Haber Detayı
Emekli daha da yoksullaştı! Sosyal yardımlar açığı kapatamadı
TÜİK’in 2024 sosyal koruma verileri, artan sosyal yardım harcamalarına rağmen emekli ve yaşlıların geçim sıkıntısının derinleştiğini ortaya koydu. Sosyal yardımların en büyük payı bu gruba ayrılırken, yardım alan kişi sayısındaki artış dikkat çekti
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 yılı sosyal koruma istatistikleri, artan hayat pahalılığıyla birlikte sosyal yardımlara olan bağımlılığın derinleştiğini ortaya koydu.
Sosyal koruma harcamaları bir yılda yüzde 84’ü aşan artışla 4,9 trilyon TL’ye yaklaşırken, yardımların en büyük bölümünün emekli ve yaşlılara yönelmesi, sabit gelirli kesimlerin geçim baskısı altında kaldığını gösterdi.
TÜİK verilerine göre sosyal koruma harcamaları, 2024 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 84,1 artarak 4 trilyon 964 milyar 532 milyon TL’ye yükseldi.
Bu tutarın 4 trilyon 875 milyar 751 milyon TL’si doğrudan sosyal koruma yardımlarından oluştu.
Sosyal koruma harcamalarının gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içindeki payı yüzde 11,1 olarak hesaplanırken, yalnızca sosyal koruma yardımlarının GSYH’ye oranı yüzde 10,9 oldu.
EN BÜYÜK PAY EMEKLİ VE YAŞLILARA Risk ve ihtiyaç gruplarına göre dağılımda en büyük pay emekli ve yaşlılara yapılan harcamalara ayrıldı.
Bu kalemde yapılan harcama 2 trilyon 276 milyar 594 milyon TL ile toplam sosyal koruma yardımlarının başında yer aldı.
Emekli ve yaşlıları, 1 trilyon 528 milyar 756 milyon TL ile hastalık ve sağlık bakımı harcamaları, dul ve yetimlere yönelik yardımlar izledi.
GSYH’ye oranlandığında emekli ve yaşlılara yapılan harcamalar yüzde 5,1 ile ilk sırada yer aldı.
Hastalık ve sağlık bakımı harcamalarının payı yüzde 3,4, dul ve yetimlere yönelik harcamaların payı ise yüzde 1,1 oldu.
YARDIMLARIN YÜZDE 11’İ ŞARTLI Sosyal koruma yardımlarının yüzde 11,3’ü şartlı yardımlardan oluştu.
Şartlı yardımlar içinde: ♦ Aile ve çocuk yardımları yüzde 51,2, ♦ Engelli ve malullere yönelik yardımlar yüzde 19,3, ♦ Hastalık ve sağlık bakımı yardımları yüzde 12,3 pay aldı.
NAKLİ YARDIMLARIN BÜYÜK KISMI EMEKLİLERE Sosyal koruma yardımlarının yüzde 62,5’i nakdi yardımlar şeklinde verildi.
Bu nakdi yardımların: ♦ yüzde 74,2’si emekli ve yaşlılara, ♦ yüzde 16,1’i dul ve yetimlere, ♦ yüzde 4,1’i aile ve çocuklara yönlendirildi.
YARDIM ALANLARIN SAYISI ARTIYOR Sosyal koruma sisteminin finansmanında devlet katkıları yüzde 41,8 ile ilk sırada yer aldı.
Bunu: işverenlerin sosyal katkıları (yüzde 29,4) ve sosyal koruma kapsamındaki bireylerin katkıları (yüzde 21,6) izledi.
Emekli, yaşlı, dul, yetim ve engelli-malul maaşı alanların sayısı 2023’e göre yüzde 3,5 artarak 2024’te 17 milyon 477 bine çıktı.
Sosyal koruma kapsamında maaş yardımı alan toplam kişi sayısı ise 18 milyon 344 bine yükseldi.
Bu artış, sosyal yardımların geçici destekten çok kalıcı bir gelir tamamlayıcıya dönüştüğünü gösterdi.
