Rusya Hindistan zirvesi! Avrasya bütünleşmesi derinleşiyor mu?

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 4 Aralık 2025’te Hindistan’a düzenlediği ziyaret ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile yaptığı görüşme, ikili ilişkilerin stratejik ortaklık statüsünü, küresel jeopolitik baskıların en yoğun olduğu bir dönemde pekiştirmesi açısından büyük önem taşımaktadır.

Rus kaynakları ve ortak bildiriler, görüşmelerin savunma işbirliğini derinleştirme, Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru’nu hızlandırma ve Avrasya Ekonomik İşbirliği ile serbest ticaret anlaşması müzakerelerini başlatma gibi üç ana stratejik eksende yoğunlaştığını göstermektedir.

Bu eksenler, Hindistan’ın ABD ile olan stratejik ortaklığını dengeleme açısından önemli bir faktördür.

Ayrıca, Rusya’nın kamu diplomasisi aracı olan RT’nin Hindistan’da 5 Aralık’ta yayın hayatına başlaması, bu stratejik işbirliğinin ideolojik ve bilgisel boyutunu tamamlamaktadır.

HİNDİSTAN’A CAATSA  MUAFİYETİ: S-400 MESELESİ Zirvenin en kritik ve jeopolitik açıdan en hassas başlığı, S-400 Triumf hava savunma sistemleri tedariği meselesiydi.

Hindistan 2018’de 5 adet S-400 bataryası için bir anlaşma imzaladı.

Bu sistemlerden en az üç batarya Rusya tarafından teslim edildi.

Kalan iki bataryanın teslimatının ise 2026’ya kadar tamamlanması planlanıyor.

Hindistan’ın Rusya ile olan savunma bağlarını derinleştirmede kararlı olduğu net bir şekilde görülmektedir.

Görüşmede, mevcut S-400 bataryalarının yanında ek beş yeni S-400 sistemi ve bu sistemlerin parçalarının teknoloji transferi ile Hindistan’da ortak üretimi görüşülmüş, hatta Hindistan 1,2 milyar dolarlık ek füze mühimmatı tedarik etme niyetini açıklamıştır.

ABD, aynı S-400 alımı nedeniyle NATO müttefiki Türkiye’ye yaptırım uygularken, Çin’i dengeleme stratejisi ve Asya-Pasifik’teki kritik önemi nedeniyle Hindistan’a CAATSA yaptırımı uygulamaktan kaçınmıştır.

Hindistan, The QUAD (Dörtlü Güvenlik Diyaloğu) ortağı ABD ile teknoloji ve deniz güvenliği alanında bağlarını güçlendirirken, savunma sistemleri için Rusya ile işbirliğini sürdürmektedir.

Dolayısıyla bu görüşme, Hindistan’ın dış politikasının temel direği olan ‘stratejik özerklik’ ilkesinden vazgeçmeyeceğini, ABD’nin beklentilerine rağmen ulusal güvenlik çıkarları için Moskova ile işbirliği yapabileceğine yönelik politik davranışını açık olarak ortaya koymuştur.

AVRASYA EKONOMİK İŞBİRLİĞİ VE BÜTÜNLÜŞME Ziyarette, ticari bütünleşmeyi derinleştirme yolunda önemli bir adım görüşülmüştür.

Rusya Ticaret Komiseri Andrey Sobolev, Hindistan’ın 2015 yılında kurulan Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) (Rusya, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan ve Ermenistan) ile serbest ticaret anlaşması müzakerelerine başlayacağını belirtmiştir.

AEB ile bir serbest ticaret anlaşması, Hindistan’ın Avrasya bölgesine gümrüksüz erişimini sağlayarak, elektronik ve mühendislik ürünleri ihracatı için büyük fırsatlar yaratacaktır.

Rusya, AEB’nin en büyük üyesi olarak, bu entegrasyonu Hindistan ile Batı yaptırımlarının etkisini azaltacak bir kaldıraç olarak görmektedir.

AEB’nin bağımsız bir ödeme altyapısı kurma çabaları da dolar dışı ticareti kolaylaştırarak bu işbirliğini destekleyecektir.

Putin, Rus-Hint ticaretinde ulusal para birimlerinin payının yüzde 96 olduğunu açıklamış ve şu ifadeleri kullanmıştır: “Rusya, Hindistan için güvenilir bir enerji tedarikçisi.

