Petrol piyasası diken üstünde: Venezuela-ABD gerilimi büyüyor

ABD, Venezuela hükümeti üzerindeki baskıyı artırarak ülkenin hayati önemdeki petrol ihracatını hedef alan yeni adımlar attı.

Washington yönetiminin son hamleleri, Latin Amerika ülkesinin en büyük gelir kaynağı olan petrol sektörünü ciddi biçimde sıkıştırıyor.ABD güçleri 10 Aralık’ta Venezuela açıklarında yaptırımlı bir petrol tankerine el koydu.

Ertesi gün ise Venezuela petrolünü taşıyan altı gemiye yeni yaptırımlar getirildi.

Bu gelişmelerin ardından bazı tankerlerin rotalarını değiştirerek ülkeye gitmekten vazgeçtiği bildirildi.

ABD Başkanı Donald Trump da daha sonra Venezuela’nın ham petrol ihracatına yönelik bir abluka ilan etti.Trump yönetimi, bu adımların nihai amacının Venezuela kaynaklı yasa dışı uyuşturucu trafiğini engellemek olduğunu ileri sürüyor.

Ancak Caracas yönetimi farklı bir görüşte.

Venezuela yetkilileri, ABD’nin hamlelerinin dünyanın en büyük petrol rezervlerine sahip olan ülkenin kaynaklarını ele geçirmeye yönelik uzun vadeli bir planın işareti olduğunu öne sürüyor.Peki Trump'ın saldırılarının etkisi ne olacak?

İşte Venezuela petrol gerilimine ilişkin 5 soru, 5 cevap...PETROL TİCARETİ NASIL ETKİLENECEK?Abluka öncesinde tanker yaptırımları ve el koyma girişimleri Venezuela’nın petrol ihracatını zorlaştırmıştı.

Abluka sonrasında ise tanker işletmecileri, gemilerine el konulma riskini göze almak istemediği için sevkiyat yapmaktan kaçınıyor.Trump yönetiminin, ablukayı yalnızca Venezuela’dan çıkan değil ülkeye gelen tankerler için de uygulama tehdidi, üretimi daha da riske atıyor.

Çünkü Venezuela'nın katran benzeri ağır petrolünü ticari olarak işlenebilir sıvı hale getirmek için kullanılan nafta adlı kimyasalın ithalatındaki aksama, kısa süre içinde ham petrol üretimini de kesintiye uğratabilir.

Nafta taşıyan bir tanker, ham petrol tankerine el konulmasının ardından rotasını değiştirdi.ASKERİ MÜDAHALE VE PETROL TESİSLERİNE SALDIRI MÜMKÜN MÜ?ABD, petrol ihracatını sınırlayan önlemlerin yanı sıra Venezuela çevresine savaş gemileri, uçaklar ve asker konuşlandırdı.

Washington, bölgede uyuşturucu kartelleriyle bağlantılı olduğunu iddia ettiği küçük teknelere yönelik hava saldırıları da düzenledi.

Trump, Pentagon’un karada da operasyonlar yapabileceğini ima etti.Venezuela hükümeti ise tankerine el konulmasının ardından yaptığı açıklamada, “Venezuela’ya yönelik saldırganlığın gerçek nedenleri artık ortaya çıkmıştır.

Mesele her zaman doğal kaynaklarımız, petrolümüz olmuştur” ifadelerini kullandı.Buna karşın ABD, petrol ve gaz tesislerinin hedef alındığına dair bir plan olmadığını savunuyor.

Washington, Karayipler’deki askeri operasyonların uyuşturucu kaçakçılığını engellemeyi amaçladığını, yaptırımlı tankerlerin durdurulmasının ve petrol taşımacılığı yapan şirketlerin cezalandırılmasının kartellerin gelir kaynaklarını kestiğini belirtiyor.ABD’nin hedef aldığı başlıca iki yapı, terör örgütü ilan edilen Cartel de los Soles ve Tren de Aragua.

Amerikan basınına göre bu gruplara ait olduğu öne sürülen yasa dışı hava pistleri, laboratuvarlar ve depolar olası hedefler arasında.VENEZUELA PETROL SEKTÖRÜ NE DURUMDA?Venezuela’nın ham petrol üretimi, 1990’ların sonunda günlük 3,2 milyon varilin üzerindeyken bugün yüzde 70’ten fazla gerilemiş durumda.

Ülke, küresel üreticiler arasında 21’inci sıraya kadar düştü.

Önümüzdeki yıllarda üretimin Guyana ve Arjantin gibi komşu ülkelerin gerisinde kalması bekleniyor.Sektördeki bu çöküşe rağmen petrol, Venezuela’nın hâlâ en önemli gelir kaynağı.

Ülkenin döviz gelirlerinin en az yüzde 95’i petrol satışlarından elde ediliyor.

Devlet Başkanı Nicolás Maduro son yıllarda ekonomiyi çeşitlendirmeye çalışsa da petrol bağımlılığı sürüyor.YABANCI ŞİRKETLER VENEZUELA'DA İŞ YAPIYOR MU?ABD’li Chevron, PDVSA ile sınırlı ortak faaliyetlere izin veren lisans kapsamında ülkede kalan son Amerikan şirketi konumunda.

İspanya’dan Repsol, İtalya’dan Eni ve Fransa’dan Maurel et Prom da Venezuela’da ortak projeler yürütüyor.Rusya ve Çin ise yaptırımlar nedeniyle faaliyetlerini ciddi ölçüde azalttı.

Rus Rosneft varlıklarını yaptırımların dışında kalan bir şirkete devrederken, Çinli CNPC ülkede sınırlı bir varlık göstermeye devam ediyor.Venezuela ham petrolünün en büyük alıcısı Çin.

İddialara göre Çin yaptırımları aşmak için “hayalet gemiler” ve menşe gizleme yöntemleri kullanılıyor.

Çin’de özellikle Şandong eyaletindeki bağımsız rafineriler Venezuela petrolünü satın alıyor.

Ayrıca ABD’de bazı rafineriler, Venezuela’nın ağır petrolüne özel olarak tasarlanmış durumda.PETROL FİYATLARI NASIL ETKİLENECEK?Uzmanlara göre şimdilik fiyatlarda büyük bir sıçrama beklenmiyor.Uzmanlara göre, Venezuela’nın küresel arz içindeki payının yüzde 1’in altında olması ve dünya genelinde beklenen petrol arz fazlası, fiyatların hızla dengelenmesini sağlayabilir.