Haber Detayı
Avuç içine sığan maymunlar: Parmak maymununun mücadele dolu hikayesi
Dünyanın en küçük primatı olan pigme marmosetler, sadece 16 santimetre boyunda ve 140 gram ağırlığında. Nehir kenarındaki sık ormanlarda yaşayan bu sevimli canlılar, kartallar ve yılanlar gibi yırtıcılardan korunmak için aile grupları halinde seyahat ediyor ve iletişimde tiz çağrılar kullanıyor.
Parmak maymunu olarak da adlandırılan Pigme marmoset veya cüce marmoset maymunlarının inanılmaz derecede sevimli olduğu kesin.
Dünyanın en küçük maymunları olan bu minik primatlar, avuç içine sığacak kadar küçük olsalar da, Amazon havzasındaki yaşamları ve ekosistemdeki rolleri oldukça büyük bir önem taşıyor.Temel olarak iki tür parmak maymunu bulunuyor: Kuzey pigme marmoset (Cebuella pygmaea) ve doğu pigme marmoset (Cebuella niveiventris).
Amazon havzasında, Brezilya'dan Ekvador, Kolombiya, Bolivya ve Peru'ya kadar uzanan geniş bir coğrafyada yaşıyorlar.
Yaşam alanı olarak, özellikle nehir kenarlarına yakın orman habitatlarını tercih ediyorlar.
Ormanın daha kalın bitki örtüsü olan alt katmanlarında hareket ediyorlar.
Marmosetler çok sesli hayvanlar ve sık orman içinde birbirleriyle iletişim kurmak için her türlü farklı çağrıyı kullanıyorlar.Bu minicik maymunların boyu sadece 12 ila 16 santimetre arasında değişiyor ve ağırlıkları 85 ila 140 gram kadar geliyor.
Tüyleri, aguti rengi olarak bilinen çizgili bir desenle turuncu-kahverengi tonlarda oluyor.
Vücutlarından daha uzun olan kuyrukları ise marmosetlerin ormanda denge sağlamasına yardımcı oluyor.Beslenme şekilleri ve aile yaşamlarıCebuella cinsi, özellikle ağaç sakızı ile besleniyor.
Ağaçların kabuklarında delikler açarak, buradan sızan ağaç öz suyuna ulaşabiliyorlar.
Bunun yanı sıra küçük böcekler ve meyveler de yiyorlar.Bu kadar küçük olmaları, marmosetleri kartallar, şahinler ve yılanlar gibi yırtıcılar için kolay bir av haline gelmelerine sebep oluyor.
Bu tehlikelerden korunmak için dokuza kadar maymundan oluşan aile grupları halinde yaşıyorlar.
Bu gruplar, genellikle tek bir üreyen çiftten oluşuyor ve kalabalık olmaları tehlikeleri daha kolay fark etmelerini sağladığı için ormanda onları koruyor.Dişi marmosetlerin gebelik süresi yaklaşık 4,5 ay sürüyor ve genellikle ikiz doğuruyorlar.
Ailenin bu yeni üyeleriyle baba ve büyük kardeşler ilgileniyor ve yavruları sırtlarında taşıyarak bakımlarını üstleniyorlar.Nesilleri tehlikedeUluslararası Doğayı Koruma Birliği’ne (IUCN) göre, her iki parmak maymunu türü de “Hassas” kategorisinde listeleniyor.
Hatta kuzey pigme marmoset popülasyonunun, son üç nesilde habitat kalitesindeki düşüş, ormansızlaşma ve doğrudan avlanma nedeniyle yüzde 30 oranında azaldığı düşünülüyor.Türler için en büyük tehdit, madencilik, petrol çıkarımı ve palmiye yağı plantasyonları için yapılan orman tahribatı.
Aynı zamanda yasa dışı evcil hayvan ticareti için de yakalanıyorlar.
Bu durum, Amazon'un en küçük sakinlerinin geleceği için büyük bir tehlike haline geldi.