Haber Detayı
Ayasofya Bilim Kurulu Hürriyet’e konuştu: Notre Dame’da da vinç kullanıldı
Vincin caminin içine sokulmasına ilişkin tartışmalar devam ederken, restorasyonun ‘Bilim Kurulu’ ile Ayasofya’da buluştuk. Eleştirileri ve tepkileri sorduk. İşte cevapları...
Vinçten başka alternatif yok muydu?Prof.
Dr.
Mehmet Selim Ökten (Mimar): Ayasofya’da Fossati zamanından beri yapılan en kapsamlı onarım ve güçlendirme restorasyonu bu.
Kubbenin hem altından hem üstünden bir çelik strüktüre ihtiyaç var.
Bunu da yapıyı ibadete ve ziyarete kapatmadan yapacağız.
Dolayısıyla biz, ‘Bilim Kurulu’ olarak 58 toplantı yaptık.
Bütün detayları konuştuk.
Neticede dört adet kafes, kiriş, kolonlar... 46 metre yükseklikteki kubbeye aşağıdan da restore müdahalesi için bir platform kuruldu.
Bu kolonlar için kullanılan çelik tonajını kaldırabilecek bir cihaz dünyada yok.
Fotoğraflarda görülen vincin kapasitesi dışında…AÇIK KALP AMELİYATI GİBİ...Uygulama UNESCO’ya veya diğer uluslararası standartlara uygun mu?
Prof.
Dr.
Can Binan: “Uygun.
Ben UNESCO’nun danışmanıyım.
UNESCO koruma ve uygulama çalışmasının doğru yapılması ilkesini gözetir. ‘Şu kullanılır, bu kullanılmaz’ diye bir mevzuatı yok.
Bütün mesele zarar vermeyecek bir uygulama yapmak.
Koruma ve restorasyon çalışmaları açık kalp ameliyatı gibidir.
Yoldan geçen biri bu ameliyatı görse bayılır.
Neyin niçin yapıldığını algılayamaz.
Buradaki çalışmanın da böyle görülmesi lazım.
Doktor kalp ameliyatında ne kadar hassas ise burada da aynı hassasiyet gözetiliyor.
Biz biliminsanları olarak bunun farkındayız.
Halkımız bunu bilsin.Dünyada başka örnekleri var mı?
Prof.
Dr.
Mehmet Selim Ökten: Fransa’daki Notre Dame Katedrali’nde de kullanıldı, Almanya’da Dessau’daki katedralde de.
Daha büyükleri de kullanıldı.
Notre Dame’da kule vinç kullanıldı.
Bu işin ehli olan herkes bilir ki bu yapılırken çok detaylı teknik raporlar alınır.
Başka türlüsü mümkün değil.
Bu tonajlı araç girerken bilimsel deneyler yapıldı.
Zeminin altında GPR taramaları yapıldı, boşluklar arandı.
Vincin güzergâhı altındaki dehlizler dikkate alındı, onların tahkimatı yapıldı.
Sismik deneyler yapıldı, yük değerleri belirlendi ve elde edilen verilerle çok katmanlı önlemler alındı.
KANDİLLİ VE İTÜ’YE DANIŞTIKRaporları kim hazırladı?
Prof.
Dr.
Mehmet Selim Ökten: Projeye neredeyse bir yıl hazırlandık.
Düzenli ölçüm ve kontrol yapılıyor.
Daha dün akşam titreşimler ölçüldü, bir sıkıntı var mı diye… Esas danışman hocalarımız İstanbul Teknik Üniversitesi’nden.
Bakanlık yurtiçi ve yurtdışı herkesten destek alır.
Müthiş bir istişare ve işbirliğiyle yapılıyor her şey… Kandilli Rasathanesi’ndeki Mustafa Erdik hocamızdan statik konularında destek alındı.‘Maliyetten kaçınmak için vinç kullandılar’ diye bir eleştiri var...Kesinlikle katılmıyoruz.
İdarenin bize her zaman söylediği ‘Burası Ayasofya…’ Bunun öneminin bilincindeyiz.
Maliyet hesabı yok.
En ileri teknik neyse o kullanılıyor ve kullanılacak.
