Şer ittifakı Kudüs’te toplandı

İsrail, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) liderleri, Kudüs’te üçlü zirve için buluştu.

Yunan ve İsrail basınında yayınlanan haber ve analizlerde “ortak tehdidin” Türkiye olduğuna dikkat çekiliyor.

Atina ve Lefkoşa’nın Doğu Akdeniz’deki deniz yetki alanları ve güvenlik kaygıları ile Tel Aviv’in Suriye ve Gazze merkezli hesaplarının, Ankara’ya karşı bir denge arayışında kesiştiği vurgulanıyor.

Yunanistan merkezli Manifesto gazetesi, Kudüs’teki buluşmanın ana gündemini “bölgesel güvenlik ve istikrar” başlığı altında ele alırken, Türkiye’nin Doğu Akdeniz ve Orta Doğu’daki rolünü “istikrar bozucu” olarak nitelendirdi.

Gazeteye göre zirve, bugüne kadar enerji projeleriyle şekillenen üçlü işbirliğinin savunma ve güvenlik boyutuna doğru derinleştirilmesinin bir adımı olarak görülüyor.

Yunan basını, zirve sonunda yayınlanması beklenen ortak metinde bağlantısallık projelerine özel vurgu yapılacağını aktarıyor.

Türkiye’nin itirazları nedeniyle askıya alınan Yunanistan–GKRY–İsrail elektrik projesinin yeniden gündeme getirilmesi ve Hindistan–Orta Doğu–Avrupa Ekonomik Koridoru (IMEC) çerçevesinde işbirliğinin güçlendirilmesi, Atina’nın öncelikleri arasında yer alıyor.

Ancak aynı değerlendirmelerde, resmî bir askerî ittifak bulunmadığı vurgulansa da savunma alanındaki eşgüdümün giderek merkezî bir konuma yerleştiği ifade ediliyor.

AMAÇ TÜRKİYE’YE MESAJ İsrail basınında ise zirveye ilişkin değerlendirmelerde daha açık bir dil kullanılıyor.

Maariv gazetesi, Kudüs’teki üçlü buluşmayı “bölgesel ölçekte Türkiye’ye verilen net bir mesaj” olarak tanımladı.

Gazeteye göre güvenlik ve enerji alanlarındaki işbirliğinin ötesinde, İsrail yönetimi bu zirveyi Doğu Akdeniz’de Ankara’nın artan etkisine karşı bir denge unsuru olarak görüyor.

Ynet’te yayınlanan analizde de Yunanistan ve GKRY ile kurulması muhtemel ortak askerî mekanizmaların, doğrudan Türkiye’ye karşı caydırıcılık oluşturmayı hedeflediği vurgulandı.

Haberde, Yunan basınında yer alan “ortak müdahale gücü” iddialarının İsrail tarafından resmen yalanlandığı, ancak İsrail siyasi makamlarının orduya planlama yapılması yönünde talimat verdiği aktarıldı.

Ynet’e göre bu aşamada sahada somut bir adım yok, ancak bu tür mesajların amacı Ankara’nın hesaplarını yeniden gözden geçirmesini sağlamak.

İsrail N12 (mako) sitesi de zirveyi, Türkiye ile yaşanan çok boyutlu gerilimler çerçevesinde ele aldı.

N12’ye göre Yunanistan, Ege ve Doğu Akdeniz’deki deniz yetki alanları ve adalar üzerindeki egemenlik tartışmalarını öne çıkarırken, GKRY Türkiye’nin askerî ve diplomatik baskısından duyduğu endişeleri zirve gündemine taşımayı hedefliyor.

İsrail açısından ise Suriye’de Türkiye’nin artan nüfuzu ve Gazze sonrasına ilişkin planlar, Atina ve Lefkoşa ile yakınlaşmanın temel nedenleri arasında gösteriliyor.

ORTAK MÜDAHALE GÜCÜ İDDİASI Zirve öncesinde Yunan basınında, İsrail-Yunanistan-GKRY katılımıyla Doğu Akdeniz’de bir “ortak müdahale gücü” kurulacağı yönündeki iddialar öne çıktı.

Bu gücün, “kritik altyapıların korunması” gerekçesiyle tugay seviyesinde yapılandırılmasının ve yaklaşık 2 bin 500 askerden oluşmasının planlandığı ileri sürüldü.

İddialara göre kuvvette bin Yunanistan, bin İsrail ve 500 GKRY askeri yer alacak.

