Haber Detayı
Kayan: “Mersin, sadece büyüyen değil, Türkiye’yi büyüten bir şehir olacak”
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Mersin Şube Başkanı Mehmet Sait Kayan, Türkiye ve Mersin ekonomisine ilişkin güncel büyüme verilerini değerlendirerek, son yıllarda ortaya çıkan tabloyu kapsamlı şekilde yorumladı. Türkiye geneli büyüme rakamlarına bakıldığında, pandemi yılı olan 2020’de yüzde 1,80’lik sınırlı bir büyüme kaydedildiğini hatırlatan Kayan, 2021 yılında ise yüzde 11,81 ile çok güçlü bir toparlanma yaşandığını belirtti.
Mersin’in ulaştığı ekonomik büyüklükle Türkiye’nin en büyük ilk beş ili arasında yer aldığını ve üst sıralardaki illerle çok güçlü bir rekabet içinde olduğunu vurgulayan Kayan, 2021’in pandemi sonrası dönemin en güçlü sıçramasının yaşandığı yıl olduğuna dikkat çekerek, “2022’de büyüme yüzde 5,44’e, 2023’te yüzde 5,05’e, 2024’te ise yüzde 3,33’e geriledi.
Bu seyir, Türkiye ekonomisinin hızlı toparlanma döneminden çıkarak daha dengeli ve kontrollü bir büyüme sürecine girdiğini gösteriyor” dedi.
Mersin’in Türkiye büyümesine katkı oranlarını da değerlendiren Kayan, 2020 yılında yüzde 0,11 olan katkının 2021’de yüzde 0,20’ye, 2022’de ise yüzde 0,21’e yükseldiğini söyledi.
Bu dönemin, Mersin ekonomisinin ivme kazandığı bir süreç olduğunu vurgulayan Kayan, özellikle liman, lojistik, tarım ve ticaret faaliyetlerinin bu artışta belirleyici rol oynadığını ifade etti. 2023 yılında katkı oranının yüzde 0,06’ya gerilemesinin önemli bir kırılma noktası olduğuna işaret eden Kayan, “Bu yıl Mersin’in ulusal büyümeye katkısının zayıfladığı bir dönem oldu.
Ancak 2024’te katkının yeniden yüzde 0,14’e yükselmesi, toparlanma sinyallerinin başladığını gösteriyor” diye konuştu.
Tarım yeniden lokomotif oldu Mersin ekonomisinin sektörel görünümüne değinen Kayan, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün 2024 yılında 5,0 milyar TL’lik hacme ulaştığını ve yüzde 18,2 oranında büyüdüğünü hatırlattı. 2023’te yaşanan yüzde 7,1’lik daralmanın ardından gelen bu güçlü toparlanmanın, tarımın Mersin ekonomisindeki stratejik rolünü bir kez daha ortaya koyduğunu belirten Kayan, “Mersin, tarımda Türkiye ortalamasının üzerinde bir ağırlığa sahip.
Bu sektör sadece ekonomik değil, gıda güvenliği açısından da hayati önemdedir” ifadelerini kullandı.
Kayan, tarımsal üretimin sanayi ve ihracatla daha güçlü bağlar kurması gerektiğini vurguladı.
Katma değer sorunu öne çıkıyor Sanayi ve imalat sektörlerine ilişkin verileri de değerlendiren Kayan, 2024’te sanayinin yüzde 1,6 büyüdüğünü, imalat sanayinin ise yüzde 1,2 oranında daraldığını söyledi.
İmalat sanayinde üst üste ikinci yıl yaşanan daralmanın, Mersin açısından önemli bir uyarı olduğunu ifade eden Kayan, bu tablonun verimlilik ve katma değer sorunlarına işaret ettiğini dile getirdi. “Sanayide nicelikten çok nitelik odaklı bir dönüşüme ihtiyaç var” diyen Kayan, teknoloji, inovasyon ve ihracata dönük üretimin desteklenmesi gerektiğini belirtti.
