Haber Detayı
ABD ticaretinde dalgalı yıl: Çin, Kanada ve Meksika ile tarifeler belirsiz
ABD Başkanı Donald Trumpın 20 Ocakta Beyaz Saraya ikinci kez dönmesi, Çin, Kanada, Meksika ve Avrupa Birliği (AB) başta olmak üzere ticaret partnerlerine uygulanan yüksek gümrük vergileri ile küresel ticarette belirsizliği artırdı. Tarife politikalarının geleceği ise ABD Yüksek Mahkemesinin alacağı karara bağlı olacak.
Trump, Amerikan imalat sektörünü canlandırmak ve küresel ticaret dengesini ABD lehine çevirmek amacıyla tarifeleri hem ekonomik koruma hem de diplomatik pazarlık aracı olarak kullandı. 2025 yılı, bu nedenle tarifelerin yılı olarak anıldı.TARİHTEKİ EN YÜKSEK ETKİN TARİFE ORANLARIYale Üniversitesi Bütçe Laboratuvarı verilerine göre, Trumpın uyguladığı tarifeler sonucunda ABDde ortalama etkin tarife oranı 1935ten bu yana en yüksek seviyeye, yüzde 16,8e yükseldi.1 Şubatta Kanada ve Meksikadan ithal edilen ürünlere yüzde 25, Çinden gelen mallara ise yüzde 10 ek gümrük vergisi getirildi.
Mart ayında Kanada ve Meksika tarifeleri yürürlüğe girdi, Çine uygulanan tarife ise yüzde 20ye çıkarıldı.ABD-Meksika-Kanada Anlaşması (USMCA) kapsamında bazı mallar ise kısa süreli tarifelerden muaf tutuldu.KURTULUŞ GÜNÜ VE KARŞILIKLILIK TEMELLİ TARİFELERTrump, 2 Nisanda ticaret partnerlerine karşılıklılık esasına dayalı yeni tarifeleri açıkladı.
Temel tarife oranı yüzde 10 olarak belirlenirken, ülkelere özel ek tarifeler bazı ülkeler için geçici olarak askıya alındı.ABD ve Çin, Mayıs ayında İsviçrede anlaşarak tarifeleri geçici olarak yüzde 30a indirdi.
Haziran, Temmuz ve Eylülde yapılan görüşmelerin ardından Ekimde Kuala Lumpurda ön çerçeve anlaşmaya varıldı.TARİFELER YÜZDE 10 İLE 50 ARASINDA DEĞİŞTİABD, yaklaşık 70 ticaret partnerine yüzde 10 ile yüzde 41 arasında değişen ek gümrük vergileri uyguladı.
Brezilya ve Hindistana uygulanan bazı tarifeler yüzde 50ye çıkarıldı.Sektörel tarifeler de devreye alındı: çelik ve alüminyuma yüzde 50, ithal otomobil ve hafif ticari araçlara yüzde 25, bakır ithalatına yüzde 50 ve bazı ilaçlara yüzde 100 tarife getirildi.Tarımsal ürünlerde ise bazı mallar ek tarife kapsamı dışında bırakıldı.TARİFE GELİRLERİ VE ABD EKONOMİSİABD Hazine Bakanlığı verilerine göre, şubat-ekim döneminde gümrük vergilerinden elde edilen gelirler sürekli artış gösterdi ve kasımda 30,8 milyar dolara ulaştı.
Ocak-Kasım döneminde toplam net gelir 236,2 milyar dolar olarak kaydedildi.Tarifelere rağmen ABD ekonomisi dirençli kaldı; ikinci çeyrekte yüzde 3,8, üçüncü çeyrekte ise yüzde 4,3 büyüme sağlandı.
Dış ticaret açığı eylül ayında yüzde 10,9 azalarak 52,8 milyar dolara geriledi.
Enflasyon kasımda yıllık yüzde 2,7 seviyesinde gerçekleşti.KÜRESEL TİCARET GÖRÜNÜMÜ VE BELİRSİZLİKDünya Ticaret Örgütü (DTÖ), küresel mal ticaretinin 2025te yüzde 2,4, 2026da ise yüzde 0,5 artmasını öngördü.
IMF ise küresel ekonomik büyüme tahminini 2025 için yüzde 3,2, 2026 için yüzde 3,1 olarak açıkladı.IMF, ticaret politikası belirsizliğinin 2026 boyunca yüksek seviyede kalmaya devam edeceğini vurguladı.TARİFELERİN GELECEĞİ YÜKSEK MAHKEMEDETrumpın tarifeleri bazı şirketler ve eyaletler tarafından ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesine taşındı.
Alt mahkeme, başkanlık yetkilerini aştığı gerekçesiyle bazı tarifeleri iptal etti, temyiz süreci ise devam etti.ABD Yüksek Mahkemesinin kararı beklenirken, Trump yönetimi aleyhte bir karar çıkması durumunda başka yasal dayanaklarla tarifeleri uygulamaya devam etmeyi planlıyor.Tarifelerin kaderi ve ABD ile Çin, Kanada, Meksika ilişkilerindeki geleceği, küresel ticaret için kritik önemde.