İsrail yönetimi, söz konusu gücün kurulacağı yönündeki haberleri resmen yalanlarken, İsrail basını siyasi makamların orduya bu yönde bir planlama yapılması talimatı verdiğini yazdı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz’tan gelecek kararların beklendiği, bu aşamada “ortak müdahale gücü”nün yalnızca bir fikir ve mesaj düzeyinde bulunduğu ifade edildi.

ASKERÎ İŞBİRLİĞİ HIZLANDI Yunanistan ile İsrail arasındaki askerî işbirliğinin son yıllarda belirgin biçimde hız kazandığına dikkat çekiliyor.

İki ülke orduları bugüne kadar çok sayıda ortak hava, kara ve deniz tatbikatı gerçekleştirdi.

Nisan 2025’te Yunanistan’da düzenlenen ve 10’dan fazla ülkenin katıldığı “Iniochos 2025” tatbikatına İsrail Hava Kuvvetleri de katıldı.

Kasım 2025’te ise İsrail ve Yunan hava kuvvetleri Yunanistan üzerinde ortak havada yakıt ikmali tatbikatı yaptı.

İsrail basınında yer alan değerlendirmelerde, İsrail Hava Kuvvetleri’nin uzun menzilli operasyon kabiliyetlerini Yunanistan’daki coğrafi ve iklim koşullarında test ettiği ve bu tatbikatların İran, Suriye ve bölgesel senaryolara hazırlık amacı taşıdığı vurgulandı.

SAVUNMADA İŞBİRLİĞİ Savunma sanayii alanında da iki ülke arasında kapsamlı anlaşmalar bulunuyor. 2021’de İsrailli Elbit Systems firması ile Yunanistan arasında pilot eğitimi ve uçuş okulu kurulmasını içeren 1,65 milyar dolarlık anlaşma imzalandı.

Yunanistan Parlamentosu, aralık ayında İsrail’den PULS tipi çok namlulu roketatar sistemlerinin alımını da kapsayan silahlanma programını onayladı.

Atina ile Tel Aviv arasında, “Aşil Kalkanı” olarak adlandırılan çok katmanlı hava savunma sistemi için görüşmelerin sürdüğü de İsrail basınına yansıdı.

ENERJİDEN GÜVENLİĞE KAYIŞ Yunan ve İsrail basınına göre, üçlü yapının kuruluşunda uzun süre meşruiyet aracı olarak sunulan enerji projeleri, bugün eski ağırlığını kaybetmiş durumda.

İsrail gazını GKRY ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya taşımayı hedefleyen East-Med doğal gaz boru hattı projesi fiilen rafa kalkarken, enerji başlığı yerini güvenlik ve savunma iş birliğine bıraktı.

Elektrik bağlantıları ve ticaret koridorları gündemde tutulsa da askeri koordinasyon ve istihbarat paylaşımı üçlü ilişkilerin ana ekseni hâline geldi.

Miçotakis Filistin’e gitti Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, İsrail temasları öncesinde Ramallah’ta Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas ile bir araya geldi.

Görüşmede Gazze’de kalıcı ateşkes, insani yardım ve barış sürecinin geleceği ele alındı.

Görüşmenin ardından yapılan ortak açıklamalarda Miçotakis ve Abbas, Gazze’de kalıcı bir ateşkesin sağlanması ve siyasi çözüm sürecinin ilerletilmesi konusunda kararlılık vurgusu yaptı.

Miçotakis, ABD ve Birleşmiş Milletler tarafından şekillendirilen barış planına destek verdiklerini belirterek, Yunanistan’ın sürece daha fazla katkı sunmaya hazır olduğunu söyledi.

Miçotakis, barış planının açıklanmasının ardından Ramallah’ı ziyaret eden ilk başbakan olduğunu da vurguladı.

Yunanistan Başbakanı, Filistin Yönetimi ile İsrail arasında iki devletli çözüm temelinde yürütülen çabaların desteklenmesi gerektiğini ifade ederken, temel hedefin sahada uygulanabilir bir ateşkes ve istikrar ortamı oluşturmak olduğunu kaydetti.

Mahmud Abbas ise Yunanistan’a, adil bir barışın sağlanmasına yönelik tutumu ve Gazze’ye gönderilen insani yardımlar nedeniyle teşekkür etti.

Abbas, ABD ve BM öncülüğünde hazırlanan barış planının hızlandırılması çağrısında bulunarak, Filistin tarafının temel talebinin İsrail askerlerinin Gazze’den tamamen çekilmesi olduğunu dile getirdi.