Netanyahu, Miçotakis ile görüştü | Dış Haberler

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ile Batı Kudüs te bir araya geldi.

İsrail Başbakanlık Ofisi nden yapılan açıklamada, toplantının Batı Kudüs teki bir otelde İsrail-Yunanistan-Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) üçlü zirvesi kapsamında gerçekleştiği aktarıldı. Önce baş başa görüşme gerçekleştiren Netanyahu ve Miçotakis, ardından heyetler arası toplandı yaptı.

Heyetler arası toplantıya her iki ülkenin dışişleri bakanları ve diğer üst düzey yetkililerinin katıldığı kaydedildi.

BASIN TOPLANTISINDA KONUŞTU Görüşmenin ardından; Binyamin Netanyahu, Kiryakos Miçotakis ve GKRY lideri Nikos Hristodulidis ortak basın toplantısı düzenledi.

Binyamin Netanyahu, GKRY ve Yunanistan ile güvenlik iş birliğini derinleştirme konusunda hemfikir olduklarını dile getirdi.

Netanyahu, 3 ülkenin birbirini savunmayı taahhüt ettiğini ifade ederken Koalisyonumuzun sınanmayacağını umuyoruz. dedi.

İran a da değinen Netanyahu İran ın son zamanlarda tatbikatlar düzenlediği biliyoruz.

Bunu takip ediyor ve gerekli hazırlıkları yapıyoruz. diye konuştu.

ORTAK MÜDAHALE GÜCÜ İDDİASI Türkiye karşıtı bir söylem etrafında birleşen Tel Aviv ve Atina ilişkilerini güçlendirme adımları atarken İsrail, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetiminin (GKRY) dahil olacağı bir ortak müdahale gücü kurulacağı iddiası tartışılıyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve GKRY lideri Nikos Hristodulidis, bugün Batı Kudüs te düzenlenecek üçlü zirvede bir araya gelecek.

Zirvede Yunan basınının iddialarıyla ortaya çıkan İsrail-Yunanistan-GKRY katılımlı yaklaşık 2 bin 500 askerden oluşan bir ortak müdahale gücü kurulacağı iddiasının netleşmesi bekleniyor.

Ayrıca Tel Aviv’in, ABD Başkanı Donald Trump ın Gazze planı kapsamında bölgeye konuşlandırılacak Uluslararası İstikrar Gücü nde Atina’nın da yer almasını arzuladığına yönelik iddialar, üçlü zirvede bölgesel bir çok meselenin ele alınacağına işaret ediyor.

AA muhabiri, Tel Aviv ile Atina arasındaki ilişkilerinde son dönemlerde öne çıkan meseleleri ve İsrail-Yunanistan-GKRY zirvesindeki muhtemel başlıkları derledi.

Türkiye karşıtlığına dayalı pragmatik ortaklık İsrail-Yunanistan ilişkilerinin seyri, iki ülkenin Ankara ile ilişkisiyle negatif korelasyon içerisinde olmasından dolayı Türkiye karşıtlığına dayalı pragmatik ortaklık olarak yorumlanıyor.

İki ülkenin, deniz yetki alanları, enerji güvenliği ve askeri konularda Türkiye nin bölgedeki etkisine karşı denge oluşturmak için ortak pozisyon alması dikkati çekiyor.

Nitekim, uzun süre Arap dünyasıyla dengeli ilişkiler kuran ve İsrail e mesafeli kalmayı tercih eden Atina ile Tel Aviv arasındaki yakınlaşma, Türkiye nin İsrail ile ilişkilerinin bozulduğu 2010 lar itibarıyla özellikle Doğu Akdeniz de enerji, güvenlik ve jeopolitik dengelerle stratejik ortaklık düzeyine ulaştı.

Bu süreçte İsrail ile Yunanistan başta Doğu Akdeniz Doğalgaz Boru Hattı (East-Med) projesi olmak üzere çeşitli platformlarda bir araya gelirken iki ülke arasındaki askeri işbirliği de arttı.

