TZOB: 2025'te Market ve Üreticide En Fazla Artan Ürün Limon

TZOB verileri: 2025'te limon zirvede Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2025 yılına ilişkin üretici ve market fiyatlarına dair değerlendirmesini açıkladı.

Bayraktar, TZOB'un yaklaşık 20 yıldır her ay yürüttüğü üretici ve market fiyat çalışmasının Türkiye genelinde beş bölgeden Ziraat Odaları aracılığıyla alınan fiyatların ortalamasıyla hazırlandığını hatırlattı.

Yıllık değerlendirme: Market ve üreticide öne çıkanlar Bayraktar'ın açıklamasına göre 2025 yılında markette takip edilen 41 ürünün 28’inde fiyat artışı, 13’ünde fiyat azalışılimon oldu.

Markette geçen yıla göre en fazla fiyat artışı %133,4 ile limonda kaydedildi; limonu %110,4 elma, %106,6 fındık ve %100,8 Antep fıstığı izledi.

Markette en fazla düşüş ise %40,6 ile beyaz lahanada görüldü.

Üreticide takip edilen 33 üründen 16’sında fiyat artışı, 15’inde düşüş oldu, 2 üründe fiyat değişimi yaşanmadı.

Üreticide geçen yıla göre en fazla artış %343,4 ile limonda gözlendi; bunu %160,4 Antep fıstığı, %159,3 kuru kayısı ve %125,4 fındık izledi.

Üreticide en büyük düşüş %58,8 ile sivri biberde gerçekleşti.

Aralık ayı: Üretici-market farkları ve öne çıkan ürünler Aralık ayında üretici ve market arasındaki en yüksek fiyat farkı %324,1 ile havuçta görüldü.

Havuçtaki bu farkı %245,6 ile mandalina, %238,5 ile kabak ve %238 ile yeşil soğan takip etti.

Örnek olarak üreticide 8 lira olan havuç markette 33 lira 93 kuruşa, üreticide 10 lira 50 kuruş olan mandalina markette 36 lira 29 kuruşa satıldı.

Kabak üreticide 19 lira 25 kuruşken markette 65 lira 17 kuruşa, yeşil soğan üreticide 12 lira 75 kuruşken markette 43 lira 10 kuruşa satıldı.

Aralıkta markette fiyatı en fazla artan ürün %97,5 ile kabak olurken, markette fiyatı en çok düşen ürün %16,1 ile ayçiçek yağı oldu.

Üreticide Aralık ayında en çok fiyat artışı %69,4 ile mandalinada, en büyük düşüş ise %38,1 ile beyaz lahanada görüldü.

Aralık ayı üretim koşulları ve arz-talep etkileri Bayraktar, seralarda güzlük sezonun bitmesi ve baharlık sezona dikimlerin başlaması nedeniyle arzda daralma olduğunu, bunun da salatalık, patlıcan, kabak ve domateste üretici fiyatlarını artırdığını bildirdi.

Kuru soğan, patates, portakal ve havuçta talep azalmasının, lahana ve marulda ise arz artışının fiyat düşüşlerine yol açtığını belirtti.

Girdi fiyatlarındaki gelişmeler TZOB'un girdi piyasası verilerine göre Aralık ayında Kasım ayına göre gübre fiyatlarında bazı artışlar görüldü: amonyum sülfat %4,4, amonyum nitrat %2,9, 20.20.0 kompoze %1,8.

Aynı dönemde ÜRE gübresi %0,4 ve DAP %0,1 azaldı.

Yıllık bazda ise ÜRE %50,9, 20.20.0 kompoze %46,3, DAP %41,1, amonyum nitrat %33,3 ve amonyum sülfat %32,9 oranında arttı.

Hayvancılık yemlerinde Aralık ayında süt yemi %2,6, besi yemi %2,2 oranında artarken; yıllık artışlar süt yeminde %29, besi yeminde %30,6 olarak kaydedildi.

Tarım ilacı fiyatları aylık %19,4, yıllık %27,1 arttı.

Elektrik fiyatları yıllık %12,8 yükselirken, mazot aylık %6,6 azalışa rağmen yıllık bazda %21,9 artış gösterdi.

Bayraktar'ın vurgusu Bayraktar, üretici ile market fiyatları arasındaki makasın varlığının inkâr edilemeyeceğini belirterek, bu farkın nedenlerinin doğru analiz edilmesinin ve makasın fazla açıldığı durumlarda spekülatif faaliyetlerin tespit edilip ilgili kurumların harekete geçirilmesinin önemine dikkat çekti.

TÜRKİYE ZİRAAT ODALARI BİRLİĞİ (TZOB) GENEL BAŞKANI ŞEMSİ BAYRAKTAR