Haber Detayı
Sosyal medyada öfke tuzakları: Oxford yılın kelimesini belirledi! Rage Bait nedir, neden yükselişte?
Oxford Üniversitesi, üç gün süren ve 30 binden fazla kişinin katıldığı oylamanın ardından ’Rage Bait kavramını yılın kelimesi olarak belirledi. Bu seçim internet kültüründe giderek güçlenen dikkat ekonomisi tartışmalarının da altını çizdi. Peki nedir bu kavram? Nasıl ortaya çıktı? İşte merak edilenler.
2025 boyunca devam eden toplumsal huzursuzluk, çevrim içi içeriklerin düzenlenmesine yönelik tartışmalar ve dijital konusunda artan kaygılar rage bait ifadesinin daha sık kullanılmasına neden oldu.
Uzmanlara göre bu terim artık yalnızca bir içerik türünü değil çevrim içi etkileşimi kavrayış biçimimizi de temsil ediyor. 🔎Oxford'un dil verilerine göre rage bait kullanımında son bir yılda üç kat artış görüldü.
Bu yükseliş kullanıcıların dikkatini öfke üzerinden çekmeyi amaçlayan içeriklerin ne kadar yaygınlaştığını gösteriyor. 📌İki Kelime Olmasına Rağmen Neden Tek Bir Terim? 'Rage bait' iki kelime gibi görünse de Oxford'a göre bu, anlam bütünlüğü taşıyan tek bir ifade.
Kurum, yılın kelimesi seçiminin bir kelime ya da anlamca tek birim oluşturan bir ifade olabileceğini hatırlattı.
Terim, 'rage' (öfke patlaması) ve 'bait' (yem, cezbedici unsur) sözcüklerinin birleşiminden oluşuyor.
Oxford uzmanları, rage bait kavramının bugün yaşadığımız dijital tartışmaların bir özeti niteliğinde olduğunu vurguluyor. 📍Rage Bait Tam Olarak Ne Anlama Geliyor?
Terimi bilmeseniz bile sosyal medyada aktifseniz muhtemelen bu tür içeriklerle karşılaştınız.
Oxford University Press'e göre rage bait, kullanıcıları kızdırmak ya da öfkelendirmek için kasıtlı biçimde rahatsız edici, kışkırtıcı veya saldırgan içerikler üretme pratiği olarak tanımlanıyor.
Bu içerikler internetin eski gözdesi clickbait'e benziyor ancak temel hedefleri merak değil, doğrudan öfke yaratmak.
Kullanıcıların tepkileri sayesinde etkileşim artıyor ve bu durum hem hesaplara hem de sitelere ciddi trafik sağlıyor.
Rage Baiting Neden Karlı?
Sosyal medya algoritmaları duygu yoğunluğu yüksek tepkileri hızla öne çıkarıyor.
Bu nedenle tartışma yaratan paylaşımlar daha fazla görünürlük kazanıyor.
Öfke; yorum, paylaşım ve tartışma trafiğini artırdığı için bu tür içerikler dijital ortamlarda büyük avantaj sağlıyor. 'Önce merakla tıklatma' döneminin yerini 'duyguyu tetikleyerek yönlendirme' dönemi almış durumda.
Oxford Languages Başkanı Casper Grathwohl, yaşanan dönüşümü şöyle yorumluyor: İnternet artık yalnızca dikkat çekmek için değil, kullanıcıların duygularını şekillendirmek için de kullanılıyor.
Bu durum, teknolojiyle iç içe gelişen insan davranışına dair tartışmanın doğal bir aşaması olarak değerlendiriliyor.
Diğer Finalist Terimlerin Anlamları Aura farming: Kişinin kendini özgüvenli, çekici ya da gizemli bir profil olarak sunarak etkileyici bir imaj oluşturma çabası.
Biohack: Beslenme, egzersiz, yaşam tarzı, takviyeler veya teknolojik araçlarla zihinsel ya da fiziksel performansı artırma girişimleri.
Bu terimler kamuoyu oylamasına sunuldu ve sonuçlar dil uzmanlarının nihai kararına yön verdi. 2024 ve 2025'in Ortak Noktası Geçen yılın kelimesi 'brain rot', sosyal medyada bitmek bilmeyen kaydırmanın yol açtığı zihinsel tükenmişliği anlatıyordu.
Grathwohl'a göre iki kelime, aynı döngünün parçalarını temsil ediyor: Öfkeyle tetiklenen etkileşim, algoritmaların bunu büyütmesi ve sonunda kullanıcıların zihinsel yorgunluk hissetmesi.
Diğer Sözlüklerin Seçimleri Cambridge Dictionary, 2025'in kelimesi olarak parasocial terimini belirledi.
Bu ifade, kişinin tanımadığı ünlülerle kurduğunu sandığı tek taraflı ilişkiyi anlatıyor.
Taylor Swift ve Travis Kelce'in nişanını takip eden hayran davranışları buna örnek gösterildi.
Collins Dictionary ise bu yıl 'vibe coding' terimini seçti.
Bu kavram, bir uygulama ya da siteyi klasik kodlama yerine yapay zekaya tarif ederek oluşturma anlayışını ifade ediyor.
Bu terimlerin yükselişi dijital kültürün nasıl evrildiğini ve kullanıcıların çevrim içi dünyayı nasıl deneyimlediğini ortaya koyuyor.
Kaynak: Oxford, BBC