Rafa kalkan proje: East-Med İsrail gazını Güney Kıbrıs ve Yunanistan üzerinden Avrupa ya ulaştıracak Doğu Akdeniz Doğalgaz Boru Hattı (East-Med) projesinin yapımı, iki ülkenin de büyük önem atfetmesine karşın hem maliyetli olması hem teknik zorluklar nedeniyle hayata geçirilemedi.

Avrupa Birliği nin enerjide Rusya ya olan bağlılığını azaltmak için desteklediği proje ilk olarak 2013 te gündeme geldi.

İsrail-Yunanistan-GKRY arasındaki resmi anlaşma, 2 Ocak 2020 de Atina da imzalandı.

Siyasi onay alan projenin 2025 e kadar tamamlanması planlansa da inşa sürecine hiç başlanmadı.

Ocak 2022 de ABD yönetiminin, ekonomik uygulanabilirliğinin olmaması, çevresel etki ve bölgesel gerilime yol açma ihtimalinden dolayı projeden desteğini çekmesi ise projenin rafa kalkmasına neden oldu.

Hem maliyetli olması hem teknik sıkıntılar nedeniyle hayata geçirilmesinin zor olduğu belirtilen East-Med Projesi nin, başlanması halinde yapımının 7 yıl sürmesi, yaklaşık 7 milyar dolara mal olması, tamamlanması durumunda yıllık 20 milyar metreküplük doğal gaz taşıma kapasitesine sahip olması planlandı.

Fakat İsrail de keşfi yapılmış gaz rezervlerinden elde edilecek doğal gazın, Mısır gazı eklense bile kapasiteyi tamamlayamayacağı ve projenin sürdürülebilir olması için bölgede yeni keşiflerin yapılması gerektiği ifade edildi.

İsrail, 2025 yılı sona ererken projeyi yeniden gündeme getirmek için harekete geçti.

İsrail Enerji Bakanı Eli Cohen, geçen ay Atina ya ziyaretinde ABD, Yunanistan, GKRY den mevkidaşlarıyla görüşmesinin ardından Jerusalem Post a yaptığı açıklamada, İsrail gazını Güney Kıbrıs ve Yunanistan üzerinden Avrupa ya ulaştıracak East-Med projesinin yeniden gündemde olduğunu iddia etti.

Cohen, 2022 de projeden desteğini çeken ABD nin yeniden önemli bir rol üstlenmeye hazır olduğunu ileri sürse de geçen hafta İsrail in Mısır la 35 milyar dolarlık gaz anlaşmasına vardığını açıklaması, East-Med in yeniden arka plana itildiği yorumlarına neden oldu.

İki ülkenin askeri işbirliğindeki ivmesi dikkati çekiyor İsrail ile Yunanistan arasındaki enerji alanındaki işbirliği arayışları ve diplomatik temaslardaki sıkılaşmanın yanı sıra askeri işbirliğindeki ivmesi ve katılım sağlanan ortak askeri tatbikatlardaki artış da dikkati çekiyor.

İki ülke arasındaki askeri işbirliğinin, 2008 yılında yapılan Glorious Spartan (Şanlı Sparta) ortak askeri tatbikatının ardından geliştiğine işaret edilirken İsrail ve Yunanistan orduları bugüne kadar çok sayıda ortak askeri tatbikatta yer aldı.

İsrail ve Yunanistan orduları, Nisan 2025 te, Yunanistan da 10 dan fazla ülkenin katılımıyla gerçekleştirilen Iniochos 2025 ortak askeri tatbikatında bir araya geldi.

İsrail ordusunun açıklamasına göre, İsrail Hava Kuvvetleri ile Yunanistan Hava Kuvvetleri, 3 Kasım 2025 te de Yunanistan üzerinde ortak havada yakıt ikmali tatbikatı gerçekleştirdi.

