Haber Detayı
Emisyon azaltımı: Küresel iklim mücadelesinin kalbinde
İklim değişikliği söz konusu olduğunda en sık karşılaştığımız kavramlardan biri emisyon azaltımı. Karbon nötrlüğü, net sıfır, yüzde hedefler, takvimler… Sayılar arttıkça mesele teknik bir alana sıkışıyor. Oysa emisyon azaltımı yalnızca grafikler ve tablolarla ilgili değil; nasıl yaşadığımız, nasıl ürettiğimiz ve nasıl tükettiğimizle doğrudan ilişkili bir yön meselesi.
İklim değişikliği ile m ücadelenin en temel ad ımlarından biri sera gazı emisyonlarını azaltmaktır.
Sera gazları, özellikle karbondioksit (CO2), metan ve azot oksitler, atmosferde biriken ısıyı hapseder ve k üresel s ıcaklıkları y ükseltir.
Bu gazlar ın salımının kontrol altına alınması Ayani emisyon azaltımıA iklim değişikliğinin hızını yavaşlatmak i çin kritik öneme sahiptir.
Emisyon azalt ımı, insan kaynaklı sera gazlarının atmosfere salımını sistematik olarak d ü ş ürmek için uygulanan stratejilerin tümünü ifade eder.
Bu, enerji üretimi, ula şım, sanayi, tarım ve atık gibi temel sekt örlerde yenilenebilir enerji, enerji verimlili ği, teknolojik d önü ş üm ve sürdürülebilir üretim süreçlerini kapsar.
Avrupa Birli ği Çevre Ajans ı’nın verilerine g öre Avrupa’da sera gaz ı salımları son yıllarda belirgin şekilde azaldı. 2023 itibarıyla AB’de toplam sera gazı emisyonları, 1990 seviyelerine kıyasla yaklaşık y üzde 37 daha dü ş ük.
Bu dü ş ü ş ün arkas ında, yenilenebilir enerji kullanımı, enerji verimliliği ve karbon yoğun yakıtlardan uzaklaşma gibi politikalar etkili oldu.
NEDEN EMİSYONLARI AZALTMAK ZORUNDAYIZ?
Bilimsel modeller, k üresel s ıcaklık artışını 1.5 °C ile s ınırlamak i çin gezegenin insan kaynakl ı CO2 emisyonlarını 2030’a kadar yaklaşık y üzde 40-50 azaltmas ı gerektiğini g österiyor.
Bu hedef, Paris İklim Anlaşması’nın ruhuna uygun olsa da şu anki k üresel çabalarla bu derece keskin bir dü ş ü ş sağlanması pek de m ümkün görünmüyor.
COP31’de aç ıklanan bir rapor, şu ana kadar yapılan ulusal taahh ütlerin küresel sera gaz ı salımlarının 2035’e kadar yaklaşık y üzde 12 azalt ılmasına yol a çacak bir seyir çizdi ğini ifade ediyor.
Ancak bu, 1.5 °C hedefiyle uyumlu de ğil.
Sonu ç olarak, emisyon azalt ımı iklim m ücadelesinin omurgas ıdır.
Doğayı korumak, toplumları g üvence alt ına almak ve s ürdürülebilir bir ekonomi in şa etmek i çin gereken ilk ad ımdır.
Ve bu adım, artık sadece devletlerin veya şirketlerin değil, her birimizin g ündelik hayat ının bir par ças ı olmak zorundadır.
EKONOMİK FAYDALAR Emisyon azaltımı ço ğu zaman şirketler ve ekonomiler i çin bir maliyet unsuru olarak görülse de son y ıllarda yayımlanan akademik çal ışmalar bu algıyı sorgulatıyor.
Özellikle “Çevre Dostu Sürü ş: Kurumsal Karbon Emisyonu Azaltımının Finansal Faydaları” başlıklı kapsamlı bir araştırma, karbon emisyonlarını azaltan şirketlerin uzun vadede finansal performanslarını g üçlendirebildi ğini ortaya koyuyor. 2002-2022 d önemini kapsayan çal ışma; 36 ülke ve bölgeden, 35 farkl ı sekt örde faaliyet gösteren 2 bin 768 şirketten elde edilen 14 bin 866 g özleme dayan ıyor.
Araştırma, karbon emisyonu azaltımı ile kurumsal finansal performans arasındaki ilişkiyi inceliyor.
Bulgulara g öre, emisyonlar ını d ü ş üren şirketlerde varlık getirisi (ROA) ve öz sermaye getirisi (ROE) gibi temel finansal göstergeler anlaml ı bi çimde iyile şiyor.
Bu etkinin, özellikle karbon yo ğun sekt örlerde faaliyet gösteren şirketlerde daha belirgin olduğu g örülüyor.
Ara ştırma aynı zamanda önemli bir ayr ımı da g örünür k ılıyor.
Ülke düzeyinde uygulanan karbon düzenlemeleri ve iklim politikalar ı, şirketlerin finansal performansı ile pozitif bir ilişki g österirken yüksek ESG puanlar ının her zaman doğrudan finansal kazanca d önü şmediği tespit ediliyor.
Özellikle kurumsal sosyal sorumluluk (CSR) raporlamas ının tek başına finansal getirileri artırmada belirleyici bir rol oynamadığı vurgulanıyor.
Bu bulgular, emisyon azaltımının yalnızca çevresel bir sorumluluk de ğil, aynı zamanda stratejik ve uzun vadeli bir iş kararı olduğunu ortaya koyuyor.
Karbon emisyonlarını azaltmaya y önelik somut ve ölçülebilir ad ımlar atan şirketler hem d üzenleyici riskleri azalt ıyor hem de daha dayanıklı bir ekonomik yapı kurabiliyor.
EMİSYON AZALTIMI İ Ç İN NELER YAPILABİLİR?
ENERJİ SİSTEMİNİ D ÖNÜ ŞT ÜRMEK: Dünya enerjisinin büyük bir k ısmı h âlâ fosil yak ıtlara bağlı.
Yenilenebilir enerjiye (r üzgâr, güne ş, hidroelektrik) ge çi ş ve enerji verimliliğinin artırılması, emisyonları azaltmanın en etkili yollarından biri.
ULAŞIMDA D ÖNÜ Ş ÜM: Elektrikli ta şıtlar, toplu ulaşım yatırımları ve d ü ş ük karbonlu yak ıtlar, karayolu ve hava taşımacılığının karbon ayak izini k üçültür.
SANAY İDE TEMİZ URETIM: Karbon yakalama ve depolama teknolojileri (CCS), verimlilik artışı ve d ü ş ük karbonlu üretim süreçleri gibi teknolojiler sanayi emisyonlar ını azaltmada anahtar rol oynar.
KARBON FİYATLANDIRMA VE POLİTİKALAR: Karbon vergisi ve emisyon ticaret sistemleri, şirketler i çin ekonomik te şvikler sunarak emisyonları azaltmayı destekler.
Araştırmalar g östermi ştir ki birden çok politikan ın bir arada uygulanması, tek başına uygulanan politikalara kıyasla çok daha büyük etkiler yarat ır.
TARIM VE GIDA SİSTEMLERİNİ D ÖNÜ ŞT ÜRMEK: Rejeneratif tar ım uygulamaları, kimyasal g übre kullan ımının azaltılması, hayvancılıkta üretim ve yem yönetimi ile g ıda israfının önlenmesi; tar ım kaynaklı metan ve azot oksit emisyonlarını d ü ş ürmede kritik rol oynuyor.
Yerel ve mevsimsel üretim ise tedarik zincirlerinden kaynaklanan karbon ayak izini azalt ıyor.