Uzayda saatler neden farklı çalışıyor? Bilim yanıtladı: Meğer Mars’ta bir saniye...

Mars'ta saatler, Dünya'dakinden daha hızlı mı çalışıyor?

Bilim insanlarının son hesaplamalarına göre Kızıl Gezegen'de zaman, Dünya'ya kıyasla günde 477 mikrosaniye daha hızlı ilerliyor.

İlk bakışta önemsiz görünen bu fark, geleceğin uzay yolculukları, gezegenler arası iletişim ve navigasyon sistemleri için kritik öneme sahip.

Zaman Farkı Mikrosaniyelerle Ölçülüyor ABD Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü'nden (NIST) araştırmacılar Neil Ashby ve Bijunath Patla, Mars ile Dünya arasındaki zaman farkını hesapladı.

Sonuçlara göre Mars'ta zaman Dünya'ya göre günde ortalama 477 mikrosaniye daha hızlı akıyor.

Bu fark, insan gözlemi açısından hissedilemese de hassas navigasyon ve iletişim sistemleri için önemli bir veri oluşturuyor.

Einstein haklı mı?

Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi, zamanın kütle çekim alanına ve hareket hızına bağlı olarak farklı şekilde aktığını açıklıyor.

Örneğin: Işık hızına yakın hareket eden bir roket gemisindeki saatler, Dünya'daki saatlerden daha yavaş çalışır.

Kara delik yakınında zaman, Dünya'ya göre ciddi şekilde yavaşlar.

Mars'ta zamanın hızlanmasının nedeni de benzer şekilde gezegenin kütle çekim kuvveti ve yörüngesel hareketleri ile açıklanıyor.

Mars'ın Yörüngesi Zamanı Etkiliyor Mars, Güneş'e Dünya'dan daha uzak olduğu için Güneş etrafındaki hareketi daha yavaş.

Bu durum teorik olarak Mars saatlerinin Dünya'ya kıyasla daha yavaş çalışmasına yol açıyor gibi görünse de gezegenin eksantrik (eliptik) yörüngesi ve yörüngesindeki konum değişimleri, saatlerin ortalama olarak Dünya'dakinden daha hızlı çalışmasını sağlıyor.

Patla, bu karmaşık hesaplamaları şu şekilde özetliyor: 'Üç cisim problemi son derece karmaşıktır.

Şimdi dört cisimle uğraşıyoruz: Güneş, Dünya, Ay ve Mars.

Hesaplamak düşündüğümden daha zordu.' Kütlelerin konumuna göre değişiyor Mars'ın zaman hızının belirlenmesinde sadece Güneş değil, aynı zamanda Dünya ve Ay'ın kütle çekim etkisi de göz önünde bulunduruluyor.

Yani bir Mars yılı boyunca Mars'taki saatlerin hızı, bu devasa kütlelerin konumuna göre değişiyor.

Araştırmalar bu farkın 226 mikrosaniyeye kadar artıp azalabileceğini gösteriyor.

Kritik öneme sahip Mars ve Dünya arasındaki zaman farkı çok küçük görünse de gelecekte kurulacak gezegenler arası iletişim ve navigasyon sistemleri için kritik olabilir.

Örneğin: 5G veya daha hassas veri iletim sistemlerinde mikrosaniyelerin önemi büyük.

Mars ve Dünya'daki saatlerin senkronizasyonu, gezegenler arası bilgi iletiminde verimliliği artırabilir.

Ashby, konuyla ilgili olarak şunları ekliyor: 'Mars yüzeyinin gezgin araçların izleriyle kaplanması onlarca yıl sürebilir.

Ancak diğer gezegenlerde navigasyon sistemleri kurmanın getirdiği sorunları incelemek çok faydalı.' Hangisinde zaman daha hızlı akıyor?

Daha önce yapılan araştırmalarda, Ay'daki saatlerin Dünya'ya göre günde 56 mikrosaniye daha hızlı çalıştığı tespit edilmişti.

Bu yeni çalışma ile Mars, Güneş Sistemi'nde zamanın daha hızlı aktığı bir diğer gezegen olarak ön plana çıkıyor. (Bulgular 1 Aralık 2025 tarihinde The Astronomical Journal'da yayımlandı.) Soyuz roketi uzaya fırlatıldı!

Kozmonotlar Dünya'nın etrafında iki tur atacak Kaynak: Takvim arşiv foto, AA, Space