Haber Detayı
Orta Doğu ve Pasifik’te yeni kriz: Çin’den Tayvan’a ‘sert uyarı’ tatbikatı!
Çin, Pazartesi günü Tayvan çevresindeki deniz ve hava sahasında büyük çaplı askeri tatbikatlar başlattı. Pekin, tatbikatları dış müdahalelere karşı sert uyarı olarak nitelendirirken, adadaki güvenlik ve ABD-Japonya ile artan gerilim mesajı verdi.
Tatbikatlar, Trump yönetiminin Aralık ortasında onayladığı 11 milyar dolar değerindeki Tayvan silah paketlerini takip ediyor.
Bu satışların ardından Pekin, geçen Cuma günü 20 ABD savunma şirketi ve 10 yöneticiye yaptırım uyguladı.
Aynı zamanda Çin, ABD'nin güvenlik ortağı Japonya'ya karşı da haftalar süren baskı kampanyası yürütüyor.
Kasım ayında Japonya Başbakanı Sanae Takaichi, Çin'in Tayvan'ı zorla ele geçirmesi durumunda Japon ordusunun müdahil olabileceğini açıklamıştı. 'ADAYA YAKIN BLOKAJ VE KONTROL MANEVRALARI' Çin ordusu, tatbikatlar kapsamında deniz ve hava güçlerinin Tayvan'a yakın mesafede manevra yapacağını ve ada etrafında blokaj ve kontrol faaliyetleri gerçekleştireceğini duyurdu.
Çin, tatbikatları 'Adalet Görevi 2025' olarak adlandırdı ve Salı günü canlı ateş tatbikatı yapacağını açıkladı.
Pekin ayrıca bu tatbikatları, Tayvan ayrılıkçı güçlerine bir uyarı olarak nitelendirdi.
Çin, Tayvan'ı kendi toprağı olarak görüyor ve gerekirse zorla ele geçirebileceğini belirtiyor.
Tayvan ise bağımsız olduğunu savunuyor ve Pekin'in politikasını ilhak olarak değerlendiriyor.
TAYVAN HAZIR VE TEYAKKUZDA Tayvan askeri yetkilileri, tatbikatlar karşısında hızlı müdahale tatbikatları başlattıklarını ve 'kendimizi savunmaya hazırız' mesajı verdiklerini duyurdu.
Sivil havacılık otoritesi ise, Pekin'den gelen geçici tehlike alanı uyarısı nedeniyle, tatbikatların 100 binden fazla yolcuyu etkilemesini beklediklerini açıkladı.
TATBİKATLAR ABD'YE MESAJ NİTELİĞİNDE Uzmanlara göre tatbikatlar, adanın savunulmasını engellemeye yönelik bir mesaj içeriyor.
PLATracker araştırma organizasyonundan Ben Lewis, Çin'in devlet medyasında tatbikatları ABD silah satışlarıyla doğrudan ilişkilendirmesinin, ABD'ye gönderilen net bir mesaj olduğunu belirtti.
Tayvan merkezli Ulusal Savunma ve Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü'nden analist Chung Chieh, Çin'in özellikle adanın kuzeyinde belirlediği tatbikat bölgelerinin, Tayvan ile Japonya arasındaki deniz ve hava trafiğini kesmeye yönelik bir hazırlık olduğuna işaret ettiğini söyledi.
ABD VE TRUMP'IN AÇIKLAMALARI ABD, Tayvan'a savunma silahları sağlamayı sürdürüyor, ancak olası bir Çin saldırısına karşı Amerikan ordusunun müdahalesi konusunda belirsiz bir politika izliyor.
Trump, Pazartesi günü Florida'da düzenlenen basın toplantısında tatbikatlar için 'Endişelenmiyorum, Çin daha önce de böyle tatbikatlar yaptı' dedi ve Çin lideri Şi Cinping ile iyi ilişkiler içinde olduğunu belirtti.
Trump, Tayvan konusunda Çin'in saldırmayacağına dair Şi'den garanti aldığını daha önce açıklamıştı.
TATBİKATLAR 'GRİ BÖLGE' TAKTİĞİ OLARAK GÖRÜLÜYOR Çin, zaman zaman büyük tatbikatlar düzenliyor; Tayvan bu tatbikatları, gerçek bir saldırıya dönme ihtimali olan 'gri bölge' taktikleri olarak değerlendiriyor.
Tayvan ordusu, Pazartesi günü saat 15:00 itibarıyla 89 Çin uçağı, 14 savaş gemisi ve 14 sahil güvenlik gemisi tespit ettiklerini açıkladı.
Tatbikat bölgeleri, Tayvan'ın yasal yetki alanına giriyor.
TAYVAN VE JAPONYA ALARMDA Tayvan Cumhurbaşkanlığı ofisi, Çin'in askeri tehditlerini kınayarak, Tayvan Boğazı'nın güvenlik ve istikrarını bozmakla suçladı.
Japonya ise Nisan 2026'dan itibaren geçerli rekor savunma bütçesini onaylayarak 58 milyar dolar harcama kararı aldı; bütçede Tayvan yakınlarındaki Japon adalarını korumak için insansız hava araçları ve gemi karşıtı füzeler yer alıyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı, bütçeyi 'Japon sağcı güçlerinin yeniden silahlanma niyeti' olarak yorumladı.
Analistler, tatbikatların Pekin'in Tokyo'ya, Tayvan'daki olası bir çatışmanın 'gerçek sonuçlarını' göstermek amacı taşıdığını belirtti.
BÜYÜK GÜÇLER ARASINDAKİ GERİLİM SÜRÜYOR Kasım ortasında Takaichi'nin açıklamasının ardından Çin, Japonya, Tayvan ve Filipinler'i kapsayan ilk ada zinciri boyunca deniz filosu konuşlandırdı.
ABD, Japonya'yı desteklemek için bu ay başında iki B-52 bombardıman uçağını Japon savaş uçaklarıyla birlikte uçurdu.
Aynı dönemde Rusya ve Çin savaş uçakları da Japonya'nın güney adaları çevresinde ortak devriye gerçekleştirdi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Tayvan'da bir çatışma çıkması durumunda Çin'i destekleyeceklerini vurguladı.
