Haber Detayı
Kalpten şekere, tansiyondan depresyona: Endişe veren gıda raporu
Tüm dünyada tüketimi hızla yayılan işlenmiş gıdaların sağlığa zararı bilinse de son olarak 43 uluslararası uzmanın hazırladığı rapor, tehlikeleri bir kez daha gözler önüne serdi. "Amaç paranoya değil; tüketicinin bilinçli seçim yapması" denilirken,
Dünyanın en saygın tıp dergilerinden The Lancet, ultra işlenmiş gıdaların sağlığa etkilerini inceleyen üç yeni çalışmayı eş zamanlı yayımladı.
Courrier International'ın aktardığına göre araştırmalar, paketli atıştırmalıklar, hazır pizzalar, nugget’lar, gazlı içecekler ve aroma–katkı maddesi ağırlıklı tüm ürünlerin obeziteden kalp hastalığına, diyabetten depresyona kadar çok sayıda hastalıkla ilişkili olduğunu ortaya koyuyor.
Uzmanlara göre bu gıdalar sadece “zararlı” değil; küresel bir halk sağlığı krizi yaratmış durumda.NEDEN TEHLİKELİUltra işlenmiş gıdalar; glikoz şurubu, tatlandırıcılar, renklendiriciler, aroma vericiler ve ucuz yağ ikameleriyle üretiliyor.
Sorun tuz, şeker veya yağın kendisi değil; bu maddelerin gizli ve yüksek miktarlarda tüketilmesine yol açan yapay formu.
Bilim insanları, bu ürünlerin vücutta sindirim, hormon dengesi, bağırsak sağlığı ve beyin kimyası üzerinde olumsuz etkiler yarattığını söylüyor.HANGİ HASTALIKLARLA BAĞLANTILILancet’e göre ultra işlenmiş gıdalar:• Obezite• tip 2 diyabet• kalp-damar hastalıkları• depresyon• hipertansiyon• bağırsak florası bozuklukları• karaciğer yağlanması• bazı kanser türleri gibi en az 10 farklı sağlık sorunuyla ilişkili.
Araştırmacılar, “İnsan vücudu bu gıdalar için tasarlanmadı” diyor.ENDÜSTRİYE SERT ELEŞTİRİ43 uluslararası uzman, gıda şirketlerini “bilimsel tartışmayı bastırmakla” ve “düzenlemeleri engellemekle” suçluyor.
The Lancet’in başyazısı ise açık: “Kârdan önce sağlık düşünülmeli.”Bazı uzmanlar tütün ürünlerinde olduğu gibi yüksek vergi, uyarı etiketi ve reklam kısıtlaması istiyor.TÜM ÜRÜNLER EŞİT DERECEDE ZARARLI DEĞİLAraştırmalar tam buğday ekmeği veya düşük şekerli tahıllarla, nugget veya donut gibi ürünlerin aynı sepete konmaması gerektiğini vurguluyor.
Amaç paranoya değil; tüketicinin bilinçli seçim yapması.NELERE DİKKAT ETMELİİşlenmiş etlerde:• Nitrit/nitrat (E250–E251) içermeyen ürünleri tercih edin.Katkı maddelerinde:• Güvenli görülenler: inülin, sitrik asit, C vitamini.• Mümkünse kaçının: sukraloz (E955), E471, E450, E211, E339.Süt ürünlerinde:• “Yağsız” olanlarda şeker oranına dikkat edin.Ekmek ve tahıllarda:• Lif oranı yüksek, şeker oranı düşük ürünleri seçin.• Raf ömrü çok uzun ekmekler genellikle daha fazla katkı maddesi içerir.TÜRKİYE DURUMTürkiye’de ultra işlenmiş gıdalar günlük kalori alımının %25–30’unu oluşturuyor.
Çocuk ve gençlerde oran daha yüksek.
Türkiye’de obezite oranı %33, çocukluk çağı obezitesi ise son 20 yılda neredeyse iki katına çıktı.
Uzmanlara göre bunda paketli ve hazır gıdaların payı büyük.NE YAPILMALI• UİG sınıflandırmasının mevzuata girmesi• Çocuklara yönelik abur cubur reklamlarının sınırlandırılması• Okul kantinlerinde katkı maddesi kısıtlaması• Ürünlerde şeker–tuz–yağ için trafik ışığı etiketiOdatv.com
