ABD’de işsizlik yükseliyor, dev şirketler yeniden yapılanıyor

ABD’de iş gücü piyasası 2025 yılı boyunca büyük bir dalgalanma yaşadı.

Amazon, UPS, Nestle, Microsoft, Verizon ve Meta gibi küresel devler, binlerce çalışanını işten çıkararak ekonomik belirsizlik, yapay zekanın yükselişi ve küresel gerilimlerle şekillenen bir tablo ortaya koydu.

Kasım ayında açıklanan veriler, işsizlik oranının yüzde 4,6’ya çıkarak dört yılın zirvesine ulaştığını gösterdi.

Çalışma Bakanlığı’nın raporuna göre kasımda 7,8 milyon kişi işsiz olarak kaydedildi, geçen yıl aynı dönemde bu sayı 7,1 milyondu.

İşten çıkarmaların şirketlere yansıması Verizon yılın son çeyreği öncesinde 13 binden fazla çalışanıyla yollarını ayıracağını duyurdu.

UPS, operasyonel işgücünü yaklaşık 34 bin pozisyon azaltırken, yönetim kadrosunda da 14 bin kişiyi işten çıkardı.

Target ve Paramount Skydance sırasıyla 1.800 ve 2.000’den fazla çalışanını işten çıkardı.

Meta, yapay zeka biriminde ve bazı diğer departmanlarda küçülmeye giderken, Amazon işten çıkarmaların finansal ya da yapay zeka kaynaklı olmadığını, daha çok şirketin hızlı büyümesi ve organizasyonel yapının yeniden düzenlenmesinden kaynaklandığını açıkladı.

CEO Andy Jassy, “Büyüme sürecinde pozisyonlar ve katmanlar artıyor, bu bir düzeltme” sözleriyle süreci değerlendirdi.

Piyasa düzeltmesi mi, kriz mi?

Uzmanlar, önceki yıllarda hızla artan işe alımların ardından gelen bu işten çıkarmaların normal bir piyasa düzeltmesi olduğunu vurguluyor.

Georgetown Üniversitesi Ekonomi Profesörü Timothy DeStefano, “Bu işten çıkarmalar yapay zeka ile doğrudan bağlantılı değil, pandemi sonrası hızlı büyümenin doğal bir sonucu” değerlendirmesinde bulundu.

Özellikle teknoloji ve matematik alanlarında iş ilanları 2022’de rekor seviyelere ulaşmıştı.

Ancak 2025’te bu ilanlar yüzde 36 oranında azaldı.

Indeed’in araştırmasına göre, önceki işe alım dalgası, ekonomik koşullar ve yapay zeka ilgisi, teknoloji çalışanlarına olan talebin düşüşünü açıklıyor.

Sonuç olarak, 2025 yılı çalışanlar için zorlu bir dönem olurken, şirketler için de büyüme ve strateji kararlarının test edildiği bir yıl olarak kayda geçti.

Toplu işten çıkarmalar, ekonomik dalgalanmaların ve yapısal değişimlerin somut bir göstergesi olarak öne çıktı.