İran ve İsrail arasında Haziran 2025 te gerçekleşen çatışmaya, İsrail Hava Kuvvetlerinin özellikle havadan ikmal çalışmalarına Yunanistan ile daha önce yaptığı çeşitli hava ve coğrafi koşulların canlandırıldığı benzer tatbikatlarla hazırlandığı iddiaları İsrail basınında yer aldı.

İsrail ile Yunanistan arasında irili ufaklı çok sayıda askeri alım anlaşması da imzalanırken, 2021 deki İsrail in Elbit Systems firması ile Yunanistan arasında pilot eğitimi ve uçuş okulu kurulmasını kapsayan anlaşma, 1,65 milyar dolarlık boyutuyla bunların en büyüğü olarak kayıtlara geçti. Öte yandan Yunanistan Parlamentosu 5 Aralık ta İsrail den, 800 milyon dolardan fazla ödeyerek PULS tipi çok namlulu roketatar sistemi alımını da içerdiği belirtilen silahlanma programını onayladı.

Atina ile Tel Aviv arasında, ilk planlanan maliyeti 3 milyar doların üzerinde olduğu belirtilen Aşil Kalkanı isimli çok katmanlı hava savunma sistemi için de görüşmelerin devam ettiği öne sürüldü.

Ortak müdahale gücü iddiaları arasında üçlü zirve Tel Aviv ile Atina arasındaki askeri işbirliği artarken Batı Kudüs te gerçekleştirilecek üçlü zirve öncesinde İsrail-Yunanistan-GKRY katılımıyla Doğu Akdeniz de bir ortak müdahale gücü oluşturulacağı iddia edildi.

Yunan basını, Atina nın İsrail den alınan SPIKE NLOS uzun menzilli tanksavar füze sistemlerini Doğu Ege adaları ile Meriç bölgesinde kademeli olarak tam operasyonel kullanıma geçirmeyi hedeflediğini bildirdi.

Yunanistan, İsrail ve GKRY nin Doğu Akdeniz de kritik altyapıların korunmasına yönelik tugay seviyesinde ortak müdahale gücü oluşturulmayı değerlendirdiği, bu gücün 1000 Yunanistan, 1000 İsrail ve 500 GKRY askeri olmak üzere yaklaşık 2 bin 500 askerden oluşmasının planlandığı ileri sürüldü.

İsrail in Yedioth Ahronoth gazetesi, Tel Aviv yönetimi, Yunan basınının Türkiye ye karşı İsrail-Yunanistan-GKRY ortak müdahale gücü kurulması yönündeki iddialarını reddetti.

Buna karşın İsrail ordusu yetkilileri somut adım atılmasa da bu yönde bir planlama emri alındığını ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Savunma Bakanı Yisrael Katz ın emirlerinin beklendiğini doğruladı.

Aynı haberde, ortak müdahale gücü nün şimdilik sadece bir fikir olduğu belirtilirken akıbetinin İsrail-Yunanistan-GKRY üçlü zirvesinde belli olacağı aktarıldı.

Ayrıca Rum basınının, eylülde İsrail tarafından GKRY ye hava savunma sistemi teslimatı yapıldığını ileri sürmesi dikkati çekmişti.

İsrail in Yunanistan dan Gazze talebi Toplantıda gündeme geleceği iddia edilen bir diğer konu ise Yunanistan ın ABD Başkanı Trump ın planı kapsamında Gazze ye bir askeri mühendis ekibi göndermeyi düşünmesi.

İsrail in Kanal 12 televizyonunun, diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberinde, İsrail in Yunanistan ı Gazze nin geleceğinde aktif rol oynamaya teşvik ettiği ve Atina yönetiminin bu konuda istekli olduğu ileri sürüldü.

Zirvede, hareketleri yönlendiren Türk gölgesi altında, Akdeniz bölgesinde karşılıklı işbirliğinin güçlendirilmesiyle ilgili bir dizi konunun görüşüleceği, bunların arasında Akdeniz de enerji alanında işbirliği ve İsrail ile Yunanistan dan geçmesi planlanan Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridorunun (IMEC) yer aldığı aktarıldı.