enerjisiyle coşar – ama turist akınına hazır olun.

İlk­bahar (Nisan-Mayıs), çiçekler ve sokak müzisyenleriyle tazelik ta­şır.

Kış?

Cesur kalpler için: Noel pazarları ışıl ışıl, Glühwein sıcak tutar, ama -5 dereceye hazırlıklı gidin.

Her mevsimde Berlin, si­zi sarar.Eğer tarihle modernliği, acıy­la coşkuyu bir arada yaşamak is­tiyorsanız, Berlin sizi çağırıyor.

Brandenburg Kapısı'ndan ge­çerken özgürlüğün sesini duyun, Spree'de bir kahve yudumlarken geleceği hayal edin.

Bu şehir, sizi değiştirir; daha zengin, daha em­patik, daha canlı.