Japonya’nın H3 roketi yine arızalandı: Navigasyon uydusu kaybedildi

Japonya’nın yeni nesil taşıyıcı roketi H3, pazar günü gerçekleştirdiği yedinci uçuşunda bir kez daha teknik sorunlarla karşılaştı.

Kalkış sorunsuz şekilde gerçekleşse de, ikinci aşama motorunda yaşanan arıza nedeniyle roket, taşıdığı Michibiki 5 (QSZ-5) navigasyon uydusunu hedeflenen yörüngeye yerleştiremedi.Japonya Uzay Araştırma Ajansı (JAXA), fırlatmadan kısa süre sonra ikinci aşama motorunun beklenmedik şekilde devre dışı kaldığını ve görevin bu nedenle başarısız olduğunu açıkladı.İkinci aşama motoru beklenenden erken kapandıJAXA’nın paylaştığı bilgilere göre, roketin ikinci aşamasındaki motor, kalkıştan kısa bir süre sonra anormal bir durum tespit edilmesi üzerine planlanandan erken kapandı.

Bu durum, Japonya’nın bölgesel uydu navigasyon sistemi için kritik öneme sahip olan Michibiki 5 uydusunun jeosenkron yörüngeye ulaşmasını engelledi.Ajans, yaşanan sorunun nedenini belirlemek amacıyla, JAXA Başkanı Hiroshi Yamakawa liderliğinde özel bir inceleme ekibi oluşturulduğunu ve detaylı bir soruşturma başlatıldığını duyurdu.Telemetri verileri kritik bir soruna işaret ediyorFırlatma sonrası düzenlenen basın toplantısında konuşan JAXA yetkilileri, telemetri verilerinin dikkat çekici bir detayı ortaya koyduğunu belirtti.

Buna göre, birinci aşama motoru çalışırken, ikinci aşamadaki hidrojen tankının basıncında düşüş tespit edildi.Bu anormallik nedeniyle birinci aşama motorunun kapanışı planlanandan 27 saniye geç, ikinci aşama motorunun ateşlemesi ise 15 saniye gecikmeli gerçekleşti.

Yetkililer, uydunun roketten ayrılıp ayrılmadığının henüz netlik kazanmadığını da ekledi.Ertelenen fırlatma, kayıp uyduQSZ-5 uydusunun fırlatılması aslında 17 Aralık tarihinde planlanıyordu.

Ancak JAXA, soğutma suyu enjeksiyon sisteminde tespit edilen belirsiz bir sorun nedeniyle fırlatmanın ertelendiğini açıklamıştı.Pazar günü saat 20.51 (ET)’de, Japonya’nın güneybatısında yer alan Tanegashima Uzay Merkezi’nden havalanan 63 metre uzunluğundaki H3 roketi, bu kez de yörüngeye ulaşamadan görevi sonlandırmak zorunda kaldı.

Uyduyun kaybedildiği bildiriliyor.H3 programı için yeni bir darbeH3 roketi, Japonya’nın uzun yıllar boyunca kullandığı H-2A roketinin yerini almak üzere tam 11 yıllık bir geliştirme sürecinin ardından ortaya çıkmıştı.

Ancak programın başlangıcı oldukça sancılı oldu.

Roket, 6 Mart 2023’teki ilk uçuşunda, ikinci aşamadaki elektriksel bir arıza nedeniyle fırlatmadan sadece 15 dakika sonra imha edilmişti.

Bu olayda yaklaşık 200 milyon dolar değerindeki ALOS-3 gözlem uydusu da kaybedilmişti.Her ne kadar bu başarısızlığın ardından H3, beş başarılı görev gerçekleştirmiş olsa da, son yaşanan motor arızası Japonya’nın uzay hedeflerini yeniden belirsizliğe sürükledi.2026 görevleri tehlikede mi?JAXA, H3 roketiyle yılda en az iki fırlatma gerçekleştirmeyi hedefliyor.

Ancak yaşanan son sorun, özellikle 2026 için planlanan görevleri riske atmış durumda.

H3’ün önümüzdeki yıllarda;Yeni bir QSZ navigasyon uydusu,Japonya’nın HTV-X kargo uzay aracı,Ve Mars’ın uydularını inceleyecek MMX (Martian Moons eXploration) misyonunutaşıması planlanıyor.

Tüm bu görevlerin geleceği, devam eden soruşturmanın sonuçlarına bağlı olacak.