Haber Detayı
Atom saatlerindeki küçük kayma ve sonrasında yaşananlar: Zaman bozuldu mu?
Colorado'da yaşanan bir elektrik kesintisi, ülkenin resmi saatini belirleyen atom saatlerini etkileyince ortaya alışılmadık bir durum çıktı. Yaşananlar, 4,8 milisaniyelik sapmanın neden yaşandığını ve yüksek teknoloji dünyasında nasıl bir panik yarattığını anlamaya yetiyor.
Modern dünya saniyelerin milyarda biri üzerine kurulu bir hassasiyetle dönerken, ABD’nin Colorado eyaletinde yaşanan bir olay "zaman bozuldu mu?" sorusunu akıllara getirdi.
Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü NIST, geçtiğimiz hafta Boulder'daki laboratuvarlarında yaşanan bir elektrik kesintisinin ardından resmi ABD saatinin yaklaşık 4,8 milisaniyelik bir sapma yaşadığını duyurdu.
Günlük hayatta fark edilmesi imkansız olan bu minik gecikme, yüksek teknoloji dünyasında kısa süreli bir hareketliliğe sebep oldu.2007 yılından bu yana ABD'nin resmi saati, Boulder'daki laboratuvarda bulunan 16 adet atom saatinin ortalaması alınarak belirleniyor.
Sezyum atomunun titreşimlerini temel alan bu sistem, dünyanın en hassas ölçüm yöntemlerinden biri kabul ediliyor.
Ancak çarşamba günü bölgeyi vuran şiddetli fırtına, laboratuvarın güç kaynağını devre dışı bırakınca işler karıştı.Yedek jeneratör arızası zamanı yavaşlattıElektrikler kesildiğinde sistem normal şartlarda yedek jeneratörlerle yoluna devam ediyor.
Ancak bu kez kritik jeneratörlerden biri görevini yapamayınca, zaman dağıtım zincirinde hafif bir kayma meydana geldi.
NIST yetkilileri, bu sapmanın bir göz kırpma süresinden (yaklaşık 350 bin mikrosaniye) çok daha küçük olduğunu vurgulasa da, telekomünikasyon ve havacılık gibi sektörler için bu durum "baş ağrıtıcı" bir hal alabiliyor.NIST yetkilisi Rebecca Jacobson, halkın endişelenmesine gerek olmadığını belirterek durumu "Zaman bozulmadı" cümlesiyle özetledi.
İnternet üzerinden saatlerini senkronize eden standart kullanıcılar için 1 milisaniyelik farklar zaten normal kabul ediliyor; bu yüzden sıradan bir vatandaşın bu sapmayı hissetmesi teknik olarak mümkün değil.Kritik sektörler önlemini aldıBu tür hassas zaman verilerine ihtiyaç duyan bilimsel laboratuvarlar ve uzay sanayii gibi alanlar ise süreçten önceden haberdar edildi.
Uzmanlar, ana merkezdeki sarsıntı sürerken veriyi farklı konumlardaki ağlar üzerinden aktararak hizmetin kesintisiz sürmesini sağladı.
GPS uyduları üzerinden yapılan zaman transferleri de bu tasarım sayesinde sorunsuz bir şekilde diğer referans saatlerine geçiş yaptı.Yapılan son incelemelerin ardından NIST, internet üzerinden sunulan zaman hizmetinin artık tamamen doğru ve stabil olduğunu onayladı.
Ve bize de, zamanın dokusunda yaşanan bu küçük yırtılmanın, modern altyapının ne kadar hassas dengeler üzerinde durduğunu bir kez daha hatırlamak kaldı...