Gözden Kaçmasın Bakanlıktan Ayasofya açıklaması: Zemini sağlama aldık Haberi görüntüle ‘ASANSÖR DE KURULACAK’Bu uygulama öncesinde simülasyonlar yapıldı mı?Kaç kez yapıldı ben hatırlamıyorum.
En az 5-6 simülasyon yapıldı.
Bu ayakların zemine yaptığı basınç vincin yaptığı basınçtan çok daha fazladır.
Vinç 45 ton, bizim için hiç kuvvet değil aslında bu kolonlarla karşılaştırıldığında.
Bu sistemin bütün ağırlığı sistem tamamlandığında yaklaşık 530 ton olacak…Kalan bölümler için de vinç mi kullanılacak?Ayaklardan birinde asansör olacak, parçalar oradan kubbeye doğru yükselecek.ÇELİK KOLONLARIN ALTERNATİFİ VAR MIProf.
Dr.
Hasan Fırat Diker: Yapı ibadete açık olduğu sürece başka bir uygulama şekli yoktu.
Mimar Sinan dönemindeki hariç bugüne kadar ki bütün onarımlar yapıdaki çöküntüler sonrası yapıldı.
Biz yapı zarar görmemesi için çağın gerektirdiği tekniklerle önceden önlem almaya çalışıyoruz.Kubbede ne değişecek?
Prof.
Dr.
Ahmet Güleç: Kubbenin ciddi problemleri var.
Belki en son ciddi olarak Fossati döneminde ya da Mimar Kemaleddin döneminde yapılmıştır.
Kubbenin üzerindeki örtüyü kaldırdığımızda orada ne olduğunu göreceğiz.
Zaten bu olaylar o örtünün nasıl kaldırılacağını tasarlarken başladı.
Alternatifleri eleyerek neticeye ulaştık.
Bu şekilde yapmaya karar verdik.
Çok tartıştık karar verirken...
Gözden Kaçmasın Alınan tedbirler fotoğraflarla anlatıldı | 'Ayasofya'ya kamyon girdirildi' tartışmalarıyla ilgili yetkililerden açıklama Haberi görüntüle ‘ÇOK TARTIŞTIK KAVGA DA ETTİK’Kendi aranızda tartışmalar da oldu mu?
Prof.
Dr.
Ahmet Güleç: “Bayağı hem de, kendi aramızda kavgalar ettik (gülüyorlar).
Buradaki her uygulamanın öncesinde mutlaka bir simülasyonunun, deneyin olduğunu vurgulamak lazım.Sizce neden bu kadar sert eleştiriler var?
Prof.
Dr.
Hasan Fırat Diker: “Biraz siyasi kutuplaşmaya kurban edildi diyebiliriz.
Bizler biliminsanlarıyız.
Hepimiz gerekenin en iyisini yapmaya çalışıyoruz.Kamuoyu ikna olur mu?
Prof.
Dr.
Can Binan: Buradaki ikna yine ‘açık kalp ameliyatı’ yapan doktorun vatandaşı ikna etmeye çalışması gibi olur.
Bir yere kadar anlatabilirsiniz.
Oradan sonra ancak ehlinin anlayacağı teknik detaylar devreye girer.
Prof.
Dr.
Asnu Bilban Yalçın: Burada bu iş için başka türlü bir iskele olamaz.
Bütün araştırmalarımız, istişarelerimizin neticesi bu.
Ayasofya hiçbir yapıya benzemez.
Mimari ve statik olarak da.
Hâlâ keşfedilmeyi bekleyen yerleri var.
Ön hazırlıkların hepsi yapıldı.
Ciddi bir iş yapılıyor.
Sosyal medyadan bu kadar kolayca ithamlar olmamalı.BİLİM KURULU HEYETİProf.
Dr.
Can BİNAN (Mimar) Prof.
Dr.
Asnu Bilban YALÇIN (Sanat Tarihçisi) Prof.
Dr.
Ahmet GÜLEÇ (Kimyager-Malzeme Analizi) Doç.
Dr.
Mehmet Selim ÖKTEN (İnşaat Mühendisi) Doç.
Dr.
Hasan Fırat DİKER (Mimar) Gözden Kaçmasın Ayasofya’nın derinliklerine yolculuk Haberi görüntüle
