Sokak lezzetlerinin sessiz tehlikesi

İstanbul’da bir ailenin midye dolma ve kumpir tükettikten sonra yaşadığı ağır gıda zehirlenmesi, iki çocuğun ve annenin hayatını kaybetmesine ve babanın yoğun bakıma alınmasına yol açtı.

Sağlık Bakanlığı’nın açıklamasına göre olayın kaynağı bakteriyel ve viral patojenler.

Numuneler laboratuvar incelemesine gönderilirken bu trajik vaka, sokak yemeklerinde karşılaşılan kontaminasyon risklerini bir kez daha gündeme taşıyor.Midye dolma, deniz suyunu sürekli süzerek beslenen midyelerin çevredeki bakterileri, virüsleri ve ağır metalleri yüksek oranda biriktirmesi nedeniyle özellikle riskli gıdalar arasında yer alıyor.

Kumpir ise yüksek sıcaklıkta pişirilmesine rağmen servis sırasında yaşanan hijyen ihlalleri ve çapraz bulaş nedeniyle patojen taşımaya açık hale geliyor.MİDYE DOLMA KAYNAKLI RİSKLERMidye dolma, midyelerin baharatlı pirinçle doldurulup buharda pişirilmesiyle hazırlanıyor.

Ancak midyelerin filtreleme mekanizması, bulunduğu sudaki patojenleri olağanüstü bir hızla toplamasına neden oluyor.

Kirlilik seviyesinin yüksek olduğu bölgelerde toplanan midyelerde bu birikim, gastroenterit ve ağır enfeksiyonlara zemin hazırlayabiliyor.Vibrio bakterileri sıcak sularda hızla çoğalan, kabuklular üzerinde sık rastlanan patojenlerdir.

Pişirme işlemi yeterli sıcaklığa ulaşmazsa, bu bakteriler toksin üretmeye devam ediyor.

Türkiye’de yapılan çalışmalarda Marmara Denizi’nden toplanan midyelerin önemli bir bölümünde Vibrio tespit edildi.

Enfeksiyon, birkaç saat içinde başlayan ishal, kusma ve ateşle seyrediyor.

Bağışıklığı zayıf olan kişilerde ölüm oranı ciddi biçimde artıyor.NOROVIRUSDünya genelinde gıda kaynaklı hastalıkların çoğundan sorumlu olan norovirus, fekal kontaminasyonlu sularla temas eden midyelerde sıkça bulunuyor.

Pişirmeye dayanıklı yapısı nedeniyle tamamen etkisiz hale getirilmesi zor.

İstanbul Boğazı’nda yapılan analizlerde midyelerin beşte birinden fazlasında norovirus saptandı.

Hastalık özellikle kış aylarında yaygınlaşıyor.

Kusma, ishal ve hızlı sıvı kaybıyla ilerleyen tablo, çocuklarda hayati risk yaratabiliyor.KUMPİR KAYNAKLI RİSKLERKumpir, fırınlanmış patatesin çeşitli soslar ve garnitürlerle doldurulmasıyla hazırlanıyor.

Ancak patatesin uzun süre oda ısısında bekletilmesi, spor oluşturan bakterilerin hızla çoğalmasına ortam hazırlıyor.

Mayonez ve süt ürünleri içeren soslar da mikrobiyal üreme için elverişli bir pH oluşturuyor.CLOSTRIDIUM PERFRINGENS VE BACILLUS CEREUSBu bakteriler, patates ve nişastalı yiyeceklerde sık rastlanıyor ve ısıya dayanıklı toksinler üreterek akut gıda zehirlenmesine yol açıyor.

Hastalık genellikle şiddetli karın krampı ve ishalle seyrediyor.

Her ne kadar ölüm oranı düşük olsa da çocuklarda sıvı kaybı hızla ağırlaşabiliyor.Türkiye’de her yıl yüzlerce vaka bildiriliyor ancak gerçek sayıların bunun çok üzerinde olduğu tahmin ediliyor.KORUNMA İÇİN ÖNERİLERMidye dolma yüksek ısıda ve yeterli süre pişirilmeli.Toplama ve saklama sürecinde soğuk zincir zorunlu.Kumpir anında tüketilmeli, uzun süre açık alanda bekletilmemeli.Hazırlık aşamasında eldiven, tek kullanımlık ekipman ve ayrı kesme tahtaları kullanılmalı.Kusma, ateş ve ishal belirtileri varsa vakit kaybetmeden sağlık hizmeti alınmalı.Odatv.com