Haber Detayı
Gündem milletvekilleri - Öcalan görüşmesi: Dünyada kaç örneği var
Komisyonun PKK lideri Abdullah Öcalan'la görüşmek için heyet gönderme kararının yankıları devam ediyor. Odatv, barış süreçlerinde dünyadaki çözüm yollarını araştırdı: Kimler terör örgütü elebaşları ile görüştü kimler görüşmedi?
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu İmralı'ya gitme kararı aldı.
Komisyon, terör örgütü PKK elebaşı Abdullah Öcalan'ı dinleyecek.
Kamuoyunda ise kararın yankıları sürüyor.
Terör örgütü elebaşı ile milletvekillerinin görüşecek olması benzer barış süreçlerinde neler yaşandı sorusunu akla getirdi.
Terörsüz Türkiye için çıkılan yolda Odatv Türkiye modelini dünyadaki örnekleri ile karşılaştırdı.
KİMLER GÖRÜŞMEDİKuzey İrlanda ile IRA, Kolombiya ile FARC, İspanya ile ETA, Sri Lanka ile Tamil Kaplanları, Filipinler ile MILF, El Salvador ile FMLN, Angola ile UNITA arasındaki barış süreçlerinde örgüt liderleri ile vekiller arasında doğrudan bir görüşme yapılmadı.
Kuzey İrlanda - IRA: IRA liderleri ile milletvekilleri arasında doğrudan görüşme yok.
Görüşmeler Sinn Fein üzerinden siyasi düzeyde yürüdü; bu parti örgütün siyasi koluydu ama görüşenler "örgüt lideri" değildi.Kolombiya - FARC: 2012–2016 Havana Barış görüşmeleri hükümet tarafından atanan müzakerecilerce yürütüldü.
Örgütün son başkomutanı Timoleon Jimenez ya da Timoşenko kod adlı Rodrigo Londono Timochenko ile milletvekili arasında yüz yüze görüşme yapılmadı.
Milletvekilleri görüşme masasında yoktu; sadece süreç sonrası yasama rolü üstlendiler.İspanya - ETA: 2000’li yıllarda başlayan temaslar hükümet, güvenlik bürokrasisi ve aracı kişiler üzerinden yürütüldü.
Milletvekillerinin doğrudan ETA ile resmi teması olmadı.Sri Lanka - Tamil Kaplanları: 2002 yılındaki ateşkesi ve takip eden görüşmelerde parlamento üyeleri örgütle masaya oturmadı.
Örgütün kurucusu Velupillai Prabhakaran ile görüşme yapılmadı.
Müzakereler hükümet özel temsilcileri aracılığıyla yapıldı.Filipinler - MILF / MNLF: Her iki süreçte de hükümet müzakere heyeti teknokratlardan oluştu.Parlamento üyeleri doğrudan örgüt ve lideri ile görüşmedi.El Salvador - FMLN: Görüşmeler BM gözetiminde yürütüldü.
Parlamento üyelerinin örgütle masaya oturmadı.Angola - UNITA: Müzakere sürecinde parlamenter-örgüt görüşmesi yapılmadı.
Jonas Savimbi ile milletvekilleri görüşmedi, süreç hükümet ve arabulucular üzerinden yürütüldü.GAYRI RESMİ TEMASAfganistan ile Taliban arasında ise bazı siyasetçiler gayri resmi görüşmelere katıldı, aynı durum Myanmar'da da yaşandı.
TÜRKİYE'YE BENZERTürkiye'dekine benzer örgüt liderleri ile milletvekillerinin bir araya geldiği barış süreçleri ise Nepal ve Güney Afrika yaşandı.
Nepal: Maocu gerilla lideri Praçanda lakabı ile bilinen Pushpa Kamal Dahal ile Nepal parlamentosu üyeleri özellikle geçici parlamento döneminde ateşkes ve anayasa sürecinde doğrudan görüşmeler yürüttü.
Sonrasında Maocular parlamentoya dahil oldu.
Maocu Merkez Komünist Partisi lideri olarak en son 2022'de olmak üzere 3 dönem başbakan seçildi.
Güney Afrika: Batı tarafından “terör listesinde” yer alan Afrika Ulusal Kongresi üyesi Nelson Mandela 1962'de tutuklandı ve hükûmeti devirmek için komplo kurmaktan ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.
Nelson Mandela hapiste olduğu dönemde hem hükümet hem bazı parlamento üyeleri tarafından ziyaret edildi.
Hapishanede devlet görevlileri yanında parlamenterle de doğrudan temas kurdu.Bu temaslar çoğu zaman gizli ve devletin belirlediği isimler üzerinden yürüdü.KOMİSYON NE YAPTITBMM Başkanı Numan Kurtulmuş başkanlığında toplam 18 kez toplanan komisyonda da bu modeller ele alındı.
Türkiye modeli ile benzerlik gösteren Nepal ve Güney Afrika süreçlerini akademisyenler anlattı.
Komisyonun 10’uncu toplantısında başta Kuzey İrlanda, Kolombiya, Güney Afrika, Nepal olmak üzere çeşitli ülkelerden çözüm yöntemleri ele alındı.Hazar ŞahsuvarOdatv.com
