Haber Detayı
Lungro’nun mate’si; Calabria’nın kalbinde asırlık bir bağlantı
Calabria’nın küçük köyü Lungro’da, yüzyıllardır Arnavut göçmenlerin mirasıyla birleşen ve Arjantin’den taşınan eşsiz bir gelenek yaşıyor: Mate. Paylaşım, yavaşlık ve kültürler arası bağın simgesi olan bu içecek, Lungro’yu dünyanın en sıra dışı içecek hikayelerinden birinin merkezi haline getiriyor.
Pollino Milli Parkı’nın kalbinde, Cosenza iline bağlı küçük bir köy var: Lungro.
Yalnızca 2.000 kişinin yaşadığı bu yerleşim, yüzyıllardır göçlerin, kültürlerin ve halkların kesişim noktasında bir gelenek barındırıyor.
Bu gelenek, bir içecekten çok daha fazlasını temsil ediyor: Mate.LUNGRO’NUN KÖKENLERİLungro’ya vardığınızda, dar taş sokakların arasında tarihin katmanlarını adım adım hissedersiniz.
İlk bakışta içine kapanık görünen bu köy, aslında asırlardır kimlikler ve kültürler arasında köprü olmuş.Roma döneminden itibaren bilinen kaya tuzu madenleri, 1970’lere dek köy halkına iş sağlamış. 15. yüzyıldan itibaren ise Osmanlı’dan göç eden Arnavut aileler burada yeni bir yuva bulmuş.
Bugün Lungro, Arbëreshë topluluğu için hala bir merkez.
Geleneksel kıyafetleri, mutfağı, dili ve Bizans ritüelleriyle köy, kültürel mirasını titizlikle koruyor.
Üstelik Lungro, aynı adı taşıyan bir Doğu Katolik piskoposluğuna da ev sahipliği yapıyor; bu da onu dini ve kültürel açıdan eşsiz kılıyor.Ama köyü farklı kılan yalnızca geçmişi değil.
Lungro’nun derinliklerinde, Latin Amerika’ya uzanan sıra dışı bir bağ gizli: Mate geleneği.MATE MÜZESİ, BİR EVİN İÇİNDE YAŞAYAN BELLEKKöyün merkezinde, tarihi bir evde Mate Müzesi ziyaretçilerini karşılıyor.
Aslında burası, 15. yüzyılda Lungro’ya yerleşen Stratigò ailesinin on dört kuşaktır yaşadığı bir ev.ARJANTİN BAĞLANTISI18. yüzyılın sonlarında Lungro’dan bazı aileler Arjantin’e göç etmiş.
Yeni dünyada tanıştıkları yerba mate, kısa sürede onların günlük hayatının parçası olmuş.Anavatanla bağlarını koparmayan bu göçmenler, mate kültürünü Calabria’ya da taşımış.
Böylece Lungro’da, Arjantin ile arasında köprü kuran eşsiz bir alışkanlık doğmuş.
Bugün köyde mate, sadece bir içecek değil; göçün, özlemin ve kültürel dayanışmanın simgesi.
Hatta “Lungro” adıyla üretilmiş yerba mate serileri bile mevcut.BİR RİTÜELİN İÇİNDE: KUNGULLI VE PUMBIXHIBurada mate, başlı başına bir ritüel.
İçecek, ilex paraguariensis yapraklarının demlenmesiyle hazırlanıyor.
Arbëreshë geleneğinde kullanılan kap, kabak biçimli kungulli.
Metal pipet, yani pumbixhi (İspanyolcadaki “bombilla”dan türemiş).
İçine yerba mate, şeker ve portakal kabuğu ekleniyor; sıcak suyla demleniyor.Ritüelin en önemli kısmı ise paylaşım: Kungulli elden ele dolaşıyor; herkes aynı kaptan içiyor.
Bu, sadece bir içecek değil, birlikte geçirilen zamanın, sohbetin ve topluluk olmanın sembolü.TADIN ÖTESİNDE: YAVAŞLIĞIN KÜLTÜRÜLungro’nun mate’si, ilk yudumda hafif acımsı ve otsu; kavrulmuş notalar taşıyor.
Yeşil çayı andırıyor ama daha derin bir yoğunluk barındırıyor.
Ancak onu asıl özel kılan tat değil, ritmin yavaşlığı.Mate, aceleye gelmez.
Şöminenin önünde sohbet ederken, büyükannelerin hikayelerini dinler gibi… Ateşe atılan bir odun, yavaşça dolaşan bir kap, paylaşılan anılar… Hepsi bu içeceğin bir parçası.Lungro’nun mate’si, Calabria’nın kalbinde saklı duran bir hatırlatma: Bazen en küçük yerler, en büyük hikayeleri taşır.Odatv.com