Hindistan ve Avrasya Ekonomi Birliği arasında serbest ticaret anlaşması çalışmaları halihazırda devam ediyor. “Rusya ve Hindistan, ikili ticarette ulusal para birimlerine istikrarlı bir şekilde geçiş yapıyor ve bu alanda yüzde 96’ya ulaşmış durumda.

Kudankulam Nükleer Santrali, Hindistan’ın enerji arzına önemli bir katkı sağlayacak Kaluga Bölgesi’ndeki Rus-Hindistan ilaç fabrikası, yüksek kaliteli kanser ilaçları üretecek, RT India, Hint izleyicilerin Rusya’yı daha iyi tanımasına yardımcı olacak.” Başbakan Modi’nin öne çıkan açıklamalarına bakalım: “Putin iki ülke arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesinde özel bir rol oynadı.

Putin 25 yıl önce Rusya ve Hindistan arasındaki stratejik ortaklığın temelini attı.

Bugün, bu temeli daha da güçlendirmek için etkileşim ve işbirliğinin tüm yönlerini ele aldık.

Ekonomik işbirliğini yeni bir seviyeye taşıyoruz ve bu bizim ortak hedefimiz Avrasya Ekonomi Birliği ile Hindistan arasında serbest ticaret bölgesi kurulmasını öngören anlaşma üzerinde çalışmalar sürüyor.” İki taraf da iktisadi işbirliğinde kararlılığını vurgulamıştır.

KUZEY-GÜNEY ULAŞTIRMA KORİDORU MASADA Ukrayna krizi sonrası Batı yaptırımları nedeniyle ticaret rotalarının değiştirilmesi zorunluluğu, Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru’nun stratejik önemini artırmıştır. 7 bin 200 km uzunluğundaki bu çok modlu rota, Hindistan’ın Mumbai limanından başlayıp İran, Azerbaycan üzerinden Rusya’nın Astrahan ve St.

Petersburg limanlarına ulaşmayı hedeflemektedir.

Bu yolun bölgesel stratejik önemine bakıldığında, geleneksel Süveyş Kanalı rotasına göre nakliye süresini yüzde 30-40 oranında kısaltmayı ve nakliye maliyetlerini önemli ölçüde azaltmayı amaçlamaktadır.

Bu koridor, Batı’nın Rusya’ya yönelik denizcilik ve lojistik yaptırımlarını aşmak için hayati bir alternatif sunmaktadır.

Rus petrolü ve diğer malların güvenli ve hızlı bir şekilde Hindistan’a ulaşmasına önemli katkı sağlayacaktır.

Ayrıca bu koridorun tam olarak işlemesi, Hindistan’ın bölgesel bağlantı ağını güçlendirmesini sağlayarak Avrasya’daki etkisini artıracaktır.

Putin’in yaptığı konuşmada “Kuzey-Güney Ulaşım Koridoru programı hayata geçirilmeli. 2030 yılına kadar Rusya ve Hindistan arasında 100 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmayı hedefliyoruz.

Ülkeler arasında yapay zekâ alanında geniş bir ortaklık geliştirmek istiyoruz.

Hindistan’daki yapay zekâ zirvesine Rusya’dan bir temsilci heyeti göndereceğiz.” ifadeleri öne çıkmıştır.

Sonuç olarak, 4 Aralık 2025 Rusya-Hindistan zirvesi, pragmatizm ve ortak jeopolitik ihtiyaçlar üzerine kurulmuştur.

Rusya için Hindistan, Batı’nın izolasyon politikasına karşı hem askeri hem de ekonomik açıdan işbirliği yapabileceği önemli ülkelerden biridir.

Hindistan için ise Rusya, güvenlik tehditlerine karşı savunma garantörü ve indirimli enerji kaynağı olarak değerlendirilebilir.

Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru ve Avrasya Ekonomik Birliği ile serbest ticaret anlaşmasına yönelik adımlar, iki ülkenin de ilişkilerini kurumsallaştırma ve üçüncü ülkelere bağımlılığı azaltma çabalarını yansıtan, uzun vadeli ve stratejik kararlardır.

Rusya’nın RT üzerinden yürüttüğü bilgisel destek de bu stratejik işbirliğinin Hint kamuoyu nezdinde kabulünü güçlendirme potansiyeli taşıyan önemli bir adımdır.

Ancak, bu ilişkinin geleceği, ABD’nin baskılarının artması durumunda Hindistan’ın risk toleransı ve Rusya’nın tedarik kapasitesine bağlı olacaktır.