Haber Detayı

Kürtçe güçlendirilecekmiş...
Yazarlar cumhuriyet.com.tr
02/12/2025 04:00 (3 hafta önce)

Kürtçe güçlendirilecekmiş...

Kürtçe güçlendirilecekmiş, hatta kalıcılaştırılacakmış.

K ürtçe güçlendirilecekmi ş, hatta kalıcılaştırılacakmış.

Bunu s öyleyen Mehmet Uçum , AKP’li Cumhurba şkanı Erdoğan ’ın başdanışmanı Mehmet U çum...

Mehmet Uçum’un benim “ Türkiye’nin S ırat K öprüsü Aç ılım Masalı” (1) adlı kitabımı şimdiye kadar okumadıysa okumasını hararetle tavsiye ederim.

Çünkü konu ştuğu konuyu (konuları) ele alan tek kitaptır. 3 Şubat 2002 g ünü (yani bundan 23 y ıl önce) Hürriyet Pazar ’da yay ımlanan “K ürtçe E ğitim” adlı yazı bu kitabın 23, 24, 25’inci sayfalarında yer almaktadır.

Siftah olarak bu yazıyı okusun. ‘KÜRTÇE EĞİTİM’?

Tarihten ve geleneksel y önetim tarz ından kaynaklanan nedenlerden dolayı birden fazla resmi dili olan ülkeler de (Belçika, İsvi çre gibi) vard ır.

Ama birka ç ı dışında, d ünyan ın her ülkesinde e ğitim (anaokulundan üniversitenin sonuna kadar) o ülkenin resmi dilinde (dili ile) yap ılır.

Ancak, Bel çika tek resmi dilin kayna ştırıcı erdeminden yoksun olduğu i çin, iki halk ı özgür b ıraksanız Vallonlar Fransa ile Flamanlar da Hollanda ile birleşmek isterler.

Bel çika yok olur.

Şuraya varmak istiyorum: T ürkiye Cumhuriyeti Anayasas ı’nın “T ürkçeden ba şka hi çbir dil, e ğitim ve ö ğretim kurumlarında T ürk vatanda şlarına anadilleri olarak okutulmaz” diyen 42. maddesine g öre Türkiye’de Türkçeden ba şka bir dilde (bir dil ile) eğitim ( ö ğretim) yapmak olanaksızdır.

Çünkü ard ından resmi yazışmaların, yargının dili gelir.

Durup dururken Bel çikala şırsınız.

K ö şe sahibi olmuş, birtakım fetvacı gazete yazarının “anadilde eğitim” deyişini elleri titremeden kullanmalarını, T ürkçe bilincinden yoksun olmalar ına bağlamamız gerekiyor.

Belki kabalaştım ama ülkenin huzuru söz konusu olunca “kibarl ık” ı bir yana bırakmak da ka ç ınılmaz oluyor.

Bu konuda onlarca sayfa yazı yazmama karşın derdimi anlatmak konusunda yeteneksiz olduğuma inanmak üzereydim ki Milli E ğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu imdadıma yetişti.

Talim ve Terbiye Kurulu’nda Anadolu liselerinde yapılacak reformla ilgili çal ışmaların s ürdürüldü ğ üne dikkat çeken bakan, yap ılan çal ışmaları ş öyle özetliyor: “Yabanc ı dille eğitim yerine, daha yoğun bir şekilde yabancı dil eğitimi yapılacak.” İşte sonunda T ürkçeyi do ğru konuşan bir insanoğlu!

Bakan şunu demek istiyor: Artık Anadolu liselerinde dersler yabancı dille (dilde) değil, T ürkçe okutulacak ama yabanc ı dil ö ğretimine de ciddi ağırlık verilecek.

Avrupa Birliği’nin “T ürkiye İ çin Kat ılım Ortaklığı” metnini devlet de h ükümet de vatanda ş hazretleri de çok iyi anlamak zorundad ır.

Ne diyor s öz konusu belge? “Kültürel çe şitliliğin sağlanması ve k ökenlerine bak ılmaksızın t üm vatanda şların k ültürel haklar ının g üvence alt ına alınması.

Bu hakların kullanılmasını engelleyen her t ürlü yasal hüküm -e ğitim alanındakiler de dahil olmak üzere-kald ırılmalıdır.” G örüldü ğ ü gibi Avrupa Birli ği, anayasanın 42. maddesinin kaldırılarak K ürtçenin e ğitim- ö ğretim dili olmasını istemiyor.

B öyle olsayd ı kısa vadeli hedefler arasında yer alan “T ürk vatanda şlarının kendi anadillerinde televizyon ve radyo yayını yapmalarını yasaklayan her t ürlü yasal hükmün kald ırılması” maddesinde olduğu gibi bunu a ç ıkca yazardı.

