Haber Detayı

ABD'li ekonomistten NATO teşhisi: Bu bir Türk devrimi
Ekonomi odatv.com
27/12/2025 16:05 (7 saat önce)

ABD'li ekonomistten NATO teşhisi: Bu bir Türk devrimi

ABD'li Ekonomist Jeffrey Sachs, Türkiye'nin savunma alanında yaptığı atılımlarla NATO'daki hiyerarşik yapıyı bozduğuna ve savunmadaki egemen ülkelere alternatif oluşturduğunu belirtti.

Columbia Üniversitesi'nde ekonomi profesörlüğü yapan ABD'li Jeffrey Sachs, Türkiye'nin savunma sanayisinde attığı adımları değerlendirdi.Voice of Horizon isimli Youtube kanalına konuşan Sachs, Türkiye'nin savunma alanında devrim olarak nitelendirilebilecek bir gelişme gösterdiğini belirtti.Savunma alanında ABD, Rusya, Fransa ve İngiltere gibi ülkelerin kurduğu etkiye dikkat çeken Sachs, bu hiyerarşinin artı çözüldüğünü belirtti ve şöyle devam etti:"Türkiye, son 15 yıl içinde gelişmiş askeri teknolojisinin neredeyse tamamını ithal eden bir ülkeden, silahlı insansız hava araçları, deniz platformları, zırhlı araçlar ve giderek daha sofistike elektronik harp ve füze sistemleri üreten dünyanın önde gelen ülkelerinden biri haline geldi"'BU BİR DEVRİM'Yaşanan gelişmelerin bölgesel güç dengelerini değiştirdiğini söyleyen Sachs, Türkiye'nin savunmada kapsamlı bir devrim yaptığını belirtti.

Konuşmasının devamında Sachs, "2000 yılında Türkiye savunma teçhizatının yaklaşık yüzde 80'ini ithal ediyordu.

ABD'den F-16 savaş uçakları, Almanya'dan Leopard tankları, Avrupa tersanelerinden deniz platformları satın alıyordu.

Hatta temel zırhlı araçlar ve hafif silahlar bile çoğu zaman yabancı üretim ya da çok düşük yerli katkıyla lisans altında monte ediliyordu.

Türkiye'de savunma sanayi şirketleri vardı ama bunlar esas olarak montaj faaliyetleri ve bakım için kurulan tesislerdi" ifadelerine yer verdi.AMBARGOLAR TETİKLEYİCİ OLDUTürkiye'nin silah ambargoları ve tedarikçilerle çıkar çatışması yaşadıktan sonra stratejik adımların atıldığını hatırlatan Sachs, "Onlarca yıl süren yatırım, planlama ve sistematik geliştirme gerektirdi.

Ancak sonuçlar artık inkar edilemez ve giderek daha etkileyici boyutta" diye devam etti.FİYAT KARŞILAŞTIRMASISilahlı insansız hava aracı üretiminin Türkiye'nin en başarılı olduğu alan olduğunu belirten Sachs, şöyle devam etti:"Buradaki asıl önemli nokta, Türkiye'nin işlevsel bir insansız hava aracı (İHA) üretmiş olması değil.

Birçok ülke bunu yaptı.

Önemli olan, kabiliyet, maliyet etkinliği ve sahadaki operasyonel başarının birleşimidir.

Türk İHA'ları gerçek muharebe şartlarında benzer performans sunan Amerikan muadillerinden çok daha düşük bir maliyete sahip.

Bir Amerikan MQ-9 Reaper İHA'sı yaklaşık 30 milyon dolar tutarken, bir Türk Bayraktar TB2'nin maliyeti yaklaşık 5 milyon dolar"Fiyat farkının belirleyici olduğunu belirten Sachs, Türkiye'nin 20'den fazla ülkeye ihracat yapmasını, İHA sektöründeki ABD ile İsrail egemenliğine meydan okuma olarak nitelendirdi.TCG Anadolu'nun da dikkat çektiğini ifade eden Jeffrey Sachs, "Türkiye, 20 sene önce böyle bir gemi inşa etmeyi hayal dahi edemezdi.

Şimdi ise deniz araçları konusundaki uzmanlığını başka ülkelere ihraç ediyor" diye konuştu.BAŞARININ ARKASINDAKİ SEBEPSachs, Türkiye'nin savunmadaki ilerlemesini, her şeyi sıfırdan icat etmek yerine, entegrasyon ve sistem mühendisliğine odaklanılmasına şu sözlerle bağladı:"Türk İHA'larında bazı yabancı bileşenler kullanıldı.

