Haber Detayı
Truva Savaşı’nın alternatif sonu: Anlatılmayan hikaye, Roma mozaiğinde çıktı
İngiltere'deki bir villanın zemininde keşfedilen 4. yüzyıl Roma mozaiği, Akhilleus ve Hektor arasındaki çatışmanın bilinmeyen detaylarını ortaya çıkardı. Fidye ve ceset sürükleme sahnelerinin 800 yıl önce kaybolan bir Yunan trajedisine ait olduğu anlaşılarak, antik tarih yeniden yazıldı.
İngiltere’de kısa süre önce keşfedilen ve Ketton Mozaiği olarak bilinen bir Roma mozaiği, Truva Savaşı’nın en meşhur anlatımından farklı bir kayıp versiyonunu gösteriyor.
Bu antik sanat eseri, Truva Savaşı destanının temel bir çatışmasını betimlese de, araştırmacılar, mozaiğin ilhamını Homer’in İlyada’sından değil, daha az bilinen bir kaynaktan aldığını belirtiyor.Yaklaşık olarak 10 metreye 5,3 metre boyutlarındaki mozaik, muhtemelen büyük bir Roma villasının yemek odası zeminini kaplıyordu.
Mozaik, MS dördüncü yüzyılda kullanılıyordu, ancak ön çalışmalar villanın daha erken bir tarihte de yerleşim yeri olabileceğini gösteriyor.Mozaikte, Yunan kahramanı Akhilleus ile Truva prensi Hektor arasındaki çatışmayı anlatan üç sahne yer alıyor.
İlk panelde, Hektor’un Akhilleus’un yakın dostu Patroklos’u öldürmesinin ardından kahramanların düellosu görülüyor.
İkinci sahnede, Akhilleus’un Hektor’un cesedini savaş arabasının arkasına bağlayarak sürüklemesi yer alıyor.
Üçüncü ve son panelde ise, Akhilleus’un Hektor’un babası Kral Priamos’tan, cesedin ağırlığınca altın fidye alması betimleniyor.Homer’in versiyonuyla çelişen detaylarBaşlangıçta, araştırmacılar mozaiğin sahneleri Homer’in İlyada destanında anlatıldığı gibi tasvir ettiğini düşündü.
Ancak Leicester Üniversitesi’nden tarihçi Jane Masseglia ve ekibinin yaptığı ayrıntılı incelemede, mozaikteki bazı detayların Homer’in versiyonuyla tutarsız olduğu bulundu.Örneğin, İlyada'da Akhilleus açıkça Hektor'un cesedi için altın fidye kabul etmeyeceğini söylerken, mozaikte fidye kabul ettiği görülüyor.
Ayrıca, mozaikte Akhilleus, Hektor’un cesedini Patroklos’un mezarı etrafında sürüklerken, İlyada’da cesedi Truva surlarının etrafında sürüklüyor.Araştırmacılar, bu farklılıkların ilham kaynağının, M.Ö. beşinci yüzyılın başlarında Atinalı oyun yazarı Aeschylus tarafından yazılan ve günümüze sadece parçalar halinde ulaşan “Phrygians” (Frikler) adlı trajedi olduğuna inanıyor.
Phrygians, Truva Savaşı’nı mozaikteki olaylarla aynı şekilde anlatan bilinen tek yeniden anlatı olarak dikkat çekiyor.Tasarımda Antik Yunan mirasıMozaiğin ilham kaynağına dair sanatsal stil de önemli ipuçları sunuyor.
Masseglia, “Ketton Mozaiği’nde sadece Aeschylus versiyonunu anlatan sahneler bulmakla kalmadık, aynı zamanda en üst panelin mozaik döşenmeden 800 yıl önce Aeschylus zamanından kalma bir Yunan çömleğinde kullanılan tasarıma dayandığını da gördük” diyor.Mozaik üzerindeki diğer parçaların da Yunanistan, Türkiye ve Galya’dan kalma çok daha eski gümüş eşyalar, madeni paralar ve çanak çömleklerde görülebilen tasarımlara dayandığını belirtiyor.Bu bulgular, Britanya’daki Romalı zanaatkarların, klasik dünyanın geri kalanından soyutlanmış olmadığını, tam tersine geniş bir ticaret ağı içinde yer aldığını gösteriyor.
Yazarlar, “Ketton’da Roma Britanyası’nın işçiliğini, ancak Akdeniz tasarım mirasını görüyoruz” diyerek bu kültürel bağların önemini vurguluyorlar.
