Sındırgı’da iki yeni fay

Yer Bilimleri Profesörü Doğan Perinçek, artçı deprem sayısı 14 bini aşan Sındırgı’ya ikinci kez giderek saha çalışmaları yaptı.

Son incelemelerinde Perinçek, MTA haritalarında kayıtlı olmayan iki fay daha saptadı, o faylara Demyan ve Küçükbükü adlarını verdi.

Resmi verilere dayanarak yaptığı değerlendirmeleri saha çalışmalarıyla destekleyen Perinçek, yeni bulgularını Aydınlık’a anlattı.

MAGMA SOKULUMU YÖN DEĞİŞTİRDİ Sındırgı’da magma sokulumunun fayları zorlayarak yön değiştirdiğine dikkat çeken Perinçek, depremlerin daha önce iki dairesel alanda yoğunlaştığını, şimdi ise dairesel alanların dörde çıktığını kaydetti.

Perinçek, ağırlıklı olarak magma kaynaklı depremlerin en az dört ay sürüp sönümleneceğine, 6’dan büyük deprem olmayacağına ilişkin beklentisinin de değişmediğini ifade etti.

Bununla birlikte Perinçek, Akdeniz’den Marmara bölgesine kadar uzanan Batı Anadolu bölgesinde kuzeydoğu-güneybatı doğrultulu fayların kontrolünde süren magma sokulum hareketliliğine dikkat çeken bir harita hazırladı.

Prof.

Dr.

Perinçek, bölgedeki çalışmalarını bireysel olarak sürdürüyor.

Bu kez Sındırgı Belediyesi, kendisine otelde yer ayırtmış ve bir de yanına jeomorfolog Ali Demirözer’i yardımcı eleman tayin etmiş.

Ekim ayında Simav ve Sındırgı’da incelemelerde bulunan Perinçek, bu ay Sındırgı’da yedi gün daha saha araştırması yaptı.

Perinçek, “İlkbaharda tekrar gelip çalışacağım.

Bir ekip kurup çalışmaları sürdürmek için hâlâ arayış içindeyim.” diyor.

Perinçek’in sorularımıza verdiği yanıtları sunuyoruz: MAGMATİK SOKULUMLARIN YENİLERİ OLUŞTU - Sındırgı’da magma sokulumu, fayları zorlayarak yön değiştirdi diyorsunuz.

Zorlama yoğunluğun ya da riskin yüksek olmasına mı işaret ediyor?

Magma fay bariyerine geçerse ne olur?

Arazide iki yeni fay haritaladık.

Birine Demyan fayı adını verdik.

Çok az sayıda deprem, o fayın kuzeydoğusuna geçebiliyor.

Çoğunluğu güneyde kalıyor.

Demyan ve Küçükbükü fayları bir bariyer oluşturuyor fakat magma, sağa sola doğru zorlamaya başladı. 27 Ekim’de doğuya doğru bir sokulum yapmaya çalıştı, bir haftadır da batıya doğru yöneldi.

Son zamanlarda Sındırıgı’da 4.9, 4.7 gibi dörtten yukarıda olan çok sayıda deprem oluyor.

Bunların nedeni magmanın yönünü değiştirmesi.

Bir de şu var, magmatik sokulumlar bazen tek başına olmaz.

Sağında solunda ikizleri (parazitleri) olabilir.

Bu ikizleri meydana getiren nedenin önündeki fay engeli olduğunu düşünüyorum. - Depremler iki noktada dairesel olarak yoğunlaşıyordu.

Evet, şimdi Sındırgı’da dört noktada dairesel yoğunlaşma saptıyoruz.

Simav’daki depremler tek bir dairesel alandaydı, öyle de devam etti.

Simav şu anda suskun fakat 15-20 gün sonra 5 civarında büyük bir deprem yaratabilir.

Fakat Sındırgı çok daha güçlü, 6.1 üretti.

O bakımdan Sındırgı daha güçlü depremselliğe sahip ve önemli.

DEMYAN VE KÜÇÜKBÜKÜ - Demyan fayının özelliği ne?

Doğrultu atımlı bir fay olabilir, verileri toplamaya devam ediyoruz.

Yani bu bölgede normal faylar ve doğrultu atımlı faylar var.

Simav fayı düşey atımlı fay, yani kuzeyi düşüyor fayın.

Sındırgı kenti bu fayın üzerinde.

O bakımdan Sındırgı için tehlikeli.

Simav Fayı’nın tetiklendiğini düşünmüyorum.

Tetiklenseydi 7’den büyük deprem yaratabilirdi.

Sındırgı yerleşim alanının büyük bölümü alüvyon üzerine kurulu.

Bu tip alanlara çürük zemin tabiri kullanılıyor.

Çürük zeminlerde depremlerin binalar üzerine yıkıcı etkisi daha fazla.

Sındırgı ilçe merkezinin kuzeydoğusunda bir tepelik alan var, TOKİ evlerini oraya yapmışlar.

Bundan sonra kentin hep o tarafa doğru kaydırılması akla yakın olacaktır.

TOKİ binalarının doğusunda iki Sındırgı büyüklüğünde bir alan var.

Yerleşim alanını adım adım buradaki sağlam zemin üzerine taşıyalım.

Sındırgı İlçesinin olduğu alanda ise tek katlı en fazla iki katlı bahçeli evler olsun yada terkedilen alanda sadece tarım yapılsın.

