Haber Detayı
Siyah çayın dünyadaki en büyüleyici ritüelleri
Türkiye’den Hindistan’a, Fas’tan Japonya’ya… Siyah çay aynı bitkiden gelir ama her ülkede farklı bir ruh taşır. Kimi nane, kimi süt, kimi baharatla içilir. Her yudum, bir coğrafyanın hafızasını, geleneğini ve kimliğini anlatır.
Siyah çay, dünyanın her köşesinde aynı bitkiden gelir ama farklı geleneklerle yoğrulur.
Kiminde baharatla, kiminde sütle, kiminde nane, reçel ya da şekerle buluşur.
Her yudum bir kimliktir — sabır, sohbet, zarafet ya da direniş.
Bir bardak çay bazen sıcak bir dostluk, bazen de kültürel bir sessizliktir; ama her zaman insanlığın ortak ritüelidir.TÜRKİYEDünyanın en çok siyah çay içen ülkesi Türkiye, çayı sadece içmez; yaşar.
İnce belli cam bardak çayın rengini gösterir, buharı sohbetin davetçisidir.
Üst üste konmuş iki demlikle hazırlanan çay, koyu demi ve yakut rengiyle tanınır.
Yanında küp şeker, limon veya ince bir kurabiye bulunur.
Türkiye’de çay, sabahın başlangıcı, akşamın kapanışı, dostluğun da sembolüdür.HİNDİSTAN'DA SÜTLÜ VE BAHARATLI “CHAI”Hindistan’da siyah çay “masala chai” adını alır.
Sütle kaynatılan çaya tarçın, kakule, zencefil, karanfil ve karabiber eklenir.
Sokak satıcıları “chai wallah”lar sabah erkenden kazanlarını kaynatır, şehir sokakları baharat kokusuyla dolar.
Chai, burada sadece içecek değil, insanları bir araya getiren sosyal bir bağdır.PAKİSTANHindistan’a benzese de Pakistan’da çay daha yoğun ve kremsidir.
Doodh pati chai, tamamen sütle kaynatılan, su kullanılmayan bir çay türüdür.
Tatlı, yoğun ve enerji verici bu içecek hem sabah kahvaltısında hem de akşam sohbetlerinde başroldedir.
Çay, Pakistan’da misafirperverliğin dilidir.İNGİLTEREİngilizlerin siyah çay tutkusu, Viktorya döneminin zarafetinden bugüne taşınmış bir gelenektir.
English Breakfast ya da Earl Grey çayları genellikle sütle karıştırılarak içilir. “Afternoon tea” kültürü, porselen fincanlar, ince sandviçler ve sıcak çöreklerle tamamlanır.
Her şeyin yeri, zamanı ve biçimi vardır; İngiltere’de çay, nezaketin ritmidir.FAS'TA NANELİ SEREMONİFas’ta siyah çay, Çin’den gelen gunpowder yeşil çayı ile harmanlanır, nane yaprakları ve bol şekerle demlenir.
Çay, yüksekten dökülerek fincanlara aktarılır; bu köpürme hareketi saygının simgesidir.
Fas’ta çay bir içecek değil, hoşgeldin törenidir — ev sahibinin misafirine duyduğu saygıyı gösterir.İRANİran’da çay (chai) hayatın nabzıdır.
Küçük cam bardaklarda servis edilir ve genellikle şeker küpü dişin kenarına konarak içilir. “Nabat” adı verilen kristal şeker, çayın acılığını tatlı bir zarafetle dengeler.
İran’da çay, misafire sunulan ilk ikramdır; bir sohbet başlamadan çay dökülmezRUSYARusya’da siyah çay samovar denilen metal kazanlarda hazırlanır.
Üstte yoğun bir “zavarka” (dem) bulunur, isteyen bunu sıcak suyla seyrelterek içer.
Şeker yerine reçel, limon ya da bal eklenir.
Samovarın etrafında toplanmak, bir aile ritüelidir; çay burada sıcaklığın ve dayanışmanın sembolüdür.AZERBAYCANAzerbaycan’da siyah çay, armudu bardaklarda servis edilir; limon, reçel ya da nane ile sunulur. “Bir fincan çay içmeden gitmek” neredeyse ayıptır.
Çay sofranın merkezinde, dostluğun nişanesidir.
Genellikle samovarda demlenir, Rus etkisini taşır ama kendi zarafetiyle yerelleşmiştir.MISIRMısır’da siyah çay “shay” olarak bilinir ve genellikle çok şekerli hazırlanır.
Kafelerde, nargile eşliğinde küçük cam bardaklarda servis edilir.
Naneli versiyonu “shay bil nana” özellikle yazın ferahlatıcı bir içecek olarak tercih edilir.
Çay burada halkın nabzıdır; gündelik hayatın sesi kahvehanelerde çınlar.KENYADünyanın en büyük siyah çay üreticilerinden Kenya, aynı zamanda en çok çay içen Afrika ülkelerindendir.
Kenyan Chai, süt ve bol şekerle hazırlanır.
İngiliz kolonyal kültürünün yerel tatlarla birleşmiş hâlidir.
Çay, sabahları enerji kaynağı, tarlada çalışanlar için neredeyse bir kahvaltı yerine geçer.JAPONYAJaponya denince akla yeşil çay gelse de, siyah çay —Japonların deyimiyle “Kocha”— modernleşmenin bir simgesidir.
Genellikle süt veya limonla içilir.
Ancak fark, sunum estetiğindedir: çaydanlığın malzemesi, fincanın rengi, altlığın dokusu bile önem taşır.
Çay, burada sessiz bir zarafet sanatıdır.TAYVAN'DA KLASİKTEN MODERNE “BOBA” KÜLTÜRÜTayvan, siyah çayı hem geleneksel hem çağdaş biçimlerde yaşatır.
Geleneksel Assam veya Ceylon çaylarından yapılan bubble tea (boba), süt, şeker ve tapioka incileriyle karıştırılır.
Tayvan’da çay kültürü, geçmişle geleceğin iç içe geçtiği bir tat deneyimine dönüşmüştür.ÇİNSiyah çayın doğduğu yer olan Çin, çayı gösterişsiz ama derin bir ritüelle içer.
Yunnan ve Keemun çayları sade hazırlanır, şeker veya süt eklenmez.
Küçük porselen “gaiwan” kaplarında demlenir; koku, renk ve doku uyumu esastır.
Çay burada bir içecekten çok, farkındalık egzersizidir.Odatv.com
