Haber Detayı
Ellerim ve ayaklarım neden bu kadar çok üşüyor? Bu sorunun cevabı basit de olabilir tehlikeli de...
El ve ayaklardaki üşüme, bazı durumlarda çok ciddi sağlık sorunlarının işareti olabiliyor.
Üşüdüğümüzde bunu ilk olarak el ve ayak parmaklarımızda hissetmemiz normal bir durum.
Çünkü parmaklar, vücudumuzun en fazla ısı üreten merkezi olan göbek bölgesinden en uzaktaki organlarımız.
Ancak el ve ayaklardaki üşüme, bazı durumlarda çok daha ciddi sağlık sorunlarının da işareti olabiliyor.
New York'ta bulunan Columbia Üniversitesi Irving Tıp Merkezi'nde damar cerrahı olarak görev yapan Dr.
Nicholas Morrissey, soğuk eller ve ayakların genellikle ciddi bir sorun olmadığını belirtirken, bu organların üşümesinin tıbbi bir soruna işaret edebildiği durumlar hakkında da bilgi verdi.
The New York Times'a konuşan uzmanlar ayrıca kısa sürede ısınmak için en iyi ipuçlarını da sıraladı.
Hareketsiz olduğumuzda iç organlarımız sayesinde ısınırız.
Aktif olduğumuzda ise ana ısı kaynağı kaslarımız olur.
Ontario'daki Brock Üniversitesi'nde kinesiyoloji profesörü olan Stephen Cheung, el ve ayakların bu sistemlerden yoksun olduğunu belirterek, Ellerde ve ayaklarda herhangi bir organ veya büyük kas yoktur.
Sadece ısının kaçabileceği geniş bir alan ve onu tutacak çok az yalıtım (bir başka deyişle yağ tabakası) vardır dedi.
Eller ve ayakların, kalpten pompalanan kanı taşıyan küçük bir damar ağı sayesinde sıcak kaldığını belirten Dr.
Cheung, Vücudunuz ısı kaybını azaltmaya ve sıcak kanı hayati organlarınıza yönlendirmeye çalıştığı için, bu damarlar soğukta daralır.
Beyniniz, 'Ellerim ve ayaklarım olmadan yaşayabilirim.
Kalbim, akciğerlerim ve karaciğerim olmadan yaşayamam' der ifadelerini kullandı.
Bazı kişiler, ellerinin ve ayaklarının üşümesine diğerlerinden daha yatkın.
İngiltere'deki Portsmouth Üniversitesi'nde uygulamalı fizyoloji dersleri veren Mike Tipton, Kadınlar genellikle erkeklerden daha fazla üşürler çünkü ellerindeki ve ayaklarındaki kan damarları soğukta daha hızlı daralma eğilimindedir.
Çocuklar ve zayıf insanlar da ısı üretmek ve tutmak için daha az kas kütlesine ve yağa sahiptir dedi Dr.
Tipton, yaşlıların da ellerinin ve ayaklarının üşüme riskinin daha yüksek olduğunu, çünkü sinirlerinin ve kan damarlarının zamanla bozulma eğiliminde olduğunu söyledi.
Soğuk eller ve ayaklar bazen daha ciddi sorunların habercisi olabiliyor.
Örneğin, Amerikalıların yaklaşık yüzde 5'i Raynaud sendromundan muzdarip.
Bu sendromda, genellikle soğuk veya stresin neden olduğu el ve ayaklardaki arter spazmları, kan akışını geçici olarak kesiyor.
New York'ta bulunan Özel Cerrahi Hastanesi'nde romatolog olan Dr.
Jessica Gordon, Raynaud sendromunun parmakların ve ayak parmaklarının renginin değişmesine neden olabileceğini parmakların açık tenli kişilerde beyaz ve mavi, koyu tenli kişilerde ise sarı ve mor renk aldığını söyledi.
Dr.
Gordon, Raynaud sendromunun genellikle zararsız olsa olduğunu ancak bazen lupus veya skleroderma gibi ciddi otoimmün hastalıklardan kaynaklanabileceğini de sözlerine ekledi.
Dr.
Morrissey, ellerin ve ayakların soğuk olmasının diğer nedenleri arasında kollar ve bacaklardaki pıhtılar, periferik arter hastalığı veya uzuvlardaki damarların daralması ve vücudun sıcaklığı algılama ve kan damarlarını kontrol etme yeteneğine zarar verebilen sinir yaralanmaları olduğunu söyledi.
Cleveland Clinic'te aile hekimliği uzmanı olan Dr.
Neha Vyas, hipotiroidizm ve aneminin yanı sıra uyarıcılar, beta blokerler ve psödoefedrin gibi bazı ilaçların da ellerin ve ayakların soğumasına neden olabileceğini belirtti.
Uzmanlar, ellerinizin veya ayaklarınızın aniden soğumasının veya üşüme hissinin aniden şiddetlenmesinin, üşümeyle birlikte şiddetli ağrı hissinin, parmaklarda veya ayak parmaklarında yaralar, kabuklar veya ülserler oluşmasının veya normalde ısınmanız gerekirken üşüme hissinin devam etmesinin bir doktora başvurulması gereken durumlar olduğunun altını çizdi.
Tüm vücudunuzu sıcak tutmak, el ve ayaklarınızın üşümesini önlemenin en iyi yolu.
Bu nedenle, özellikle dışarı çıkarken birkaç kat giyinip, şapka bere gibi aksesuarlarla da giysileri desteklemek önemli.
Dr.
Cheung, Vücudunuzun merkezini sıcak tutabilirseniz, beyin daha az bencil davranır.
Böylece ellerinize ve ayaklarınıza kan akışını kesme olasılığı azalır dedi.
Nitekim araştırmalar parmaklarınızı sıcak ve çalışır durumda tutmak için ellerinizi değil, gövdenizi ısıtmanın daha iyi olduğunu gösteriyor.
Öte yandan bu katmanları ne zaman çıkarmanız gerektiğini bilmek de önemli.
Dr.
Tipton, Ter, giysilerin sağladığı yalıtımı bozar çünkü ter, normalde kumaş ile cildiniz arasında ısıyı hapseden küçük hava ceplerini doldurur uyarısında bulundu.
Yanı sıra sıcak bir kahve fincanı tutmak geçici bir rahatlama sağlarken eldiven ve kalın çorap giymek de ısıyı korumaya yardımcı olabilir.
Bununla birlikte ısınmanın en iyi yolunun kalp atış hızını artırmak olduğunu söyleyen Dr.
Cheung, İster egzersiz yapın ister biraz daha hızlı yürüyün ya da yerinizde adım atın.
Egzersiz yaptığınızda, yaktığınız enerjinin yaklaşık yüzde 70 ila 80'i ısı olarak salınır ve vücudunuz ısındıkça ellerinize ve ayaklarınıza daha fazla kan pompalar dedi.
Uzmanlar, evdeyken ellerinizi sıcak suyun altında tutmak gibi ani bir ısı dalgası yerine, battaniyenin altına kıvrılmak gibi yavaş ve hafif bir ısı ile ısınmanızı da önerdi.
Çünkü bu yavaş yöntem, sinirleri ve kan damarlarını daha az yoruyor.
Bu arada iyi haberi de verelim: El ve ayaklarınızın buz gibi olması rahatsız edici olabilir, ancak çözüm çoğu zaman küçük, mantıklı değişikliklerden ibaret.