İnşaat ve Gayrimenkul: Ekonomik Canlılığın En Görünür Alanı İnşaat sektörünün Mersin’de ekonomik hareketliliğin en belirgin alanlarından biri olduğunu vurgulayan Kayan, 2024’te sektörün 5,86 milyar TL’lik hacme ve yüzde 9,4’lük büyüme oranına ulaştığını söyledi. 2023’teki yüzde 39,9’luk sıçramanın ardından büyüme hızının yavaşladığını, ancak sektörün yüksek seviyesini koruduğunu belirtti.
Gayrimenkul faaliyetlerinde ise yüzde 17,5’lik büyüme oranına dikkat çeken Kayan, konut ve arsa talebinin Mersin’de ekonomik verilere net biçimde yansıdığını ifade etti.
Ticaret ve Lojistik: Mersin’in Stratejik Gücü Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri sektörünün 2024’te 14,9 milyar TL hacme ve yüzde 4,3 büyümeye ulaştığını kaydeden Kayan, liman, lojistik ve turizmin Mersin ekonomisindeki belirleyici rolünün bu verilerle açıkça görüldüğünü söyledi. “Mersin’in coğrafi konumu ve liman altyapısı, şehri sadece bölgesel değil ulusal ve uluslararası ölçekte de önemli bir ticaret merkezi haline getiriyor” diyen Kayan, bu avantajın daha etkin kullanılması gerektiğini vurguladı.
Mersin GSYH’sinde çarpıcı artış, 4 yılda yaklaşık 10 Kat Mersin’in GSYH büyümesine dikkat çeken Mehmet Sait Kayan, 2020’de 97,1 milyar TL olan GSYH’nin 2024’te 955,3 milyar TL’ye yükseldiğini belirtti.
Bu artışın yaklaşık 9,8 katlık bir büyümeye işaret ettiğini söyleyen Kayan, özellikle 2022 sonrası dönemde sanayi, ticaret-lojistik ve inşaat sektörlerindeki genişlemenin bu ivmeyi sağladığını ifade etti. 2024 itibarıyla Mersin’in Türkiye GSYH’sinden aldığı payın yaklaşık yüzde 2,1 olduğunu kaydeden Kayan, bu oranın Mersin’in nüfus payının üzerinde bir ekonomik katkı sunduğunu dile getirdi.
Sanayide ihtisaslaşma çağrısı Mersin ekonomisindeki büyümenin kalıcı ve sürdürülebilir hale gelmesi için sanayide ihtisaslaşmanın artık ertelenemez bir ihtiyaç olduğunu da vurgulayan Kayan, mevcut büyüme performansının büyük ölçüde ticaret, lojistik ve inşaat sektörlerinden beslendiğine dikkat çekerek, sanayi ve özellikle imalat sanayinde yaşanan sınırlı büyümenin yapısal bir dönüşüm gerektirdiğini ifade etti.
Kayan, “Mersin; limanı, lojistik altyapısı ve güçlü tarımsal üretimiyle çok önemli avantajlara sahip.
Ancak bu avantajları yüksek katma değerli sanayi üretimine dönüştüremezsek, büyüme rakamları uzun vadede kalıcı refah üretmez” şeklinde konuştu.
Gıda işleme ve tarıma dayalı sanayi başta olmak üzere, soğuk zincir, ambalaj, kimya, yenilenebilir enerji ekipmanları ve ihracata dönük orta-yüksek teknoloji üretiminin Mersin için stratejik ihtisas alanları olduğunu belirten Kayan, bu alanlarda kurulacak ihtisas organize sanayi bölgelerinin, hem yatırımcıyı doğru yönlendireceğini hem de sanayide ölçek ve verimlilik artışı sağlayacağını söyledi.
Sanayide ihtisaslaşmanın aynı zamanda istihdam niteliğini de artıracağını vurgulayan Kayan, “Gençlerimizi yalnızca ticaret ve inşaatla değil, teknoloji ve üretimle de şehirde tutmak zorundayız.
Aksi halde büyüme, toplumsal refaha dönüşmez” ifadelerini kullandı.