Haber Detayı
9, 32, 66 ve 83: Bu dört yaş beynin kaderini nasıl belirliyor? Bilim açıkladı
Yaklaşık dört bin kişinin beyin taramalarının incelendiği kapsamlı bir çalışma insan beyninin gelişimini alışıldık sürekli ilerleyen bir süreç anlayışının ötesine taşıdı. Araştırmaya göre beyin yaşam boyunca beş ana evreden geçiyor ve bu evrelerin dört kritik kırılma noktası 9, 32, 66 ve 83 yaşlarında ortaya çıkıyor.
Cambridge Üniversitesi'nden sinir bilişimi uzmanı Prof.
Duncan Astle'ın liderliğini üstlendiği araştırma, bebeklikten ileri yaşlara kadar sinirsel bağlantıların nasıl değiştiğini detaylı bir şekilde ortaya koydu.
Çalışma beynin mimarisinde dönemsel olarak büyük sıçramalar yaşandığını ve bu sıçramaların yaşamın farklı kesitlerini belirgin biçimde ayırdığını gösteriyor.
Prof.
Astle, insanların kendi yaşamlarında belirli geçiş dönemleri hissettiklerini hatırlatarak, benzer dönemselliğin beyin yapısında da net biçimde gözlendiğini ifade etti.
Bu yaklaşımın beynin hangi evrelerde daha hassas olduğunu anlamak açısından değerli bir veri sunduğunu belirtti.
Yetişkinliğe geçiş 32 yaşında tamamlanıyor Araştırmanın tanımladığı en uzun dönem olan Yetişkinlik Çağı, yaklaşık 32 yaşında başlıyor ve otuz yılı aşkın bir süre devam ediyor.
Verilere göre en belirgin sinirsel dönüşüm, tam da bu yaşlarda ortaya çıkıyor.
Beynin iletişim ağları bu noktada yetişkin formuna ulaşıyor.
Bilim insanları bu bulgunun, farklı araştırmalarda gözlenen 'zeka ve kişilik özelliklerinde istikrarın başladığı' dönemle örtüştüğünü vurguluyor.
Bu aşamadan önce gelen Ergenlik Çağı ise 9 yaşından 32 yaşına kadar uzanıyor.
Bu dönemde beyin ağları giderek daha rafine bir yapı kazanıyor, bağlantıların verimliliği artıyor ve bilişsel performans bu gelişimle destekleniyor.
Çalışmanın araştırmacılarından Alexa Mousley, 32 yaş civarında görülen değişimlerin ebeveynlik gibi önemli yaşam olaylarıyla da ilişkili olabileceğine dikkat çekti.
Mousley'e göre bu bulgular, özellikle ergenlik döneminde ortaya çıkan ruh sağlığı sorunlarının risk faktörlerini anlamada yeni kapılar açabilir.
Çocuklukta hızlı büyüme yaşlılıkta çözülme Doğumdan 9 yaşına kadar süren Çocukluk Çağı, beynin hem gri hem beyaz maddesinin hızla büyüdüğü, gereksiz bağlantıların budandığı bir dönem olarak tanımlanıyor.
Araştırmanın son iki kırılma noktası ise yaşlılığa işaret ediyor.
Yaklaşık 66 yaşında başlayan Erken Yaşlılık Çağı ve 83 yaş civarında başlayan Geç Yaşlılık Çağı, beyin bağlantılarının zayıflaması ve beyaz maddede görülen dejenerasyonla ilişkilendiriliyor.
