Asgari ücret zammı ortalama ücrete yansıyacak mı? - Sosyal Güvenlik Haberleri

Asgari ücret yüzde 27 oranında artırıldı.

Brüt asgari ücret 26.005,50 TL’den 33.030 TL’ye, net asgari ücret ise 22.104,67 TL’den 28.075,50 TL’ye yükseldi.

İşverene sağlanan asgari ücret desteği ise 1000 TL’den 1270 TL’ye çıkartıldı.

Asgari ücretten kesilen işveren primi gelecek yıl tüm sektörlerde 1 puan artacak.

Ayrıca imalat dışı sektörlerde işverene sağlanan 4 puanlık prim teşviki 2 puana indirileceği için, toplam işçilerin yüzde 80’ini istihdam eden sektörlerde işverenin prim yükü toplam 3 puan artacak.

Prim artışının sadece asgari ücretle çalışanları değil tüm işçileri kapsadığını vurgulayalım.

SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre, işçilerin yüzde 40’ı asgari ücretle çalışıyor.

Bu da 6,9 milyon işçiye karşılık geliyor.

DİSK’in Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine dayanarak yaptığı hesaplamaya göre ise işçilerin yüzde 47’si asgari ücret ve altında ücretle çalışıyor.

Bu hesaba göre ise asgari ücret ve altında ücretle çalışanların sayısı 8,1 milyon kişiye ulaşıyor.

İşçilerin geri kalan yüzde 53-60’ı ise asgari ücretin üzerinde ücretle çalışıyor.

Asgari ücrete yapılan zammın ortalama ücretlere yansıyıp yansımayacağı, geri kalan milyonlarca çalışan tarafından merak ediliyor.

Merkez Bankası da 2023 yılı temmuz ayında asgari ücrete yapılan ara zam sonrası bu soruya cevap aradı.

Asgari ücret artışının enflasyona etkisinin değerlendirildiği araştırmada asgari ücret ile diğer ücretlerin ilişkisi de analiz edildi.

Merkez Bankası araştırmasına göre, nominal ücret artışlarının büyük bölümü asgari ücret ve geçmiş enflasyon ile açıklanıyor.

Yıllar itibarıyla ücretli çalışanların yıllık ortalama net geliri ile asgari ücret artışları incelendiğinde, 1 puanlık asgari ücret artışı yaklaşık 0,93 puanlık ücret artışına karşılık geliyor.

TCMB’NİN HESABINA GÖRE ORTALAMA ÜCRETLER YÜZDE 25 ZAMLANACAK Merkez Bankası’nın bu hesabından yola çıkarsak, asgari ücrete yapılan yüzde 27 zammın ortalama ücrete yansıması yüzde 25 zam şeklinde olacak.

Peki, Merkez Bankası’nın hesabı 2025 yılında tuttu mu?

Bunu anlamak için özel sektördeki ortalama ücret artışlarına baktık.

Kamudaki işçileri hesaplama dışında tuttuk çünkü kamu işçilerinin toplu iş sözleşmeleri 2025 yılında yenilendiği için ücret zamlarının bordroya yansıması gecikmeli oldu. 2025 yılında asgari ücret yüzde 30 oranında artırıldı.

Merkezin hesabına göre ortalama ücretteki artış yüzde 28 olmalı idi.

Baktığımızda özel sektörde aralık ayında 37.502,80 TL olan ortalama ücretler mart ayında yüzde 25 artışla 46.959,30 TL oldu. Özel sektördeki ortalama ücretler haziran ayında 48.392,10 TL’ye, eylül ayında da 48.613,80 TL’ye ulaştı.

Aralık ayına göre özel sektördeki ortalama ücret artışı sırasıyla yüzde 29 ve yüzde 29,6 oldu. 2025 yılındaki ortalama ücret zammının ilk üç ayda Merkez Bankasının öngörüsünün altında kaldığı ancak daha sonra Merkezin öngörüsünü de aşarak asgari ücret zammına yaklaştığı görülüyor.

ASGARİ ÜCRET ZAMMINA EN DUYARLI SEKTÖRLER HANGİLERİ?

Araştırmada, asgari ücretin en fazla hangi sektörler üzerinde etkili olduğuna da yer verildi.

Buna göre, tarım dışı sektörlerde çalışan ücretlilerin yaklaşık yüzde 43,1’ini asgari ücretli ve altı çalışanlar oluşturuyor.

Asgari ücret ve altı çalışanların oranı sanayi sektöründe yüzde 50,4, inşaatta yüzde 71,4, hizmetlerde ise yüzde 37,9 düzeyinde bulunuyor.

Her ne kadar hizmet sektöründe oran düşük görünse de kamu sektörü ve finans hizmetleri dışarıda bırakıldığında oran yükseliyor. Örneğin konaklama ve yiyecek sektöründe çalışanların yüzde 73’ü asgari ücret ve altında çalışıyor.

Personel maliyetinin üretim değeri içindeki payına bakıldığında ise en yüksek oranın yüzde 51 ile eğitimde olduğu görülüyor.

Bu sektörü yüzde 29,2 ile konaklama ve yiyecek hizmetleri, yüzde 17,6 ile toptan ve perakende ticaret, yüzde 13,8 ile giyim, yüzde 13,1 ile mobilya sektörleri izledi.

ASGARİ ÜCRETİN ENFLASYONA ETKİSİ NE OLACAK?

Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.

Dr.

Selva Demiralp, asgari ücret artışlarının enflasyon üzerindeki etkisini değerlendirirken, ampirik çalışmalara göre, asgari ücrette yüzde 10 luk artışın enflasyonu yaklaşık 2 puan yukarı çektiğini belirtti.

Demiralp, yüzde 27 lik asgari ücret zammının enflasyon üzerinde yaklaşık 5,5 puanlık bir artış yaratabileceğini kaydetti.

Merkez Bankasının söz konusu araştırmasında ise asgari ücretteki yüzde 1’lik artışın işlenmemiş gıda ve alkol-tütün dışı tüketici fiyat endeksine (TÜFE) etkisinin zammın yürürlüğe girdiği tarihten sonraki ilk üç ayda 0.06 – 0.08 puan, bir yıllık dönemde ise 0.08 – 0.12 puan arasında olduğu belirtildi.

Buradan yola çıkarak hesaplama yaparsak, yüzde 27 oranındaki asgari ücret zammının enflasyona etkisi 2026 yılında ilk üç ayda yüzde 1,62 ile 2,16 arasında, bir yıllık dönemde ise yüzde 2,16 ile 3,24 arasında olacak.