Başlangıçta Avusturya motorları, Kanada sensörleri.

Ancak bu bileşenleri etkili bir sistem haline getiren kritik entegrasyon ve tasarım Türkiye'ye aitti.

Bu akıllıca bir stratejidir.

Gerçek yerli kabiliyete sahip olmak için her bileşeni içeride üretmeniz gerekmez.

Tasarım ve entregrasyonun kontrolü sizde olmalıdır"Bu stratejinin ardından Türkiye'nin savunmada yerlilik oranını kademeli bir şekilde artırdığını belirten Sachs, ülkede var olan savunma sektörünün rekabetçi bir sisteme dönüştürüldüğünü ve ihracattan elde edilen gelirin yeni gelişmeleri finanse etmekte kullanıldığını söyledi.'TÜRKİYE'Yİ KISITLAMAK İSTEDİLER'Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyine yönelik gerçekleştirdiği operasyonlarda yerli ekipmanlar kullandığını belirten Sachs, Batı ile siyasi anlaşmazlıkların ardından yaşanan silah kısıtlamalarının Türkiye'yi etkilemediğini belirten Sachs, "Bu teknolojik bağımsızlık, dış politika bağımsızlığını mümkün kılıyor ve bu da bazı NATO müttefiklerini ciddi bir şekilde rahatsız ediyor" ifadelerini kullandı.Sachs, Batı'nın konuya dair endişesini şu sözlerle aktardı:"Washington ve Avrupa başkentlerindeki endişe, Türkiye'nin NATO içinde bağımsız bir askeri-teknolojik güç kutbu haline gelmesi, kendi çıkarlarını, kendi kabiliyetleriyle ve her zaman ittifakın genel hedefleriyle örtüşmeyen bir şekilde takip etmesidir.

Bu, NATO tarihinde benzeri görülmemiş bir gelişmedir.

Hiçbir NATO üyesi, ittifak dahilindeyken savunma sanayisinde bu düzeyde bağımsızlığa ulaşmamıştır.

Bu durum, ittifak yapılarının başa çıkmak üzere tasarlanmadığı gerilimlere neden oluyor."'KARADENİZ DE DEĞİŞTİ'Türkiye'nin savunmadaki gelişmesi Libya'da, Doğu Akdeniz'de ve Suriye'de dengeleri değiştirdiğini belirten Sachs, "Yunanistan, Türkiye'nin savunmadaki gelişmesini endişeyle izliyor.

Ege'de askeri denge değişiyor.

Yunan savunma planlamacıları, Türkiye'nin gelişmiş sistemleri yerli olarak üretebildiği, Yunanistan'ın ise her şeyi ithal etmek zorunda olduğu gerçeğiyle karşı karşıya.

Bu da sürdürülebilirlik ve maliyet sorunlarına yol açıyor.

Körfez'deki Arap devletleri geleneksel olarak Amerikan ve Avrupa silahlarına dayanıyordu.

Şimdi Türk İHA'ları ve potansiyel olarak diğer sistemleri satın alıyorlar.

Bu, Türkiye'nin daha önce marjinal olduğu bölgede etki oluşturuyor.

Karadeniz de değişti.

Türkiye, Boğazlar üzerinden erişimi kontrol ediyor ve artık yerli deniz ve İHA kabiliyetleriyle bu stratejik su yolunda baskın bir güç" ifadelerine yer verdi.Beşinci nesil savaş uçağı KAAN'ın son derece iddialı olduğunu belirten Sachs, modern savaş uçağı geliştirmenin teknik zorluklarının muazzam olduğunu belirtti.Savunma ithalatında ABD, Avrupa, Rus ya da Çin'e bağımlı olmak istemeyen ülkeler için Türkiye'nin bir seçenek sunduğuna dikkat çeken ABD'li ekonomist, bu durumun NATO'yu da daha önce karşılaşmadığı sorunlarla karşı karşıya bıraktığını savundu.JEFFREY SACHS KİMDİR1954 doğumlu Jeffrey David Sachs, ABD'li ekonomist, akademisyen ve yazardır.

Columbia Üniversitesi'nde profesör ve eski Earth Institute direktörüdür.

Latin Amerika, Doğu Avrupa, Eski Yugoslavya, Eski SSCB ve Afrika hükûmetlerine verdiği ekonomik danışmanlıklarla tanınır.Sachs, Time tarafından açıklanan "Dünyanın en etkili kişileri" listesine birden çok defa girmiştir.Odatv.com

İlgili Sitenin Haberleri