Masadan sahaya işçi-memur ayakta

2025 yılı, Türkiye’de çalışma yaşamının hareketli dönemlerinden biri olarak kayda geçti.

Ücretler eridi, mücadeleler büyüdü.

Yüksek enflasyon, hayat pahalılığı ve güvencesiz çalışma koşulları; toplu iş sözleşmelerini, grevleri ve fiili işçi eylemlerini yıl boyunca emek gündeminin merkezine taşıdı.

Masada tıkanan sözleşmeler, fabrikalarda ve meydanlarda süren mücadelelerle tamamlandı.

Birçok işçinin mücadelesi 2026’da devam edecek.

Kamu ve özel sektörde yaklaşık 1,5 milyon işçi yeni dönem sözleşme görüşmelerine girerken, imzalanan sözleşmelerde ücret artışları çoğunlukla yüzde 30–45 bandında kaldı.

Enflasyon ise artışların daha yürürlüğe girmeden yetersiz kalmasına neden oldu.

Vatan Partisi, yıl boyunca düzenlenen eylemlerde, fabrikalarda, sokaklarda greve çıkan işçilerin yanında yer alarak destek verdi.

AY AY EMEK MÜCADELELERİ: OCAK-ŞUBAT 2025 yılının başında Çatalca’da bulunan Polonez Gıda fabrikasında sendikalı oldukları için işten atılan 146 işçi, yeni yılı direniş çadırında “Direne direne kazanacağız!” sloganlarıyla karşıladı.

Polonez Gıda direnişi 172. gününde zafere ulaştı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda yapılan toplantı sonucunda Tekgıda-İş Sendikası ile işveren arasında uzlaşı sağlandı.

Balıkesir Gönen’de Arıtaş Kriyojenik fabrikasında Birleşik Metal-İş üyesi işçilerin sürdürdüğü grev, toplu iş sözleşmesinin (TİS) imzalanmasıyla son buldu.

Fernas Madencilik işçileri, 2024 sonbaharında Ankara’da yürüttükleri mücadelenin sonucunu aldı.

İşveren ile varılan mutabakat gereği, ocak ayı maaşlarında yapılan iyileştirmeler ve sendikal güvenceler işçilere tebliğ edildi.

Gübretaş (Gübre Fabrikaları T.A.Ş.) ile Petrol-İş Sendikası arasında 01.01.2025-31.12.2026 dönemini kapsayan yeni dönem toplu iş sözleşmesi görüşmeleri resmen başladı.

Kamu işçilerini kapsayan 2025–2026 dönemine ilişkin Kamu Çerçeve Protokolü için TÜRK-İŞ ve HAK-İŞ, ortak taslak çalışmalarını hızlandırdı.

Kadın işçiler ise İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere organize sanayi bölgelerinde, “eşit işe eşit ücret” talebiyle vardiya çıkışlarında bildiri ve açıklamalar yaptı.

Tarım işçileri sendikası Tarım-Sen de Ege Bölgesi’ndeki sera işletmelerinde, Agrobay süreci odağında güvencesiz çalışmaya karşı bölgesel toplantılar ve yerel basın açıklamaları başlattı.

Koç Holding’e bağlı Tüpraş rafinerilerinde (İzmit, İzmir, Kırıkkale, Batman), Petrol-İş Sendikası ile yürütülen TİS görüşmelerinde işverenin yüzde 28’lik zam teklifine karşı işçiler, sabah vardiyasında iş bırakarak fabrikalara kapandı ve üretimi durdurdu.

MART-NİSAN-MAYIS İzmir Büyükşehir Belediyesi iştirakleri İZELMAN ve İZENERJİ’de örgütlü Genel-İş Sendikası, TİS görüşmelerindeki uyuşmazlık nedeniyle yarım günlük uyarı eylemi yaptı; otobüs ve vapur seferleri aksadı.

Petrol-İş Sendikası’nın örgütlü olduğu İzmir Çiğli’deki TPI Kompozit fabrikasında (rüzgâr gülü kanadı üretimi), işverenin Yüzde 30’luk düşük zam teklifi nedeniyle grev başladı.

Kocaeli Yarımca ve Hatay tesislerinde faaliyet gösteren Gübretaş’ta sendika, anlaşma sağlanamaması üzerine grev kararı aldığını duyurdu.

Gebze ve İzmir’de kurulu DYO Boya fabrikalarında Petrol-İş üyesi işçiler greve çıktı.

Temizlik ve kozmetik üreticisi Reckitt Benckiser fabrikasında toplu sözleşme uyuşmazlığı nedeniyle işçiler greve başladı.

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde 23 bin işçiyi kapsayan TİS görüşmelerinin tıkanması üzerine dev grev başladı.

Metro, tramvay, otobüs ve vapur seferleri tamamen durdu; şehirde çöpler toplanmadı.

HAZİRAN-TEMMUZ İzmir’de grevin 5. gününde biriken çöp dağları ve ulaşım krizi ulusal basına yansıdı.

