Atina ile müzakere mümkün mü

Türkiye ile Yunanistan arasında Ege Denizi’nde çok sayıda sorun alanı bulunuyor.

Bunlar; karasularının genişliğinden başlayıp kıtasahanlığı ve Münhasır Ekonomik Bölge (MEB)’lerin sınırlandırılmasına, Gayri Askeri Statü’deki adaların silahlandırılmasından egemenliği antlaşmalarla Yunanistan’a devredilmemiş ada, adacık ve kayalıklara (EGAYDAAK), arama kurtarma faaliyetlerinden Uçuş Malumat Bölgesi (FIR Hattı)’nin genişliğine kadar uzanıyor.

Türkiye, tüm bu sorunları bir paket halinde, üçüncü ülkelerin müdahalesi olmadan Yunanistan ile konuşabilmeyi istiyor.

Çünkü en başta adaların mülkiyetini belirlemeden bunlara ait deniz alanlarını belirlemek de hava sahasının sınırlarını çizmek de mümkün olmuyor.

Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ise dün yaptığı açıklamada, Türkiye’nin iki ülke arasında yalnızca tek bir anlaşmazlık konusu olduğunu kabul etmesi gerektiğini, bu nedenle bir tek MEB sınırlarını Uluslararası Mahkeme’ye götürebileceklerini söyledi.

Nitekim Yunanistan Parlamentosu, yukarıda saydığımız tüm bu sorunlar için Uluslararası Adalet Divanı (UAD)’na gitme seçeneğini yıllar önce aldığı kararlarla imkânsız hale getirdi. 1994 tarihli kararında Atina, Gayri Askeri Statü’deki Doğu Ege adalarının güvenliği kapsamında yalnızca “savunma amaçlı askeri faaliyetleri” Divan'ın yargı yetkisi dışında bırakırken, 14 ve 16 Ocak 2015 tarihli kararlarıyla UAD'nin yargı yetkisine getirdiği çekincelerini karasuları, hava sahası ve egemenlik sorunlarını da kapsayacak şekilde genişletti.

Dolayısıyla Yunanistan, iki ülke arasında anlamlı bir müzakere şansı bırakmadı.

Buna, “sorunları sorun etmezseniz ortada sorun kalmaz” siyaseti de denilebilir.

Ancak bu kararlar kaldırılmadığı sürece, kurulan masalardan sonuç beklemek ham bir hayâldir.