Sındırgı’da doğuya doğru Ormanlar Köyü var. 27 Ekim’de depremler o tarafa doğru bir hamle yaptı.

Ondan sonra vazgeçti.

Kuzeybatıya doğru, Mandıra Köyü’ne yöneldi.

Mandıra dolayında olan ve son dokuz gündür süren deprem yoğunluğu azalarak büyüklükleri düşecek. 15 gün sonra Sındırgı’nın güneyinde tekrar yoğun ve son olanlara göre daha az büyüklükte depremler olursa buna şaşımayız.

Ama ben olağanüstü büyük bir deprem olacağını sanmıyorum. 6’dan büyük deprem olmaz burada.

Çünkü faylar hiçbir şekilde tetiklenmedi.

Gediz’den Simav’a, Simav’dan da Sındırgı’ya kadar uzanan bir fay var.

Ona Simav fayı denmiş zamanında.

Ben iki yeni fay haritaladım, Demyan ve Küçükbükü fayları dedim.

Bu ikisi birbirinin devamı gibi gözüküyor.

Ama bölgedeki çalışmalarımız devam edecek.

ÜZERİNDE ÇALIŞTIĞIM BİR FAY AYNASI DAHA VAR - Görünen o ki resmi haritalarda gözükmeyen faylar var.

Var.

Ben en önemli iki tanesini çok net bir şekilde haritaladım.

Daha başkaları da çıkacak önümüzdeki aylarda.

Farklı yönlerde olan faylar biraz daha zor saptanıyor.

Aralık ayında basılacak makalemin en sonunda iki fay aynası paylaştım.

Biri kuzeyde, biri güneyde.

Birinin ilgili fayını yakaladım, diğerinin üzerinde hâlâ çalışıyorum.

Yani aynasını buldum ama fayı bulamadım henüz.

Ek çalışma gerekiyor.

Orası ormanlık.

Çok kolay olmuyor fayı yakalamak.

GÖRDES’TEKİ DEPREM SUSKUNLUĞU GEÇİCİ - Daha önce Sındırgı’daki magma hareketinin çok büyük bir depreme yol açmayacağı beklentiniz vardı.

Bu kanaatinizde bir değişiklik var mı?

Yok.

Faylar tetiklenecek, büyük deprem olacak diyen arkadaşlar da özellikle 27 Ekim depreminden sonra bu iddialarından vazgeçtiler.

Bir meslektaşımız halen FAY ideasından vazgeçmedi.

Zaman gerçeği ortaya çıkaracak. - Gördes’in güneyinde hiç fay haritalanmamış alanda depremler oldu ve sönümlendi diyorsunuz.

Sındırgı ve Sivmav’a bir de Gördes’i mi ekliyoruz şimdi?

Gördes’te 48 saat içinde 75 kadar deprem oldu.

Sonra sustu.

Geçici bir susma.

Orada yine olacak ama hiçbir şekilde Sındırgı gibi olmayacak.

Küçük bir alanda oluyor.

Orada da bir magma sokulumu başladığını düşünüyorum.

Sındırgı depremleri Gördes’i tetikledi.

Ama Sındırgı depremleri fayları etkin bir şekilde henüz tetiklemedi.

Bunu söylerken faylarda hiç deprem olmuyor demiyorum.

Depremlerin yüzde 15-20 kadarı faylarla yüzde 80-85’i ise magma sokulumu ile ilgili.

Fayların civarında da depremler oluyor.

Asıl tehlike, Simav aktif fayının tetiklenmesi ile ortaya çıkar.

Simav Fayı’nın tetikleneceğini düşünmüyorum.

İleriki yıllarda Sındırgı deprem fırtınasından bağımsız olarak Simav Fayı büyük bir deprem yaratabilir.

Ülke olarak buna hazırlıklı olmalıyız.

Ülkemiz deprem bölgesinde, depremden kaçmak mümkün değil ama ona karşı gerekeni yapmak, zararlarını sıfıra yaklaştırmak mümkün.

FARKLI YÖNLERDEKİ FAYLAR MAGMANIN İŞİNİ KOLAYLAŞTIRIR - Peki arazi çalışmalarında yeni faylar ve çizgisellik gözlenmiştir diyorsunuz.

Çizgisellik dediğiniz Küçükbükü ve Demyan fayı dışındaki faylar mı?

Daha önce haritaladığım yeni faylar var, bunların bir kısmını arazide kontrol ettikten sonra yayınladım.

Üzerinde daha da çalışacağım faylar var.

Farklı yönlerde fay varsa o zaman magma sokulumu daha kolay gerçekleşebilir yani kendine yol bulabilir.

Farklı yönlerdeki faylar magma sokulumunun işini kolaylaştırır. - Magma hareketine ilişkin görüşlerinizi değiştiren herhangi bir saptamanız var mı?

Yakın zamanda yüzeye çıkma beklemiyorum demiştiniz.

Yok, öyle bir volkan çıkışı olması için yüz, iki yüz sene veya beş yüz sene beklemek lazım.

Santorini’de bile magma 5-6 kilometreye kadar yaklaştı, 3 diyenler de var.

En sığ yer olan Kula’da 6 kilometre derinde bir magma var.

Buradaysa daha ölçümler yapılmadı ama 8-10 kilometre derinde.

Öyle kolay kolay yüzeye çıkmaz.

YARIN: BÜTÜN EGE’DE MAGMATİK HAREKET ARTTI