Grev, Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın son teklifinin kabul edilmesiyle sona erdi; işçiler yüzde 30’un üzerinde zam ve sosyal hak iyileştirmeleriyle işbaşı yaptı. 2025 ve süregelen süreçte Çayırhan Termik Santrali ve maden sahalarının özelleştirilmesine karşı madenciler eylemler yaptı.

İlk tepki Kasım 2024’te yaklaşık 500 madencinin vardiya başında kendilerini yeraltına kapatmasıyla başladı.

Yeraltı eylemine eş zamanlı olarak yüzeyde protestolar yapıldı, Beypazarı’ndan Ankara’ya yürüyüşler düzenlendi ve Hazine ve Maliye Bakanlığı önünde çağrılar yükseltildi.

Tüm itirazlara rağmen, 21 Mayıs 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı onayıyla özelleştirme kesinleşti; santral ve Çayırhan Linyit İşletmesi 20 milyar TL bedelle Akçadağ İnşaat Enerji Madencilik A.Ş.’ye devredildi.

Özel Sektör Öğretmenleri Sendikası, taban maaş yasası için İstanbul’dan Ankara’ya yürüdü.

TBMM Çankaya Kapısı önünde yapılan eylemde polis müdahalesi yaşandı; öğretmenler geceyi parkta geçirdi. 3 Temmuz’da Kocaeli ve İskenderun’daki Gübretaş fabrikalarında, 16 Mayıs’ta alınan grev kararı hayata geçirildi; işçiler fiilen greve çıktı ve üretim durdu. 15 Temmuz’da ise TÜİK’in açıkladığı altı aylık enflasyon verilerine tepki gösteren memur ve emekli sendikaları (Birleşik Kamu-İş, Emekli-Sen), bordrolarını yakarak açıklanan zam oranlarını protesto etti.

AĞUSTOS-EYLÜL-EKİM Eylül ayı boyunca TÜRK-İŞ ve DİSK’e bağlı sendikalar, vergi dilimlerindeki adaletsizliğe karşı “Zordayız, geçinemiyoruz” sloganıyla her Çarşamba fabrikalarda ve meydanlarda kitlesel basın açıklamaları düzenledi.

Uzun süren eylemler sonucunda yaklaşık 600 bin kamu işçisinin 2025-2026 dönemindeki mali ve sosyal haklarının belirlendiği Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolü imzalandı. 15 Ekim’de Kocaeli’de Betek Boya işçileri, işverenin sendika yetkisine itiraz etmesi ve toplu sözleşme masasına oturmaması üzerine vardiya giriş ve çıkışlarında alkışlı protestolara başladı. 21 Ekim’de ise İzmir’de Konak Belediyesi şirketi MERBEL ile Karşıyaka Belediyesi şirketi Kent A.Ş. işçileri, maaşların parça parça ödenmesini protesto etmek amacıyla belediye binaları önünde iş bırakma eylemi yaptı.

KASIM-ARALIK 22 Kasım’da Gübretaş Grevi 140. gününde zaferle sonuçlandı.

Petrol-İş Sendikası ile işveren arasında yapılan 14 saatlik son görüşme neticesinde TİS imzalandı; işçiler taleplerini büyük oranda kabul ettirdi. 8 Aralık’ta HepsiJET motokuryeleri İstanbul’da düşük ücretler ve ağır koşullara karşı kontak kapatırken, İzmir Büyükşehir Belediyesi iştirakleri İZDOĞA ve İZBETON işçileri sözleşme maddelerinin uygulanmaması ve maaş gecikmeleri nedeniyle iş bıraktı. 13 Aralık’ta TÜVTÜRK’ün Muğla ve Kastamonu istasyonlarında Nakliyat-İş üyesi işçiler, TİS sürecindeki tıkanma nedeniyle greve çıktı. 23 Aralık’ta MESS Grup TİS görüşmelerinin uyuşmazlıkla sonuçlanmasının ardından Birleşik Metal-İş eylem takvimi açıkladı; aynı gün 2026 asgari ücretinin yüzde 27 artışla net 28 bin 75 lira olarak duyurulması tepkilere yol açtı. 24 Aralık’ta sendika, 29 Aralık’tan itibaren “fazla mesaiye kalmama” kararı aldı.

Metal işçileri 25 Aralık’ta MESS’in yüzde 19’luk (seyyanen yüzde 30) teklifine karşı tüm vardiyalarda bir saat üretimi durdurdu; 26 Aralık’ta Bursa Mudanya’daki MESS temsilciliği önünde miting düzenledi.

Birleşik Metal-İş üyesi Smart Solar işçileri, düşük zam teklifine karşı 22 Ekim 2025’te greve çıktı. 68–69 günü aşan grevde işçiler, fabrika önünün yanı sıra İstanbul Beykoz, İzmir ve Kayseri dâhil dört şehirde eş zamanlı eylemlerle taleplerini duyurdu.

İzmir’de Temel Conta işçilerinin mücadelesi 1 yılı geride bıraktı.