Yazmadığına g öre, ne istiyor Avrupa Birli ği?

Avrupa Birliği, vatandaşların k ültürel haklar ının devlet tarafından g üvence alt ına alınmasını istiyor.

Vatandaşların, devletin resmi dili olmayan anadillerini ö ğrenme talepleri bu g üvencenin kapsam ına girmez mi?

Galiba giriyor.

Ama K ürtçenin Türkiye Cumhuriyeti okullar ında eğitim ve ö ğretim dili olması bu g üvencenin kapsam ı dışında.

Zaten h ükümet de “Kürtçenin e ğitim ve ö ğretim dili olması ş öyle dursun seçmeli ders bile olamaz” diyor.

Buna kar şılık, kışkırtılmış ö ğrenciler de K ürtçenin e ğitim- ö ğretim dili ya da se çmeli ders olmas ı i çin dilekçe veriyorlar.

Bu son derece tehlikeli kör dövü şte, Avrupa Birliği (bu konuda) ne istediğini kesin bir dille a ç ıklamalıdır.

Devlet, anadillerini ö ğrenmek isteyenlere ne yapmaları gerektiğini a ç ıklamalı ve bununla ilgili yasa ç ıkarmalıdır.

Anadillerini ö ğrenmek isteyenler de Avrupa Birliği-T ürkiye görü şmeleri başlayana kadar bekleyemezler mi?

Bu sabırsızlık neden?

Gazete yazarlarına gelince: “Anadilde eğitim” ile “anadilin ö ğrenilmesi” aynı şey değildir.

Bu ayrım konusunda son derece bilin çli ve dikkatli olmalar ı gerekiyor.

Yoksa ç ıkacak kargaşanın baş sorumlusu olurlar! *** Başdanışman Mehmet U çum bu konuda şunları s öylüyor: “Egemenli ğin ve milli birliğin dili T ürkçenin kapsay ıcılığı işle K ürtçe ve di ğer dillerin özgürlü ğ ü aras ında bir uyumsuzluk yoktur.

Bu bağlamda K ürtçenin özgürlü ğ ü güçlendirilecektir.

Buna kar şı ç ıkan k ötü pratikler varsa bertaraf edilecektir.” (Sözcü, 24 Kas ım 2025) “Berfaraf etmek” faşist çe bir davran ıştır.

Örne ğin T ürkiye’de resmi dil Türkçe ve Lozan Anla şması’nda yer alan ayrıcalıklı diller (Ermenice, Rumca, İbranice) dışında K ürtçeden ba şka Lazca, Çerkesçe, Bo şnak ça, Arapça, K ıptice gibi konuşulan diller de var.

Bunlar arasından sadece K ürtçeye ayr ıcalık tanıyıp devlet okullarında ya da özel okullarda Kürtçeyi nas ıl ö ğreteceksiniz, Mehmet U çum’un dedi ği gibi nasıl g üçlendirecek ve kal ıcılaştırılacaksınız? “Egemenliğin ve milli birliğin dili T ürkçenin kapsay ıcılığı ile K ürtçe ve di ğer dillerin özgürlü ğ ü aras ında bir uyumsuzluk yoktur.

Bu bağlamda K ürtçenin özgürlü ğ ü güçlendirilecektir.

Buna kar şı ç ıkan k ötü pratikler varsa bertaraf edilecek” imi ş.

Bu ne bi çim Türkçe Allah A şkına! “Kapsayıcılık” mış, “uyumsuzluk” muş.

Önce, anayasan ın 3. maddesinde ne yazıyor? “T ürkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür.

Dili Türkçedir.” Bunu yaz yeter! “Kürtçenin de anadil olarak okullarda kullan ılması” nı isteyenler a ç ığa d ü şerler! “Bu bağlamda”(?!) da ne demek oluyor Allah aşkına?

Yasa K ürtçenin kullan ım sınırlarını çizmi ş ve b öylece Türkçe ile bir ba şka dilin (K ürtçenin) aralar ındaki farkı belirlemiş: T ÜRK İYE’DE Hİ ÇB İR DİL RESMİ OLARAK T ÜRKÇEYE E ŞİT DEĞİLDİR!

Ha, bir de “Hukuk reformu yapacaklar” mış ki T ürkçe yetersizlikleri kar şısında gel de rahat uyu bakalım!

Son İspanyol anayasasının dil d üzeltmesini (redaksiyonunu) daha sonra Nobel Ödülü’nü (1989) alacak olan Camilo José Cela yapm ıştı. 1 Tekin Yayınevi, 2015.

İlgili Sitenin Haberleri